EEN STANDAARD IN VLAANDEREN?

 

VLAAMS-KATHOLIEKE KRANT OP ZOEK NAAR KWALITEIT EN POLITIEKE INVLOED 1947 - 1976

 

 

Karel van Nieuwenhuyse

 

Scriptie ingediend tot het behalen van de graad van
Doctor in de Geschiedenis

Katholieke Universiteit Leuven

academiejaar 2001-2002

 

 

Promotor: 

Prof. dr. E. GERARD

home lijst scripties inhoud volgende  

 

INLEIDING 

 

HOOFDSTUK I: THEORETISCHE ONDERBOUW: STATUS QUAESTIONIS EN METHODOLOGIE

 

A.     De evolutie van de organisatie en structuur van de redactie

B.     De berichtgeving in de krant

  1. Definitie van het begrip kwaliteitskrant

  2. Vraagstelling rond de berichtgeving

  3. De methodologie bij de vraagstelling rond ‘berichtgeving’

C.     De wijze waarop de krant invloed poogde uit te oefenen op de politieke wereld, en op andere organisaties ermee gelieerd

  1. Macht en invloed

  2. Geen ‘publieke opinie’-onderzoek

  3. Het sociale netwerk en netwerkanalyse

  4. Ons onderzoek: pogingen tot het uitoefenen van invloed door de krant op de politieke wereld

  5. Wat kunnen we beschouwen als een campagne?

D.     Integratie van deze drieledige vraagstelling

 

 

HOOFDSTUK II: HET HERVERSCHIJNEN VAN DE STANDAARD NA DE OORLOG EN DE OVERNAMESTRIJD TUSSEN DE NV DE GIDS EN DE NV DE STANDAARD OKTOBER 1944 – MEI 1947

 

A.     De Standaard in het interbellum en onder de oorlog

B.     Het herverschijnen van De Nieuwe Standaard

  1. De Nieuwe Standaard

  2. Voorstelling en programma

  3. Standpunten van De Nieuwe Standaard

C.     De overnamestrijd tussen de NV De Gids en de NV De Standaard

  1. De eerste schermutselingen

  2. Naar een climax in de strijd

D.     De Standaard terug in oude handen

  1. De oprichting van de vzw De Schakel

  2. De terugkeer van De Standaard

E.      Afloop van de strijd tussen de NV De Gids en de NV De Standaard vanaf mei 1947

  1. Schermutselingen tussen de NV De Gids en de NV De Standaard

  2. De neergang van de NV De Gids en haar bladen

Uitleiding: een (korte) vergelijking tussen De Nieuwe Standaard en De Standaard

 

 

HOOFDSTUK III: MEI 1947 - APRIL 1954: DE MOEIZAME HEROPBOUW VAN HET KRANTENBEDRIJF

 

A.     Samenstelling en werking van de redactie

B.     De basisideologie van De Standaard

C.     De Standaard-groep

D.     De berichtgeving in De Standaard 1947-1954

  1. Uiterlijke kenmerken van De Standaard

  2. Volledigheid van de berichtgeving en nieuwsbronnen

  3. Objectiviteit van de berichtgeving

  4. Wijze van commentaar en polemiek

E.      Het pluralisme van de berichtgeving: de relatie tot de politieke partijen

  1. De relatie met en de houding tegenover de CVP

  2. De Standaard tegenover het socialisme, socialistische politici en de BSP

  3. De Standaard tegenover liberalisme, liberale politici en de liberale partij

  4. De Standaard tegenover communisme, communistische politici en de KP

  5. Verkiezingen

F.      De Standaard tegenover de regeringsvorming en regering

  1. De Standaard tegenover de regering-Spaak (tot 27 juni 1949)

  2. De Standaard tegenover de regering-Eyskens (11 augustus 1949 - 6 juni 1950)

  3. De Standaard tegenover de homogene CVP-regeringen

G.     De Standaard tegenover een aantal sociaal-economische en maatschappelijke groepen

  1. De middenstand

  2. De boeren

  3. De arbeiders en werkgevers

H.     De Standaard en de Vlaamse Beweging

  1. De Standaard en de heropleving van de Vlaamse Beweging

  2. De Standaard en de Vlaamse verenigingen

  3. De Standaard en Vlaamse manifestaties

  4. De Standaard en de Vlaamse strijd

  5. De Standaard over het Belgische staatsmodel

Tot besluit de status van de krant

 

