Oorlog aan de oorlog !?

De houding van de Belgische Werkliedenpartij
ten aanzien van het leger
1885 – 1914.

 De Loteling’, januari 1895, pp. 1

 

Jan Godderis

 

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 2003-2004

Universiteit Gent

Promotor: Prof. Dr. Gita Deneckere
Commissarissen: Prof. Dr. Karel Velle en Drs. Maarten Van Ginderachter

home lijst scripties inhoud volgende  

 

Voorwoord

 

Inleiding: Oorlog aan de oorlog !?

 

Deel 1: Het kader

         Hoofdstuk 1: Het internationale kader

               De Franse socialismes

                     Algemeen

                     De houding van de verschillende socialistische strekkingen tegenover

                     het leger en het oorlogsvraagstuk voor de éénmaking

                           De guesdisten

                           De possibilisten, broussisten en allemanisten

                           De blanquisten

                           De onafhankelijke socialisten (de voornaamste onder hen)

                     De houding van de eengemaakte socialistische partij tegenover

                     het leger en het oorlogsvraagstuk (SFIO, ° 1905)

                           hervéisme

                           guesdes grote minderheid

                           Jaurès

                     De strijd van de Confédération générale du travail (CGT) tegen

                     het leger en de oorlog

                     Conclusie

               Het Duitse socialisme

                     Algemeen

                     De houding tegenover het leger en het leger en het oorlogs­vraagstuk

                           Wilhelm Liebknecht, russofoob patriot en internationalist

                           Karl Kautsky

                           Het revisionisme van Bernstein

                           Een imperialistische stroming

                           Het andere uiterste: het antimilitarisme van Karl Liebknecht

                           Auguste Bebel

                           De parlementaire actie

                           Augustus 1914

               De tweede internationale

         Hoofdstuk 2: Het nationale kader

               De Belgische politiek: algemeen

               De sterkte van de BWP

               De Belgische politiek: antimilitarisme

               Het militaire systeem in België

 

Deel 2: De houding van de Belgische Werkliedenpartij tegenover het militaire vraagstuk

         Hoofdstuk 1: Van de stichting van de BWP tot de intrede in het parlement, 1885 – 1914

               De achtergrond

                     Maasforten

                     De gevolgen van de ‘troebelen van de tweede helft van de

                     jaren ’80

                     Het wetsvoorstel d’Oultremont, 1886 – 1887

                     De brochureslag 1887 – 1889 

               De socialistische houding aan de vooravond van de stichting van de BWP

               Het programma van de BWP

               De BWP-congressen en de algemene raad

               De pers

                     Actualiteitsgebonden artikels

                     Loting en intrede in de kazerne

                     Mistoestanden in het leger

                     Oorlogsvrees

                     Algemeen

               De actie

                     Betogingen en openbare manifestaties

                     Meetings

        

Hoofdstuk 2: Van de socialistische intrede in het parlement (1894) tot de militiewet van 1902

      Het kader

            Coalitie van leger en oppositie

            Militiewet op basis van het vrijwilligersschap

      De BWP-congressen en de algemene raad

      De socialistische houding in het parlement

            De stemming over de oorlogsbudgetten en over de

            legercontingenten

            De debatten over de militiewet van 1902

      De pers

      De actie

     

Hoofdstuk 3: Vanaf het “vrijwilligersleger” (1902) tot de wet op de persoonlijke dienstplicht

      Het kader

            Toenemende internationale spanning

            De toestand van de Belgische krijgsmacht

            Gevolgen van het mislukken van het vrijwilligersleger

            Daar zijn de Antwerpse forten weer!

            De aandacht verschuift terug

            Richting persoonlijke dienstplicht

            Het overlijden van Leopold II

      De BWP-congressen en de algemene raad

      De socialistische houding in het parlement

            De stemming over de oorlogsbudgetten en over de 232 legercontingenten

            De Antwerpse forten

            De militiewet van 1909

      De pers

      De actie

     

Hoofdstuk 4: Evolutie naar een massaleger

      Het kader

            Aanloop

      De congressen en algemene raad

      De socialistische houding in het parlement

            De stemming over de oorlogsbudgetten en over de

            legercontingenten

            De militiewet van 1913

      De pers

      De actie

     

Hoofdstuk 5: Van internationale ontspanning tot wereldbrand (1913 – 1914)

      Kader 

      BWP-congressen en de algemene raad 

      De houding van de BWP in het parlement

      De pers

 

Hoofdstuk 6: De houding van de Belgische socialisten binnen het internationaal socialisme

      De internationale congressen

      De Belgen en het internationaal socialistisch bureau (ISB)

      De Belgen en andere internationaal socialistische organisaties waar het

      militaire probleem aan bod kwam              

 

Hoofdstuk 7: extra

      Emile Vandervelde en Camille Huysmans: twee protagonisten binnen de tweede internationale

      Het belang van het antimilitarisme in de BWP

 

 

Deel 3: De socialistische Jonge wacht (SJW)

         Het antimilitarisme van de SJW – programma en discussies erover

         Het antimilitarisme van de SJW – de antimilitaristische werking en agitatie

               Processen

               De actie in het leger

 

Extra: Links van de BWP: anarchisten en anarchiserende stromingen

 

Deel 4: Besluit

 

Bibliografie

 

Afkortingen

 

Bijlage: De aanloop naar de Eerste Wereldoorlog in enkele voorpagina’s

 

home lijst scripties inhoud volgende