De Vietnamoorlog in de Hollywoodspeelfilm. Een historisch kritische analyse en een onderzoek naar de effecten op de historische beeldvorming bij jongeren. (Matias Frateur)

 

home lijst scripties inhoud vorige volgende  

 

Bijlagen

 

Bijlage I: Bewapening per film

 

Hoewel het misschien niet onmiddellijk tot het vakgebied van de historicus behoort, vond ik het toch de moeite om bij het bekijken van de films steeds te letten op de bewapening zowel die door Amerikanen als door Vietnamezen wordt gebruikt in de films.  De zorg die door de filmmakers wordt besteed aan het gebruiken van de correcte bewapening, is interessant omdat het één van de meest opvallende details is die bijdragen tot het realistische gehalte van de film.  Daarom besloot ik een lijst aan te leggen waarin per film een overzicht wordt gegeven van het gebruikte oorlogsmaterieel .  De films zijn zoals voorheen chronologisch gerangschikt en voetnoten worden enkel geplaatst bij de eerste vermelding van een bepaald type uitrusting.  Als hetzelfde item later nogmaals voorkomt bij een andere film wordt hier niet nogmaals een voetnoot bij geplaatst. 

 

The Green Berets

 

Amerikanen:

-vuurwapens: M16 Rifle[283], M60[284], Browning M2HB .50[285]

-artillerie:        105mm M102 houwitser[286], 80mm mortier

-voertuigen:   M151 jeep[287], vrachtwagen

-helikopters: Bell UH-1 Huey[288]

 

VC of NVA:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47[289]

 

Opmerkingen: Dat het gebruikte oorlogsmaterieel in deze film correct is hoeft niet te verwonderen gezien de enorme steun die de productie kreeg van het Amerikaanse leger.

 

The Boys in Company C

 

Amerikanen:

-vuurwapens:  M16 Rifle, M60, Browning M2HB .50, 12-gauge shotgun, M72 LAW Light Anti-tank Weapon, M79 granaatwerper

-artillerie:        105mm M101A1 houwitsers[290]     

-voertuigen:    M151 jeep, M113A1 APC[291], LVTE (armoured amphibious assault vehicle)[292], vrachtwagen

-helikopters: Bell UH-1 Huey, Bell OH-58 Kiowa[293]  

-vliegtuigen:   propellervliegtuig?

 

VC en NVA:

-vuurwapens:  Kalashnikov AK47

-artillerie:         60mm mortier

 

Opmerkingen: De bewapening die gebruikt wordt is correct.  In één scène worden echter bombardementen uitgevoerd door een jachtbommenwerper met propeller.  Dat de Amerikanen dit toestel in Vietnam gebruikt zouden hebben is twijfelachtig.  Het type en model kon ook niet achterhaald worden.  Voor wat betreft de bewapening van de VC en NVA, enkele malen maken zij gebruik van lichte mortieren.  Deze zijn slechts in de verte te zien en het type kon niet bepaald worden.

 

The Deer Hunter

 

Amerikanen:

-vuurwapens: M16 Rifle

-helikopters:  Bell UH-1 Huey

 

Zuidvietnamees leger:

-vuurwapens: M16 Rifle, Browning M2HB .50

-voertuigen:   jeep willys[294], M113A1 APC

 

NVA of VC:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47, kleine revolver (type niet te achterhalen)

 

Opmerkingen: De bewapening die hier gebruikt wordt is correct maar wel erg beperkt.  Ook het Zuid-Vietnamese leger komt in beeld en ook hun uitrusting beantwoord aan de realiteit.  De NVA gebruiken een kleine revolver om Russische roulette te spelen, dit type werd niet achterhaald, maar doet niet erg terzake vermits zulke revolver niet tot de standaarduitrusting van de NVA behoorde. 