CASE STUDY: DE HOUDING VAN DE STANDAARD IN DE KONINGSKWESTIE 1947-1951

A.     Het voorspel 1947-48

B.     Startschot van een bijna permanente campagne april-november 1949

C.     Aanloop naar een eerste climax in 1950: het referendum van 12 maart

D.     Een tweede climax: verkiezingen 4 juni 1950 en de terugkeer van de koning

E.      De anticlimax: abdicatie van Leopold III t.v.v. Boudewijn

F.      Afwikkeling van de koningskwestie: de onderzoekscommissie in de CVP

Besluit

 

 

HOOFDSTUK IV: APRIL 1954 - JUNI 1958: DE STANDAARD MEE IN DE OPPOSITIE

 

A.     De redactie

  1. De samenstelling van de redactie

  2. De organisatie van de redactie

B.     De uitbreiding van de Standaard-groep

C.     De berichtgeving in De Standaard 1954-1958

  1. Uiterlijke kenmerken van De Standaard

  2. Volledigheid van de berichtgeving en nieuwsbronnen

  3. Objectiviteit van de berichtgeving en wijze van commentaar en polemiek

D.     Het pluralisme van de berichtgeving: de relatie tot de politieke partijen

  1. De relatie met en de houding tegenover de CVP

  2. De Standaard tegenover socialisme, socialistische politici en BSP

  3. De Standaard tegenover liberalisme, liberale politici en de liberale partij

  4. De Standaard tegenover communisme, communistische politici en de KP

  5. De Standaard tegenover de Volksunie

  6. De Vrije Tribune in De Standaard

E.      De Standaard tegenover de ‘linkse’ regering  en verkiezingen

  1.  De Standaard tegenover de regeringsvorming en regering

  1. De Standaard tegenover de verkiezingen

F.      De Standaard tegenover een aantal sociaal-economische en maatschappelijke groepen

  1. De middenstand

  2. De boeren

  3. De arbeiders: ACW, ACV en ABVV

  4. De werkgevers

G.     De Standaard en de Vlaamse Beweging

  1. De Standaard over het Belgische staatsmodel

  2. De Standaard en de Vlaamse verenigingen

  3. De Standaard en de Vlaamse strijd

Tot besluit: de status van de krant

 

CASE STUDY: DE HOUDING VAN DE STANDAARD IN DE SCHOOLSTRIJD 1954-1958

A.     Wat voorafging

B.     De eerste maatregelen en protestacties vanaf april 1954

C.     Het protest groeit naar een eerste climax: januari-juli 1955

D.     Aanhoudend protest tegen wetten-Collard: einde juli 1955 - einde 1957

E.      Naar een tweede climax: de parlementsverkiezingen van 1 juni 1958

F.      Afloop van de schoolstrijd

Besluit

 

 

HOODSTUK V: JUNI 1958 - MAART 1961: EEN HERSTEL VAN VERTROUWEN

 

A.     De redactie

B.     De verdere expansie van de Standaard-groep

C.     De berichtgeving in De Standaard 1958 - 1961

  1. Uiterlijke kenmerken van De Standaard

  2. Volledigheid van de berichtgeving en nieuwsbronnen

  3. Objectiviteit van de berichtgeving

  4. Een eigen stijl voor de Standaard-kranten

  5. Wijze van commentaar en polemiek met andere kranten

  6. Invloed van de televisie

D.     Het pluralisme van de berichtgeving: de relatie tot de politieke partijen

  1. De relatie met en de houding tegenover de CVP

  2. De Standaard tegenover socialisme, socialistische politici en de BSP

  3. De Standaard tegenover liberalisme, liberale politici en liberale partij

  4. De Standaard tegenover de Volksunie

  5. Vrije Tribunes in De Standaard

  6. Parlementsverkiezingen van 26 maart 1961

E.      De Standaard tegenover de regeringen-Eyskens

  1. De Standaard tegenover de homogene CVP-regering-Eyskens

  2. De Standaard tegenover de roomsblauwe regering-Eyskens

F.      De Standaard tegenover een aantal sociaal-economische en maatschappelijke groepen

G.     De Standaard en de Vlaamse Beweging

  1. De Standaard en het Belgische staatsmodel

  2. De Standaard en de Vlaamse verenigingen

  3. De Standaard en de Vlaamse strijd

Tot besluit: de status van de krant

 

