De buitenlandse betrekkingen
van Belgisch Congo
aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog
(1939-1940)

Benoît Van Maele

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 1998-1999

Universiteit Gent

Promotor: Prof Dr. R. VAN EENOO

Woord vooraf

1 INLEIDING

    1.1 DE KOLONIE ALS ECONOMISCHE ENTITEIT

        1.1.1 De erfenis van Léopold II

    1.2 BEVOEGDHEDEN

        1.2.1 Lokaal bestuur

        1.2.2 Moederlands bestuur

    1.3 DE INMENGING VAN DE EUROPESE MOGENDHEDEN

        1.3.1 De houding van Europese koloniale mogendheden ten aanzien van het Léopoldiaans bezit

        1.3.2 Hernieuwde aanspraken van het buitenland na de overname

2 KOLONIALE AANSPRAKEN : HET POLITIEK-DIPLOMATIEK GEVAAR VOOR DE BELGISCHE OVERZEESE BEZITTINGEN.

    2.1 DE VOORGESCHIEDENIS VAN DE DUITSE AANSPRAKEN

    2.2 DE KOLONIALE AANSPRAKEN VAN DUITSLAND

        2.2.1 Het kat en muisspel tussen de mogendheden

    2.3 MANDATAIRE AANGELEGENHEDEN IN 1925-27

    2.4 BELGISCHE POGINGEN OM HET KOLONIAAL- EN GRONDSTOFFENPROBLEEM OP TE LOSSEN 

    2.5 DE “COLONIAL APPEASEMENT” DIPLOMATIE VAN 1936-38 : BEDREIGING VAN BRITSE ZIJDE

    2.6 37-38 : BESPREKINGEN OVER HET HOOFD VAN BELGIË HEEN

    2.7 DE ROL VAN DE PERS IN HET KOLONIAAL PROBLEEM

    2.8 KOLONIALE PROPAGANDA ALS WAPEN ENDE SUBTIELE TEGENAANVAL OP DE AANSPRAKEN 

    2.9 POLEN EN ITALIË IN HET ZOG VAN DUITSLAND VOOR EEN KOLONIALE HERVERDELING 

        2.9.1  Poolse aanspraken op koloniale rijkdom

        2.9.2 Italiaanse verbondenheid met Duitsland in het  koloniaal probleem

    2.10 HET BRITSE STANDPUNT VÓÓR DE INVAL IN POLEN

    2.11 DE LAATSTE DUITSE AANSPRAKEN VOOR DE OORLOG

    2.12 BESLUIT KOLONIALE AANSPRAKEN

3 LANDEN

    3.1 DE RELATIES TUSSEN DE KOLONIE EN DE BUITENLANDSE MISSIONERING

    3.2 BELGIË EN PORTUGAL : KOLONIALE BUREN NA DE CONVENTIE VAN BERLIJN.

        3.2.1 Belgisch Congo en Angola aan de vooravond van de tweede wereldoorlog

    3.3 BETER EEN GOEDE BUUR DAN EEN VERRE VRIEND : ZUID-AFRIKA

    3.4 DE INTERESSES VAN DE VERENIGDE STATEN VOOR BELGISCH CONGO

    3.5 DE KOLONIALE RELATIES MET NEDERLAND EN JAPAN

4 DE ECONOMISCHE BLOKKADE EN HAAR INVLOED OP DE KOLONIE

    4.1 ALGEMENE ECONOMISCHE SCHETS : INVLOED INTERNATIONALE GEBEURTENISSEN OP CONGOLESE ECONOMIE

    4.2 DE ECONOMISCHE BLOKKADE

        4.2.1 Het instellen van de blokkade

        4.2.2 Kapitaal versus Loyauteit

        4.2.3 Interventies en samenwerking voor de koloniale economie en voorzieningen

            4.2.3.1  De Kopalverwerking en de structurele repercussies van de blokkade

            4.2.3.2  Verwerkingsindustrie in de kolonie als gevolg van de blok-kade 

            4.2.3.3 Samenwerking en meningsverschillen tussen Buitenlandse Zaken en Koloniën

        4.2.4 De andere zijde van de blokkade : exportproblemen van Duitse producten tussen metropool en kolonie

5 JOIN THE ARMY

    5.1 DE PLANNEN VOOR EEN KOLONIALE LUCHMACHT

    5.2 CASUS : MOTORBOOT TOGO

    5.3 BESLUIT

6 VOORBEREIDINGEN EN VOORZORGSMAATREGELEN

    6.1 LEGISLATIEVE MAATREGELEN

    6.2 MAATREGELEN VAN HET MINISTERIE

    6.3 DE LAATSTE MAANDEN

7 ALGEME CONCLUSIE