 

 

Go Tell the Spartans

 

Amerikanen en Zuidvietnamezen:

-vuurwapens: M14 Rifle[295], Browning M2HB .50, 12-gauge shotgun, allerlei geweren

-artillerie:        60mm mortieren

-voertuigen:   jeep willy’s, vrachtwagen

-helikopters: aerospatiale allouette II[296], Sikorsky S-58[297]

 

VC:

niet duidelijk in beeld

 

Opmerkingen: De legeruitrusting die in Go Tell the Spartans gebruikt wordt, moet tot de meest onnauwkeurige van alle besproken Vietnamfilms gerekend worden.  De Zuid-Vietnamese soldaten dragen een grote variëteit aan geweren, het was niet de moeite om de types hiervan allemaal te achterhalen gezien het historisch toch incorrect is dat al deze modellen gebruikt zouden zijn.  De willy’s jeep die in de film voorkomt is geen militaire maar een civiele versie en men maakt op een bepaald moment gebruik van een allouette II helikopter van Franse makelei, een type dat nooit door de Amerikanen gebruikt is.

 

 

Apocalypse Now

 

Amerikanen:

-vuurwapens:  Colt M1911 pistool[298], M16 Rifle, M60, M79 granaatwerper, 20mm M61A1 Vulcan Gatling gun[299]

-voertuigen:    LVTE (armoured amphibious assault vehicle), LVTPA1 (armoured amphibious assault vehicle)[300], M41 light tank[301]

-helikopters:              Bell UH-1 Huey, Mc Donnell Douglas/Huges OH-6[302], Bell OH-58 Kiowa,

-vliegtuigen:    F-5 Freedom fighter[303], Cessna O-2 Skymaster observatievliegtuig

-boten:             PBR Patrol Boat River

 

VC of NVA:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47, Maxim 1910.

 

Opmerkingen: Allereerst een punt van kritiek, er wordt in de film namelijk een napalmbombardement uitgevoerd door F5 Freedom Fighters, een type toestel dat nooit door het Amerikaanse leger werd gebruikt.  De reden dat Coppola deze toestellen hier gebruikt is dat het Filippijnse leger, van wiens materiaal hij afhankelijk was, met deze toestellen vloog.  Ook zien we tijdens een aanval op een dorp hoe een Amerikaanse M41 tank wordt ingezet, deze lichte tank werd echter niet meer door de Amerikanen gebruikt.  Hij werd wel door het Zuid-Vietnamees leger gebruikt, maar het betreft hier dus toch een fout.  Hoewel er in de film enorm veel militair materieel wordt gebruikt is de afwezigheid van artilleriestukken opvallend.  Hoewel we ze niet te zien krijgen worden de B52 bommenwerpers vernoemd en de ontploffingen van hun bommenlading zijn in de verte te horen.

Gedurende het grootste deel van de film bevindt Willard zich aan boord van een PBR, een polyester patrouillevaartuig dat tussen 1966 en 1971 veel gebruikt werd in Vietnam om de rivieren te controleren en vijandelijke wapen- of troepentransporten te onderscheppen. 

De Vietcong gebruiken op een bepaald moment een zeer ouderwets machinegeweer dat sterk gelijkt op de Russische Maxim 1910, gemonteerd op een onderstel met wielen.[304]  Ik kon dit niet met absolute zekerheid bepalen maar het is wel typisch voor rebellenbewegingen dat ze een samenraapsel van bewapening hebben.

 

 

A Rumor of War

 

Amerikanen:

-vuurwapens: Colt M1911 pistool, M14 Rifle, M2 Carbine[305], 12-gauge shotgun, M60

-artillerie:        105mm M101A1 houwitser

-voertuigen:   jeep willy’s

-helikopters: Bell UH-1 Huey

-vliegtuigen:   Lockheed C130 transportvliegtuig[306]

 

NVA of VC:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47

 

Australiërs:

-vuurwapens: pistoolholster

 

Opmerkingen: Het legermateriaal dat in deze film gebruikt wordt is eigenlijk op één

uitzondering na erg correct.  Zo wordt tijdens een artilleriesalvo over de houwitsers

gezegd dat het om 155mm geschut gaat terwijl men beelden van de 105mm M101A1 houwitser laat zien.  Het overige legermateriaal dat gebruikt wordt is juist, en men kan vaststellen dat men er de nodige aandacht aan besteedt heeft.  Het hoofdpersonage draagt tijdens de gevechtshandelingen steeds een M14 geweer dat in de periode waarin de film zich afspeelt standaard was.  Als hij overgeplaatst wordt naar een militair commandocentrum draagt hij steeds een M2 geweer met een lichter kaliber dat vooral door officieren werd gebruikt en eigenlijk een vervangwapen voor het pistool M1911 was.  Het is de enige Vietnamfilm die Australische militairen die deelnamen aan de Vietnamoorlog in beeld brengt.[307]  Het gaat slechts om twee Australiërs en wat hun uitrusting betreft krijgt men enkel een leren pistoolholster te zien. 