CASE STUDY: DE HOUDING VAN DE STANDAARD IN DE TROEBELEN ROND DE EENHEIDSWET 1960 - 1961

 

A.     De uitvaardiging van de eenheidswet en het verzet ertegen

B.     De rust keert terug

Uitleiding: de kritiek van het weekblad Links op De Standaard

 

 

HOOFDSTUK VI: MAART 1961 - MEI 1965: OP WEG NAAR PLURALISME, OBJECTIVITEIT EN KWALITEIT

 

A.     De redactie

B.     Voortschrijdende expansie en modernisering van de Standaard-groep

  1. Algemeen

  2. Propaganda, oplage en lezerspubliek

C.     De berichtgeving in De Standaard 1961-1965

  1. Uiterlijke kenmerken van de krant

  2. Human interest en ‘ad valvas’-berichten

  3. Colloquia

  4. Volledigheid van de berichtgeving en nieuwsbronnen

  5. Objectiviteit van de berichtgeving

  6. Huisstijl en redactionele normen

  7. Wijze van commentaar en polemiek

D.     Het pluralisme van de berichtgeving: de relatie tot de politieke partijen

  1. De relatie met en de houding tegenover de CVP

  2. De Standaard tegenover socialisme, socialistische politici en de BSP

  3. De Standaard tegenover liberalisme, liberale politici en de PVV

  4. De Standaard tegenover de Volksunie

  5. Verkiezingen

E.      De Standaard tegenover de regeringsvorming en de regering-Lefèvre

  1. De Standaard tegenover de regeringsvorming

  2. De Standaard tegenover de regering-Lefèvre

F.      De Standaard tegenover een aantal sociaal-economische en maatschappelijke groepen

  1. De middenstand en de boeren

  2. De arbeiders: ACW, ACV en ABVV

  3. De werkgevers

  4. Het koningshuis

G.     De Standaard en de Vlaamse Beweging

  1. De Standaard en het Belgische staatsmodel

  2. De Standaard en de Vlaamse verenigingen

  3. De Standaard en de Vlaamse strijd

Tot besluit: de status van De Standaard in de peridoe 1961-65

 

 

HOOFDSTUK VII: MEI 1965 - MAART 1968: EVOLUTIE NAAR EEN BREED INFORMATIE- EN KWALITEITSBLAD

 

A.     De redactie

B.     Expansie van de Standaard-groep

C.     De berichtgeving in De Standaard 1965-1968

  1. Uiterlijke kenmerken van de krant

  2. Colloquia

  3. Volledigheid, objectiviteit, huisstijl, nieuwsbronnen, wijze van commentaar en polemiek

D.     Het pluralisme van de berichtgeving: de relatie tot de politieke partijen

  1. Algemeen

  2. De relatie met en de houding tegenover de CVP

  3. De Standaard tegenover socialisme, socialistische politici en de BSP

  4. De Standaard tegenover liberalisme, liberale politici en de PVV

  5. De Standaard tegenover de Volksunie

  6. Parlementsverkiezingen van 31 maart 1968

E.      De Standaard tegenover regeringsvorming en regering

  1. De Standaard tegenover de regering-Harmel

  2. De Standaard tegenover de regering-Vanden Boeynants

F.      De Standaard tegenover een aantal sociaal-economische en maatschappelijke groepen

  1. De middenstand en de boeren

  2. De arbeiders: ACW, ACV en ABVV

G.     De Standaard en de Vlaamse Beweging

Tot besluit: de status van De Standaard in de jaren 1965 - 1968

 

