BESLUIT

Gamio’s denkbeelden en realisaties, zoals ze in deze scriptie werden geken-schetst, laten naar onze mening duidelijk toe zijn status als grondlegger van de Mexicaanse antropologie en als initiator van het moderne Indigenismo in Mexico en op het ganse Amerikaans continent te verdedigen, waarbij we zijn verdiensten grosso modo op twee globale gebieden kunnen situeren.

Op het academische niveau van de archeologische, antropologische en, meer in het bijzonder, de “indigenistische” wetenschappen had hij immers een baan-brekende functie, zowel door de realisatie van de eerste stratigrafische onder-zoeken, als door zijn ijver voor en zijn streven naar de opzet van een uniforme integrale onderzoeksmethodologie, die zou mikken op een doeltreffend samen-brengen en een gelijkluidende interpretatie zou mogelijk maken van de ver-schillende onderzoeksprojecten en -gegevens, en die een voorbeeldfunctie moest inhouden voor latere generaties archeologische en antropologische onderzoekers.

Markanter nog is ons inziens evenwel de vigeur en de blijvende actualiteit van een groot deel van zijn gedachtengoed. Gamio’s leven kenmerkt zich namelijk, vanuit de in zijn jeugd opgedane ervaringen, door een sterk humanistische inslag, zelfs op die ogenblikken dat zijn standpunten volledig indruisen tegen de gangbare politieke mentaliteit. Dit vertaalde zich in zijn grote ijver en inzet voor de revalorizatie van de Indiaanse bevolking en hun integratie bij de opbouw van een sterke nationale samenleving. Het feit dat hij zich daarbij niet louter beperkte tot het formuleren van een ‘theoretische’ beleidsvisie maar ook daadwerkelijk praktische, dagdagelijkse oplossingen aandroeg, maakt hem tot de pionier van de toegepaste sociale antropologie.

Bovendien willen we er hier nogmaals op wijzen dat zijn levenswerk onont-beerlijk kan genoemd worden voor het interpreteren van de politica indigenista in het begin van onze eeuw. Het toenmalige politieke klimaat, met name de triomfantelijke sfeer die we na de revolutie in Mexico terugvinden en de hiermee gelieerde groei van het nationaal bewustzijn, vinden immers op diverse gebieden weerklank, ook binnen de antropologische wetenschap, en, concreter, binnen het Indigenismo. Ook Gamio was een overtuigd aanhanger van dit nationalistisch streven en verdedigde in die optiek zijn integratie-concept, zonder dewelke de verhoopte nationalistische gevoelens nooit in de werkelijkheid zouden kunnen omgezet worden. Het samensmelten en verweven van de traditionele autochtone cultuurpatronen met de nieuwerwetse buitenlandse invloed beschouwde hij als een pure noodzaak om te komen tot een ‘nieuwe’ Mexicaanse identiteit en een sterk vaderland.