Een geschiedenis met de armsten.

Van Aide à Toute Detresse
tot de ATD Vierde Wereldbeweging
(1957-1998).

Sara Mels

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 2000-2001

Katholieke Universiteit Leuven

Promotor: Prof. Dr. Patrick Pasture

Dankwoord

Inleiding

    a) De missionerende Kerk in de twintigste eeuw

    b) De nieuwe interesse voor armoede in de sociale wetenschappen

    c) Het verhaal van het onderzoek

1. Drie ontstaansgeschiedenissen van ATD Vierde Wereld

    1. Het ontstaan van ATD Quart Monde in Frankrijk

        a) De Franse samenleving

        b) De vorming van Joseph Wresinski

        c) Het kamp van Noisy-le-Grand: een ideologische strijd

        d) Het project van Joseph Wresinski: een familiaal promotiekamp

        e) De verder evolutie van de beweging in Frankrijk

            -De vrijwilligers

            -Het belang van wetenschappelijk inzicht

            -De uitbreiding van de beweging

    2. Het ontstaan van ATD in België

        a) De sociale situatie in het naoorlogse België

        b) Het ontstaan van de beweging in Brussel en Wallonië

        c) Het ontstaan van de beweging in Vlaanderen

2. De ideologie van de beweging ATD Vierde Wereld

    1. De Basisopties van ATD

    2. De tijdsgeest

        a) De jaren zestig

        b) De plaats van ATD in deze periode

    3. De verankering in de traditie van de FR en de Rechten van de Mens

        a) De Franse revolutie

        b) De "Vierde wereld"

        c) De mensenrechten

    4. De katholieke levenssfeer

        a) De pedagogie van de JOC

        b) De methodiek van ATD

        c) Enkel de methodiek van de JOC

        d) De aantrekkingskracht van de priester-arbeiders

        e) Het maatschappijbeeld van ATD

3. De organisatie ATD (1972-1998)

    1. De structuur van ATD in België

        a) De formele structuur

        b) De informele organisatie

    2. De relatie binnen de internationale Beweging ATD Vierde Wereld

        a) De verspreiding van ATD in de wereld

        b) Père Joseph: de schakel tussen de nationale en internationale organisatie

        c) De spanning tussen centralisme en regionalisering

    3. De relatie tussen de leden

        a) De vrijwilligers in de organisatie

        b) De groei van de beweging

        c) De relatie tussen de permanente werkers en de medestanders

4. De gezinsbeweging ATD: een waaier van activiteiten

    1. De sociaal-culturele werking van ATD

        a) De activiteiten met de kinderen

        b) Het Huis van de Kennis

        c) Het project Gezondheid-Cultuur

        d) Actie Recht Vierde Wereld

        e) Tapori/ Jongerenwerking/ Wereld van Morgen VZW

    2. De vorming in de volksuniversiteit

        a) De aanvangsfase

        b) De doelstellingen

        c) De werking

    3. ATD en het buurt(opbouw)werk

        a) Het buurtwerk tot de jaren zeventig

        b) Het projectmatige werken in de jaren tachtig

        c) De terugkeer naar de procesmatige werking

        d) De plaats van ATD binnen de buurt(opbouw)werking en de Vierde Wereldcentra

5. ATD in interactie met de historische, sociaal-wetenschappelijke en politieke wereld

    1. ATD en het wetenschappelijk onderzoek

        a) De aandacht van ATD voor de geschiedenis van de armsten

        b) Het onderzoek van ATD

        c) De relatie van ATD met de universiteit

    2. ATD en de politieke wereld

        a) Initiatieven buiten ATD op het vlak van armoedebestrijding

        b) De eerste publieke en politieke acties van ATD

        c) Het eerste geïntegreerde initiatief van de overheid

        d) "Beleid voeren vanuit de armsten"

        e) De werkzaamheden van het Algemeen Verslag over de Armoede

        f) Het Algemeen Verslag over de Armoede

        g) De opvolging van het AVA

        h) De houding van ATD tot andere sociale organisaties

Besluit

    a) Is ATD een sociale beweging?

    b) ATD in de toekomst?

Bibliografie

Bijlagen