Brave meisjes en stoute jongens?

Gender-verschillen in de geschiedenis van de criminaliteit.

Onderzoek naar de Hasseltse jeugdrechtbank
tijdens het interbellum.

Renate Bentein

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 2003-2004

Universiteit Gent

Promotor: Prof. Dr. G. Deneckere
Commissarissen: Prof. Dr. P. Hebberecht
Prof. Dr. J. Christiaens

Voorwoord

Inleiding

    1. basis van het onderzoek

    2. doel van het onderzoek

    3. de bronnen

    4. beschrijving van het archief

I contextualisering

    1. België tijdens het Interbellum

        1. België rond de eeuwwisseling

        2. de politieke situatie in België in de eerste helft van de 20ste eeuw

            2.1. de Belgische buitenlandse politiek

            2.2. de parlementaire democratie

        3. economie

            3.1. de wereldeconomie

            3.2. de Belgische economie

            3.3. de Belgische economische politiek

        4. sociaal

        5. religieus – cultureel

        6. besluit

    2. De wet van 15 mei 1912 op de kinderbescherming in zijn historische context

        1. de ontwikkeling van het strafrecht ten aanzien van kinderen, van van de middeleeuwen
                                tot de verlichting

        2. de evolutie van de wetgeving in de Franse Tijd (1792 – 1815)

            2.1. de code des délits et des peines van 1791

            2.2. de code pénal van 1804

            2.3. de code pénal van 1810

        3. de toepassing van de strafwet in de 19de eeuw

        4. wetgevende initiatieven en de voorbereiding van een nieuwe wet (1889 – 1911)

        5. Henry Carton de Wiart en de wet op de kinderbescherming van 15 mei 1912

        6. De ontzetting uit de ouderlijke macht

II criminaliteit

    1. Jongeren en criminaliteit

        1. inleiding

        2. de ontdekking van het kind

        3. de oorzaken van criminaliteit bij kinderen en adolescenten

        4. theorieën in verband met jongeren en criminaliteit

            4.1. Chodorow: een visie op het ontstaan van het verschil tussen jongens en meisjes

            4.2. Positivistische verklaringsmodellen

            4.3. Sociologische verklaringsmodellen

                4.3.1. sociale ecologie

                4.3.2. de differentiële associatietheorie

                4.3.3. de sociale controle theorie

                4.3.4. de theorie van de subcultuur

                4.3.5. de theorie van de maatschappelijke kwetsbaarheid

                4.3.6. de criminele carrière

        5. de aard van de criminaliteit gepleegd door jongens en meisjes

            5.1. meisjes als niet – delinquent

            5.2. de gewelddelicten van jongens

        6. de behandeling van gerechtskinderen

        7. het belang van de media in verband met jongeren en criminaliteit

        8. besluit: jongeren en criminaliteit

    2. Mannen en vrouwen en hun criminaliteit

        1. Inleiding

        2. theoretische verklaringen van de verschillen in mannen – en vrouwencriminaliteit

            2.1. inleiding

            2.2. biologische verklaringen

                2.2.1. Lombroso en Ferrero

                2.2.2. W.I. Thomas

                2.2.3. Kritieken

                2.2.4. Besluit

            2.3. psychologische verklaringen

                2.3.1. Clara Wichmann

                2.3.2. W.I. Thomas

                2.3.3. J.C. Hudig

                2.3.4. G. Konopka

                2.3.5. Besluit

            2.4. sociologische verklaringen

                2.4.1. Loosjes

                2.4.2. W.A. Bonger

                2.4.3. R.K. Merton: de anomietheorie

                2.4.4. De roltheoretische benadering van vrouwencriminaliteit

                    2.4.4.1. de emancipatiethese van Adler

                    2.4.4.2. kritieken op de roltheoretische benadering

                2.4.5. besluit

            2.5. feministische kritieken op sociologische, biologische en psychologische verklaringen

        3. Besluit

III Archiefonderzoek

    1. inleiding

    2. Kwantitatief onderzoek voor de jeugdrechtbank van Hasselt

        1. delinquente jongens en meisjes

        3. de gemiddelde leeftijd

        4. kleine of grote gezinnen

        5. gebroken gezinnen

        6. de sociale klasse

        7. invloed van slechte vrienden

        8. deviante ouders

        9. welke criminaliteit plegen deze jongeren

        10. de genomen maatregel door de kinderrechter

        11. misdrijf, ontucht en ongenoegen

        12. tijd in een instelling

        13. recidive

        14. gedrag na verbetering

        15. besluit

    3. kwalitatief onderzoek

        besluit

IV conclusie

VI Bibliografie