Economische impact
van de strenger wordende overheidsbeperkingen
voor de tabaksindustrie in België

Frederik Vandermarliere

Verhandeling aangeboden tot het behalen van de graad van
Licentiaat Toegepaste Economische Wetenschappen
 

Academiejaar: 2003-2004

Katholieke Universiteit Leuven

Promotor: Prof. Dr. Christophe Crombez

Wat zijn de effecten van de huidige tabaksreglementering?  Na een algemene inleiding en het geven van een overzicht van de Belgische en Europese tabaksmarkt, worden de verschillende reglementeringen besproken.  Dit gebeurt zowel op financieel en op marketing vlak.  Hierna volgt een deel die met behulp van zowel binnenlandse als buitenlandse studies een idee tracht te vormen van de specifieke economische gevolgen.  Deze gevolgen worden getoetst aan de werkelijkheid door een casestudy, een sigarettenfabrikant die zowel in België als op wereldvlak tot de top drie behoort.  Tot slot van deze eindverhandeling worden alle bevindingen samengevat in een algemeen besluit.

Dankwoord

Algemene inleiding

Hoofdstuk 1 De tabakssector in België

    1.1 Inleiding

    1.2 Het economische belang van de sector

        1.2.1 Tewerkstelling

        1.2.2 Kost gezondheidszorg

        1.2.3 Fiscale inkomsten van de overheid

    1.3 Distributie in België

    1.4 De drie productgroepen

        1.4.1 Sigaretten

        1.4.2 Sigaren/Cigarillo’s

        1.4.3 Kerftabak

    1.5 Verschillende taxaties en normen op tabaksproducten

    1.6 Internationale overeenkomst tegen roken van WHO (FCTC)

    1.7 Besluit

Hoofdstuk 2 De accijnzen op tabaksproducten

    2.1 Inleiding

    2.2 Accijnzen : definiëring en indeling

    2.3 De accijns op tabaksproducten

    2.4 Huidige situatie: De tabaksprijs in België vergeleken met die van de buurlanden

    2.5 Toekomstige bepalingen

        2.5.1 Het tabaksplan van Minister Rudy Demotte

        2.5.2 Verhoging van de fiscaliteit voor tabak

        2.5.3 De oprichting van een “Fonds ter bestrijding van het tabaksgebruik”

    2.6 Besluit

Hoofdstuk 3 Overheidsreglementering op marketingaspect van tabaksfabrikanten

    3.1 Inleiding

    3.2 Reclame

        3.2.1 De wet Vanvelthoven en Francorchamps-wet

        3.2.2 Toekomstige bepalingen in België

        3.2.3 Europese richtlijn

        3.2.4 Internationaal protocol van de WHO

    3.3 Vermelding teer en nicotine gehalte

        3.3.1 Definities

        3.3.2 Europese richtlijn

    3.4 Waarschuwingen op het pakje

        3.4.1 Gezondheidswaarschuwingen

        3.4.2 Gezondheidswaarschuwingen aangevuld met kleurenfoto’s

        3.4.3 Het maskeren van de gezondheidswaarschuwingen

    3.5 Reglementeringen betreffende distributie en verkoop van tabaksproducten

        3.5.1 Inleiding

        3.5.2 Verkoop van tabaksproducten verbieden aan minderjarigen

        3.5.3 Modernisering van de regels m.b.t. automaten

        3.5.4 Rookverbod opgelegd door de overheid

    3.6 Besluit

Hoofdstuk 4 Economische gevolgen van recente maatregelen

    4.1 Inleiding

    4.2 Accijnzen en andere geldelijke belastingen

    4.3 Tabaksreclame en andere aspecten van de marketing op tabak

        4.3.1 Verband tussen tabaksreclame en rookgedrag

        4.3.2 Economische gevolgen van het overheidsingrijpen

    4.4 Besluit

Hoofdstuk 5 Case-study: British American Tobacco

    5.1 Inleiding

    5.2 Algemene informatie

        5.2.1 Historische schets

        5.2.2 De missie

        5.2.3 De merkenpolitiek

        5.2.4 Positie nationaal en internationaal

    5.3 Doorlichting van British American Tobacco

        5.3.1 Algemene kenmerken en gegevens

        5.3.2 De hoge accijnslast en zijn gevolgen

        5.3.3 Overheidsreglementering op marketingaspect van tabaksfabrikanten: de gevolgen voor BAT

        5.3.4 Reglementeringen betreffende distributie en verkoop van tabaksproducten

    5.4 Besluit

Algemeen besluit

Bijlages

Bronnen