 

 

Rambo: First Blood, Part II

 

Vermits de film zich afspeelt in 1985 en dus niet tijdens de Vietnamoorlog, werd de militaire uitrusting die in de film voorkomt niet onder de loep genomen.  Wel wil ik enkele van de meest opvallende zaken eruit lichten. 

 

Amerikanen (Rambo):

-vuurwapens: M60, pijl en boog!

-helikopters: Bell UH-1 Huey

-varia:             Rambomes

 

Vietnamezen:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47

 

Russen:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47,

-helicopters:  Bell UH-1 Huey, Mil Mi-24A/B ‘Hind A’[308]

 

Opmerkingen: Russen die rondvliegen in een Amerikaanse helikopter voorzien van een rode ster, de filmmakers schatten de kijkers die ze met hun product aantrokken duidelijk niet hoog in.  De andere helikopter die gebruikt wordt door de Russen, de Hind, is wel degelijk een helikopter van Sovjetmakelij.  Het model dat men daar in First Blood Part II van laat toont, is echter de eerste preproductieversie, die nooit werd gebruikt door het leger.    

 

 

Platoon

 

Amerikanen:

-vuurwapens:  Colt M1911 pistool, M4 Carbine[309], M16 Rifle, M60, 12-gauge shotgun, Browning M2HB .50 , M79 granaatwerper, M72 LAW Light Anti-tank Weapon

-voertuigen:   jeep willy’s, M113A1 APC

-helikopters: Bell UH-1 Huey

-vliegtuigen:   Lockheed C130 transportvliegtuig

 

NVA en VC

-vuurwapens: Kalashnikov AK47, Simonov SKS

 

Opmerkingen: De legeruitrusting die men in Platoon gebruikt is erg correct, er konden geen fouten ontdekt worden.  Verschillende malen wordt in de film gebruik gemaakt van artillerie, het geschut zelf wordt hierbij nooit getoond.  De soldaten roepen ook éénmaal luchtsteun op, het vliegtuig dat de bommen dropt is niet te onderscheiden aangezien het nacht is.

 

 

Dear America: Letters home from Vietnam

 

Aangezien deze film volledig werd samengesteld uit authentieke beelden van de Vietnamoorlog heeft het weinig zin al het militair materiaal op te tekenen dat op deze beelden te zien is.  Het zou gewoon een opsomming zijn die niet aan een controle onderworpen dient te worden vermits er geen twijfel kan bestaan over de correctheid van wat er te zien is. 

Wat de VC of NVA betreft, deze komt slechts één maal voor in de film en we kunnen éénmaal de Kalashnikov AK47 zien die zij gebruiken.

 

 

Full Metal Jacket

 

Amerikanen:

-vuurwapens:  M14 Rifle, M16 Rifle, M60, M79 granaatwerper

-voertuigen:    jeep willy’s, M151 jeep, vrachtwagen, M274 Mechanical Mule Crosscountry Truc[310], M41 light tank (uitlaat achteraan met rooster er rond, vijf wielen en drie terugrollers)

-helikopters:   Westland Wessex CH2[311]

 

VC:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47

 

Opmerkingen: het materiaal dat gebruikt wordt is over het algemeen redelijk correct, toch zijn er ook enkele duidelijke fouten.  In het trainingscentrum in de VS gebruiken de rekruten het M14 geweer dat tot 1967 het standaard geweer was van de Amerikanen.  De scènes in Vietnam situeren zich rond het Tet offensief in 1968 en de soldaten dragen in Nam dan ook het nieuwe M16 geweer.  In de film zijn enkele M41 light tanks te zien die zoals reeds gezegd, niet door de Amerikanen werden gebruikt.  Ook gebruikt men een Britse Westland Wessex CH2 helikopter, hoewel dit een onder licentie gebouwde Amerikaanse Sikorsky S-58 is, werd deze in 1968 niet meer in Vietnam gebruikt.

