Een blik op de buskruitindustrie
in de Lage Landen
Het buskruit-bedrijf van Maximiliaan en Jacques Blommaert (1738-1798).
Johan Verachtert
Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en
Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.
Academiejaar: 2001-2002
Universiteit Gent
Promotor: Prof. Dr. C. Vandenbroeke
| home | lijst scripties | inhoud | volgende |
DEEL I: HET ABC VAN BUSKRUIT.
Hoofdstuk 1: De ontwikkeling en verspreiding van buskruit en andere brandbare mengsels.
1.1. De ontwikkeling van brandbaar materiaal en de uitvinding van het Griekse vuur.
1.2. De uitvinding van buskruit.
1.3. De verspreiding van buskruit.
Hoofdstuk 2: Een vaatje buskruit.
2.1. Inleiding.
2.2. De 3 bestanddelen van buskruit en hun verwerking.
2.3. De aanmaak van buskruit van de Middeleeuwen tot de 19de eeuw.
2.4. De bereiding van het buskruit
2.5. Het keuren en proeven van het buskruit.
2.6. Het vervoer en de opslag van buskruit.
2.7. Besluit.
Hoofdstuk 3: De buskruitsoorten.
Hoofdstuk 4: Toepassingen met buskruit.
4.1. Inleiding. 43
4.2. Ontwikkeling van buskruit voor oorlogsvoering
4.3. Buskruit als vuurwerk 52
4.4. Buskruit als explosief in de mijnbouw en voor sloopwerken.
DEEL II: De buskruitmakers in de Lage Landen.
Hoofdstuk 1: Technologische ontwikkeling van de buskruitproductie in deLage Landen.
Hoofdstuk 2: De buskruitmolens in de Lage Landen.
2.1. 16de en 17de eeuw. 68
2.2. 18de en 19de eeuw. 77
2.3. Besluit.
Hoofdstuk 3: De politieke situatie in de Zuidelijke Nederlanden en de implicatiesVoor de salpeter- en buskruithandel (1500-1800).
3.1. De politieke situatie en de gevolgen voor de reglementering van de salpeter- en buskruithandel onder Karel V (1506-1555).
3.2. De politieke situatie en de gevolgen voor de reglementering van de salpeter- en buskruithandel onder Filips II (1555-1598).
3.3. De politieke situatie en de gevolgen voor de reglementering van de salpeter- en buskruithandel onder de Aartshertogen Albrecht en Isabella (1598-1621).
3.4. De politieke situatie en de gevolgen voor de reglementering van de salpeter- en buskruithandel onder Filips IV (1621-1665).
3.5. De politieke situatie en de gevolgen voor de reglementering van de salpeter- en buskruithandel onder Karel II (1665-1700).
3.6. De politieke situatie en de gevolgen voor de reglementering van de salpeter- en buskruithandel onder Filips V (1700-1712).
3.7. De politieke situatie en de gevolgen voor de reglementering van de salpeter- en buskruithandel onder de Oostenrijks Habsburgers (1713-1794).
3.8. Besluit.
DEEL III: HET BUSKRUITBEDRIJF VAN DE FAMILIE BLOMMAERT.
Hoofdstuk 1: De familie Blommaert en hun bezittingen.
Hoofdstuk 2: Aankoop van salpeter, zwavel en steenkool.
2.1. Aankoop van salpeter.
2.2. Aankoop van zwavel.
2.3. Aankoop van steenkool.
Hoofdstuk 3: De activiteiten binnen de poederfabriek.
3.1. De infrastructuur van het poederbedrijf.
3.2. Het raffineren van salpeter.
3.3. Het behandelen van zwavel.
3.4. De verwerking van hout tot houtskool.
3.5. De dosering van de verschillende buskruitsoorten.
3.6. Het aanmaken van buskruit.
3.7. Het korrelen van de kruitkoeken.
3.8. Het polijsten van de kruitkorrels.
3.9. Het drogen van de kruitkorrels.
3.10. Het testen van buskruit.
Hoofdstuk 4: Verkoop van buskruit.
4.1. Verkoop van musket- en kanonpoeder aan de overheid.
4.2. Het herstellen van bedorven of oud poeder voor de overheid.
4.3. Verkoop van buskruit aan steden en particulieren.
4.4. Besluit.
Hoofdstuk 5: Enkele aspecten m.b.t. de buskruitproductie.
5.1. Contacten tussen Maximiliaan Blommaert en de Raad van Financiën.
5.2. Protest van de Zuid-Nederlandse buskruitmakers tegen import van buitenlands buskruit.
5.3. Protest van de buurtbewoners m.b.t. het gebruik van de Rode toren door Maximiliaan Blommaert als particulier kruitmagazijn.
5.4. de arbeidsomstandigheden in het buskruitfabriek.
BIJLAGEN (pdf 500 kb)
| home | lijst scripties | inhoud | volgende |