'Blinde vlek' der blindheid.

Drie auteurs over blinden in de achttiende en het begin van de negentiende eeuw.

Katty Geltmeyer

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 2000-2001

Universiteit Gent

Promotor:  Prof. Dr. L. François

Woord vooraf

Dankwoord

Inleiding

    Motivatie voor de keuze van dit onderwerp en de afbakening ervan

    De probleemstelling

    Het bronnenmateriaal en de geraadpleegde literatuur

    Voorafgaand onderzoek

    Werkwijze en praktische problemen

DEEL I: DENIS DIDEROT

    Hoofdstuk 1: Leven en werk (*)

        Afkomst en opleiding

        Start van zijn literaire carrière

        Een gevaarlijke reputatie en filosofie met een gevangenisstraf als gevolg

        Verdere levensloop

        De tijdsgeest

    Hoofdstuk 2: Lettre sur les aveugles à l'usage de ceux qui voient (1749): korte inhoud, analyse

        Inleiding

        Motivaties voor het schrijven van de tekst

        Korte inhoud

            1. Het fenomeen 'blindheid'

                Moraal en metafysische opvattingen

                Waarnemingsvermogen en abstractie

                Nicolas Saunderson

                Metafysische opvattingen

            2. Debat over het probleem van Molygneux

                Eindbeschouwing

        Kritische analyse van de tekst

        Bespreking van de literatuur

    Hoofdstuk 3: Het artikel "aveugle" uit de Encyclopédie (1751): korte inhoud, analyse

        Korte inhoud en kritische analyse van de tekst

            1. Het fenomeen 'blindheid'

            2. Debat over het probleem van Molygneux

    Hoofdstuk 4: Addition à la Lettre sur les aveugles, (1782): korte inhoud, analyse

        Korte inhoud

        Motivaties voor het schrijven van de tekst

        Kritische analyse van de tekst

        Conclusie bij Denis Diderot

DEEL II: VALENTIN HAÜY

    Hoofdstuk 1: Leven en werk (*)

        Afkomst, opleiding en beroep

        Beslissende invloeden en gebeurtenissen

        Coup d'essai

        Vernieuwend initiatief

        Terug naar af

    Hoofdstuk 2: Essai sur l'éducation des aveugles: korte inhoud, analyse

        Korte inhoud

            Doelstelling van de school en nut ervan voor de samenleving?

            Leesonderwijs en drukwerkproductie

            Hulpmiddelen voor schrijf- en ander onderwijs

            Doelstellingen van het lesgeven

            Doven en blinden, gelijkenissen en verschillen

        Kritische analyse van de tekst

        Bespreking van de literatuur

        Conclusie bij Valentin Haüy

DEEL III: ALEXANDER RODENBACH

    Hoofdstuk 1: Leven en werk (*)

        Afkomst, opleiding en beroep

        Zijn deelname aan en rol in de Belgische politiek

        Zijn werken over blinden en de invloed daarvan

    Hoofdstuk 2: Lettre sur les aveugles (1828) en Les aveugles et les sourds-muets (1855)

        Motivaties voor het schrijven van de teksten

        Korte inhoud

            1. Het fenomeen van de blindheid

                Het blindenonderwijs: ontstaan en lessenpakket

                Vooroordelen over gaven en gebreken

            2. Hulpmiddelen en methoden voor het blindenonderwijs

                Vergelijking van het lot van doven en blinden

            3. Portrettengalerij

            4. Concluderende eindbeschouwingen

                Rodenbachs visie op het politieke beleid inzake doven- en blindenonderwijs

                Blinden en doven in tellingen en medische studies

                Scholen en andere instellingen voor blinden en doven: tellingen en beleid

        Kritische analyse van de teksten

        Bespreking van de literatuur

        Conclusie bij Alexander Rodenbach

DEEL IV: ALGEMENE CONCLUSIES

    Gelijkenissen, verschillen en achterliggende verbanden tussen de verschillende teksten

        Aanpak van de teksten, gebruikt bronnenmateriaal en benadering van de blinden

            1. Het fenomeen van de blindheid

                 Moraal en metafysica

            2. Het blindenonderwijs en de daarmee beoogde maatschappelijke positie

            3. Visie op de blinden: verandering of stabiliteit?

    Aanleidingen en motieven voor het schrijven van de teksten

        Intellectuele vorming van de auteurs

        Indirecte aanleidingen

        Motivaties voor het schrijven van de teksten

DEEL V: GERAADPLEEGDE LITERATUUR

(*) Leven en werk van de auteur worden hier behandeld in het kader van het gekozen onderwerp en de geselecteerde teksten. Er wordt daarom de nadruk gelegd op de interpretatie van de teksten in relatie tot zijn leven, werk en de ondergane beïnvloeding en de motivatie voor het schrijven van de teksten.