 

 

Good Morning Vietnam

 

Amerikanen:

-vuurwapens: M16 Rifle

-artillerie:        105mm M101A1 houwitser

-voertuigen:   jeep willy’s

-helikopters: Bell UH-1 Huey

-vliegtuigen:    Lockheed C130, Fairchild C123K Provider transportvliegtuig[312]

-boten:             PBR Patrol Boat River

twee types één grote grijze met overdekt voordek met ramen opzij en radar

 

Zuidvietnamees leger:

-vuurwapens: M1/M2 Carbine, M60

 

VC:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47

 

Opmerkingen: de uitrusting die men in deze film te zien krijgt is bescheiden in omvang maar wel historisch correct.

 

 

Hamburger Hill

 

Amerikanen:

-vuurwapens: M16 Rifle, M60, M79 granaatwerper

-voertuigen:    M151 jeep, vrachtwagen, speciale truck om M60 tank te vervoeren, M113A1 APC, M60 (tank)[313]

-helikopters: Bell UH-1 Huey

-vliegtuigen:   McDonnell Douglas F4 Phantom[314]

 

NVA:

-vuurwapens: Simonov SKS[315], Kalashnikov AK47, M60

 

Opmerkingen: Wat de Amerikaanse uitrusting betreft scoort de film uitermate goed, men laat zelfs authentieke beelden zien van een luchtbombardement met F4 Phantom toestellen.  Op het vlak van Noord-Vietnamese bewapening wordt er echter een grove fout gemaakt.  Men rust de vijandelijke soldaten uit met Amerikaanse M60 machinegeweren.  Het gaat hier duidelijk niet om enkele buitgemaakte wapens aangezien de Noord-Vietnamzen en gedurende gans de film mee uitgerust zijn.

 

 

84 Charlie Mopic

 

Amerikanen:

-vuurwapens:  M4 Carbine, M16 Rifle, M60, 12-gauge shotgun, M1D Garand[316], M79 granaatwerper, M72 LAW Light Anti-tank Weapon

-helikopters:   Bell UH-1 Huey

 

NVA of VC:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47, sprake van Simonov SKS (niet in beeld)

 

Opmerkingen: De eenvoudige bewapening die in deze film gebruikt wordt is historisch correct.  Enkel het M1D Garand geweer, dat het LURP-team gebruikt als snipergeweer is een beetje een randgeval.  Het werd tot midden jaren zestig voor dit doeleinde gebruikt door speciale teams en aangezien de film zich in een niet nader bepaald jaar afspeelt, is het gebruik ervan mogelijk correct.

 

 

Born on the Fourth of July

 

Amerikanen:

-vuurwapens: M14 Rifle, M60

-helikopters: Bell UH-1 Huey

 

VC of NVA:

-vuurwapens: Kalashnikov AK47, Simonov SKS           

 

Opmerkingen: Er komt niet zo veel legeruitrusting in beeld en gedurende het grootste deel van de actiescènes gebruikt Oliver Stone kleurenfilters waardoor de beelden minder scherp worden en details moeilijker te onderscheiden.  De bewapening van de manschappen kan men onderscheiden en is correct, enkele tanks op de achtergrond vallen niet te benoemen omdat zij dermate wazig in beeld komen.

 

 

Casualties of War

 

Amerikanen:

-vuurwapens: M4 Carbine, M16 Rifle, M60, M79 granaatwerper

-helikopters:   Bell UH-1 Huey

-boten:             PBR Patrol Boat River 

 

VC: niet in beeld

 

Opmerkingen: de film toont eigenlijk betrekkelijk weinig wapentuig voor een oorlogsfilm, wat men gebruikt is echter wel juist.  De bewapening van de VC krijgt men slechts één keer te zien maar vanop een enorme afstand waardoor niet te onderscheiden is om welk type geweren het gaat.  Tijdens het laatste gevecht komt een PBR patrouilleboot het LURP-team assisteren maar wordt zelf opgeblazen door Amerikaanse helikopters.  Het is wel vreemd dat de helikoptercrew per vergissing een grote patrouilleboot, die ze reeds duidelijk gezien hadden, de lucht in blazen.

