Van de Dirección de Antropología tot het Instituto Indigenista Interamericano.

 Leven en werk van

Manuel Gamio

(1883-1960)
de voorvechter van het 20e eeuwse indigenismo.

Wim Denorme

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 1995-1996

Universiteit Gent

Promotor: Prof. Dr. H. PINXTEN

Inleiding

Hoofdstuk I: Beknopte biografie van Manuel Gamio Martínez (1883-1960)

    1. Jeugd en studies tijdens het “Porfiriato” (1883-1911)

    2. De realisatie van zijn vernieuwende ideeën tijdens de revolutionaire periode (1912-1924)

    3. De periode 1924-1940

    4. Zijn laatste levensperiode in dienst van het Inter-Amerikaanse Indigenismo (1942-1960)

Hoofdstuk II: Van de archeologie naar de toegepaste antropologie (1908-1924)

    1. Gamio’s vroege archeologische werk

        1.1. Studies en functies in de archeologie

        1.2. Realisaties en archeologische werken

            1.2.1. Het eerste stratigrafisch archeologisch onderzoek

            1.2.2. Metodología sobre investigación, exploración y  conservación de monumentos arqueológicos

        1.3. Internationale waardering van Gamio’s archeologische werk

        1.4. Van de archeologie naar de antropologie

    2. Forjando Patria (1916)

        2.1. De sfeer van de Mexicaanse Revolutie

        2.2. Gamio’s opvattingen over de politieke waarden

        2.3. Het eerste indigenista-artikel van Gamio

    3. De Dirección de Antropología (1917-1925)

        3.1. Gamio’s pleidooi voor de oprichting van Departementen voor Antropologie op het Amerikaanse continent

             3.1.1. Het belang van de antropologische wetenschap

             3.1.2. Het integrale antropologische onderzoek

            3.1.3. Nationale integratie

        3.2. De oprichting van de Dirección de Antropología in Mexico

            3.2.2. Het actieprogramma van de Dirección de Antropología

    4. Het tijdschrift Ethnos

    5. De studie van de bevolking van de vallei van Teotihuacán

        5.1. Concept

        5.2. Enkele belangrijke bevindingen van het onderzoek

            5.2.1. Economische situatie

            5.2.2. Het socialistische probleem in de regio

        5.3. Conclusies van het werk

        5.4. Suggesties, innovaties en verbeteringen aangebracht door het Departement voor Antropologie

        5.5. Internationale waardering en impact van het werk

        5.6. Een geaborteerd project

        5.7. Het wetenschappelijk denken van Gamio

Hoofdstuk III: Groeiende belangstelling voor de sociale problematiek van de hedendaagse samenleving

    1. De korte politieke loopbaan van Gamio

    2. Sociologische studies en praktische realisaties

        2.1. De studie van de Mexicaanse immigranten in de VS

        2.2. De invoering van een aantal nieuwe producten en systemen

            2.2.1. De soja

            2.2.2. Stimulering van de huisnijverheid

    3. Hacia un Mexico nuevo (1935)

Hoofdstuk IV: Manuel Gamio: zijn rol in de evolutie van het moderne Indigenismo

    1. Beknopt overzicht van de historische evolutie van het Indigenismo in Mexico

    2. De katalyserende rol van het Instituto Indigenista Interamericano  voor het continentale Indigenismo

        2.1. Het Ie Congreso Indigenista Interamericano te Pátzcuaro, Michoacán (1940)

        2.2. Het Instituto Indigenista Interamericano

        2.3. Het tijdschrift América Indígena en het Boletín Indigenista

        2.4. De belangrijkste doelstellingen van het Instituto Indigenista Interamericano

    3. De belangrijkste realisaties van Gamio als directeur van het Instituto Indigenista Interamericano

        3.1. Voeding en voedingsgewoontes

        3.2. El arte indígena

        3.3. Bestrijding van de onchocercosis

        3.4. De verdediging van de democratie

        3.5. De Indiaanse wetgeving

        3.6. De verbetering van de situatie van de Indiaanse vrouw

    4. Enkele belangrijke bijdragen van Gamio binnen de theoretische discussies van het Indigenismo

        4.1. Culturele classificatie en identificatie van de Indiaan

        4.2. De nationale taal, de moedertaal en de tweetaligheid

Besluit

Lijst van de Bijlagen

Bijlage 1: Curriculum vitae van Manuel Gamio Martínez

Bijlage 2: Bibliografie van Manuel Gamio Martínez

Bijlage 3: Overzicht van de instellingen opgericht in het belang van de  Indiaanse bevolking van Mexico (1523-1960)

Verklarende woordenlijst

Literatuurlijst