CASE STUDY: DE HOUDING VAN DE STANDAARD IN DE PERIKELEN ROND DE SPLITSING VAN DE K.U.LEUVEN 1963 – 1968

A.     Aanloop naar de eerste grote agitatie

B.     De eerste grote agitatie: het mandement van de bisschoppen mei 1966

C.     Stilte voor de beslissende storm: 1967

D.     De ontknoping van de kwestie-Leuven 1968

Besluit

 

 

HOOFDSTUK VIII: APRIL 1968 - MEI 1976: DE VERDERE UITBOUW VAN KWALITEIT

 

A.     De redactie

B.     Expansie van de Standaard-groep

  1. Structuur en raad van bestuur

  2. Expansie van de Standaard-groep

  3. Technologische innovaties

  4. Oplage

  5. Reclamewerving

  6. Commerciële invloeden en druk van het advertentiewezen op de berichtgeving

  7. Moeilijkheden voor de pers en overheidssteun

C.     De berichtgeving in De Standaard 1968-1976

  1. Uiterlijke kenmerken van de krant

  2. Nieuwe (inhoudelijke) oriëntatie van de berichtgeving

  3. Colloquia

  4. Streven naar kwaliteit: de redactiedag van 20 januari 1973

  5. Volledigheid, objectiviteit, nieuwsbronnen, wijze van commentaar en polemiek

D.     Het pluralisme van de berichtgeving: de relatie tot de politieke partijen

  1. De relatie met en houding tegenover de CVP-PSC

  2. De Standaard tegenover socialisme, socialistische politici en de BSP

  3. De Standaard tegenover liberalisme, liberale politici en de PVV

  4. De Standaard tegenover de Volksunie

  5. De Standaard tegenover het FDF en RW

  6. Vrije Tribunes in De Standaard

E.      De Standaard tegenover verkiezingen, regeringsvorming en regering

  1. De Standaard tegenover de regering-Eyskens

  2. De Standaard tegenover de nieuwe regering-Eyskens

  3. De Standaard tegenover de regering-Leburton

  4. De Standaard tegenover de verkiezingen van 1974  en de regering-Tindemans

F.      De Standaard tegenover een aantal sociaal-economische en maatschappelijke groepen

  1. De middenstand en de landbouw

  2. De arbeiders - ACW, ACV en ABVV - en werkgevers

  3. Het koningshuis

G.     De Standaard en de Vlaamse Beweging

Tot besluit: de status van De Standaard in de periode 1968-1976

 

CASE STUDY: DE STANDAARD EN DE RTT- EN IBRAMCO-AFFAIRE 1973 – 1974

A.     De RTT-zaak en het dossier-Demaegt

B.     De Ibramco-affaire

 

 

HOOFDSTUK IX: DE NEERGANG VAN DE STANDAARD-GROEP: HET FAILLISSEMENT VAN 1976

 

A.     De NV Periodica in moeilijkheden

B.     Het faillissement van de NV Periodica

C.     Reddingspogingen juni 1976 en het faillissement van de ganse groep

D.     De oprichting van de VUM en de afloop van het faillissement

E.     Tot besluit: redenen van het faillissement

 

 

ALGEMEEN BESLUIT

 

 

BIBLIOGRAFIE

 

 

LIJST VAN AFKORTINGEN

 

 

BIJLAGE 1: OVERZICHT VAN DE CAMPAGNES, PERMANENTE EN LOSSE ZORGEN VAN DE STANDAARD IN DE PERIODE 1947 – 1976

 

BIJLAGE 2: LIJST VAN DE GENOEMDE STANDAARD-REDACTEURS (VOORAL VOOR BINNENLAND, BUITENLAND EN ECONOMIE)

 

BIJLAGE 3: DE MATE VAN OBJECTIVITEIT IN DE STANDAARD: TWEE ARTIKELS TER VERGELIJKING (1950 EN 1965)

 

home lijst scripties inhoud volgende  

©Niets uit de website of uit deze verhandelingen mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

All rights reserved. No part of this site may be reproduced without the written permission of the author.