 

Bijlage II: Tabellen met gegevens per school van de vragen 1 tot 7:

enkel in pdf-versie beschikbaar.

 

Bijlage III: Enquête  DE DOCUMENTAIRE WAARDE VAN DE VIETNAMFILM

enkel in pdf-versie beschikbaar.

 

Bijlage IV: De geïnterviewde leerlingen

 

Sint-Lievenscollege, Kasteelpleinstraat 31, 2000 Antwerpen

            -Frederic Lie

-Jan Franck

-Jef Van der Borght

            -Steven van Riel

            -Yassine Sbaïti

 

Stedelijk Lyceum (SISO), Jan De Voslei 6, 2020 Antwerpen

            -Etienne Loic

 

Sint-Maarten Bovenschool, Kallobaan 1, 9120 Beveren

            -Dieter Schouppe

            -Eve Schippers

            -Kris de Keulenaer

 

Instituut Onze-Lieve-Vrouw, Grote Steenweg 489, 2600 Berchem

            -Geoffroy Cornu

 

Bijlage V: Nuttige adressen

 

Filmmuseum Antwerpen, Centrum voor Beeldcultuur

Meir 50

2000 Antwerpen

 

Koninklijk Belgisch Filmarchief Brussel

Ravensteinstraat 23

1000 Brussel

 

Video Library

Korte Herentalsestraat 20

2018 Antwerpen

 

home lijst scripties inhoud vorige volgende  

 

 

[283] I. HOGG en R. ADAM, Jane’s guns recognition guide, Glasgow, 1996, p. 411.

[284] Ibid., p. 466.

[285] Ibid., p. 434.

[286] C.F. FOSS, Jane’s pocket book of towed artillery, London, 1977, p. 84-85.

[287] I.V. HOGG, en J. WEEKS, The illustrated encyclopedia of military vehicles, London, 1980, p. 298.

[288] T. RIPLEY, Jane’s pocket guide modern military helicopters, London, 1998, p. 59-60.

[289] H. KAIDA, Mikhaïl Timofeievitch Kalachnikov.  La saga de l’ AK 47, in: Jeune Afrique, 1919-1920 (1997), p. 98-104.

[290] C.F. FOSS, o. c., p. 87.

[291] C.F. FOSS, Jane’s AFV recognition handbook, Coulsdon, 1992, p. 304.

[292] C.F. FOSS, Jane’s AFV …, p. 342.

[293] G. FRAWLEY en J. THORN, The international directory of military aircraft, 1996/97, Shrewsbury, 1996, p. 32.

[294] I.V. HOGG, en J. WEEKS, o. c., p. 299.

[295] I. HOGG en R. ADAM, o. c., p. 410.

[296] G. FRAWLEY en J. THORN, o. c., p. 15.

[297] Ibid., p. 162.

[298] I. HOGG en R. ADAM, o. c., p. 49.

[299] C.F. FOSS, Jane’s AFV …, p. 433.

[300] Ibid., p. 342.

[301] Ibid., p. 49.

[302] G. FRAWLEY en J. THORN, o. c., p. 112.

[303] Ibid., p. 129.

[304] I. HOGG en R. ADAM, o. c., p. 469.

[305] Ibid., p. 408.

[306] G. FRAWLEY en J. THORN, o. c., p. 96.

[307] I. BERTRAND, From Silence to Reconciliation: the representation of the Vietnam war in Australian film and television, in: Historical Journal of Film, Radio and Television, 1 (1988), p. 86-87.

[308] T. RIPLEY, o. c., p. 59-60.

[309] I. HOGG en R. ADAM, o. c., p. 409.

[310] I.V. HOGG en J. WEEKS, o. c., p. 298.

[311] T. RIPLEY, o. c., p. 118.

[312] G. FRAWLEY en J. THORN, o. c., p. 74.

[313] I.V. HOGG en J. WEEKS, o. c., p. 126-127.

[314] G. FRAWLEY en J. THORN, o. c., p. 106.

[315] I. HOGG en R. ADAM, o. c., p. 399.

[316] Ibid., p. 407.