De Vlaamse Natie op de Canarische eilanden

in de 16de eeuw.

 

Kevin Coornaert

 

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis

Academiejaar: 1999-2000

Universiteit Gent

Promotor: Prof. Dr. J.G. Everaert

 

home lijst scripties inhoud volgende  

 

Voorwoord

 

Inleiding

    0.  De keuze van het onderwerp

    1.  Korte omschrijving van het thema

    2.  Probleemstelling

    3.  Status quaestionus bij aanvang van het onderzoekBelgische resultaten Canarische resultaten

    4.  Bronnenpresentatie

        4.1  Het archief van het tribunaal van de Inquisitie op de Canarische eilanden

        4.2  Uitgegeven Canarische notariaatsprotocollen

        4.3  Systematisch doorgenomen periodieken

        4.4  Naslagwerken

        4.5  Lectuur

    5.  Verloop van het onderzoek

        Op Canarias

        Terug in België

    6.  De inhoud van de verhandeling

 

Bibliografie

    1.  Overzicht van de archiefbronnen

    2.  Literatuurlijst

 

Hoofdstuk I:  Canarias; verovering en herbevolking

    0.  Inleiding 

    1.  De weg naar Spaanse overheersing 

        1.1  Ontdekking en herontdekking

        1.2  Conquista onder de Normandiërs van Fuerteventura, Lanzarote en El Hierro

    2.  De eerste Spaanse kolonie overzee

        2.1  Pauze in de conquista

        2.2  De Kroon, een nieuwe hond in het kegelspel

        2.3  Conquista van Gran Canaria, La Palma en Tenerife

    3.  Oude en nieuwe bewoners

        Guanches

        Spanjaarden

        Portugezen

        Italianen

        Flamencos

        Joden

        Negers

        Overige nationaliteiten

    4.  Sociale indeling van de kolonie

        Gepriviligieerde klasse

        Burgers

        Marginalen

 

Hoofdstuk II:  Een bloeiende, marktgerichte economie

    0.  Inleiding

    1.  Elementen en instrumenten van de handel

        1.1  Havens

        1.2  Transport

        1.3  Routes

        1.4  Rentes op de handel in Canarias

        1.5  Verzekeringen

        1.6  De ‘Commenda

        1.7  De handelscompagnieën

    2.  Belemmeringen van de handel

        2.1  Ontij op zee

        2.2  Politieke conflicten

        2.3  Scheepsvisitaties in Canarias

        2.4  De Canarische handelswetgeving

    3.  Geld, maten en gewichten op Canarias

        3.1  Geld

        3.2  Maten en gewichten

    4.  Exportgoederen

        4.1  Suiker en afgeleiden

        4.2  Wijn en afgeleiden

        4.3  Orchilla

        4.4  Overige

    5.  Importgoederen

        5.1  Levensmiddelen

        5.2  Textiel

        5.3  Allerhande

    6.  Besluitend overzicht van de belangrijkste Europese handelspartners van Canarias

        6.2  Sevilla

        6.3  Italië

        6.4  Portugal

        6.5  Frankrijk

        6.6  Engeland

 

Hoofdstuk III: De Vlaamse natie op Canarias

0.  Inleiding

    1.  Conquistadores

        1.1  Witte merels…

        1.2  Enkele casussen

    2. Plantagehouders

        2.1  De Vlaamse controle op de suikerproductie op La Palma

        2.2  De ‘de Monteverdes’ (van Groenenberghs) en de ‘Van Dalles’ (Van Dale’s)

    3.  Handelaars

        3.1  Een grote, Vlaamse handelskolonie voor intensieve commerciële relaties

        3.2  Enkele casussen

    4.  Artisanalen

    5.  Humanisten

        5.1  Kleurrijke figuren

        5.2  De casussen

 

Hoofdstuk IV:  Sociale integratie van de Vlamingen in de Canarische maatschappij

    0.  Inleiding 

    1.  Publieke functies

        1.1  Bij de kerkelijke macht

        1.2  Bij de wereldlijke macht

    2.  Huwelijkspolitiek en het aristocratiseringsproces

        2.1  De Vlaamse aanwezigheid onder de elite

        2.2  Het huwelijkspatroon van de Vlaamse kooplui tot de meer bescheiden immigranten

 

Hoofdstuk V: Vlamingen voor de Inquisitie

    0.  Inleiding 

    1.  Ontstaansgeschiedenis van de Spaanse Inquisitie

    2.  Structuur en werking van de Inquisitie

        2.1  Structuur

        2.2  Een inquisitie-proces

    3.  De Vlamingen en de Inquisitie 

        3.1  Beknopt chronologisch verslag van de bekende processen en getuigenissen tegen Flamencos

        3.2  De gebeurtenissen van 1593-1597; ontmanteling van een smokkelnetwerk

        3.3 De impact van de Inquisitie op de Vlaamse aanwezigheid en de handel tussen Flandes en Canarias

 

Slot

    1.  De Vlaamse natie; geen fait divers in de geschiedenis van Canarias

    2.  Toekomstperspectieven voor verder onderzoek

    3. Saluut aan de Vlaamse Canariërs in de 16e eeuw

 

Bijlagen

Kaartjes

Naamregister