On the brink

Een studie over de
nucleaire onderhandelingsstrategie van Noord-Korea
1993-1994 en 2002-2006

Kobe Verheyen

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Sociale Wetenschappen,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Politieke Wetenschappen.

Academiejaar: 2005-2006

Katholieke Universiteit Leuven

Promotor: Prof. Dr. Tom Sauer
Professor Dr. Bart Kerremans

Voorwoord

Inleiding

1. Theoretisch kader

    1.1. Algemene karakteristieken van het onderhandelingsproces

        1.1.1. Definitie van het begrip onderhandelingen

        1.1.2. Carrots and sticks

        1.1.3. Tit for tat

        1.1.4. Warnings, threats, commitments en bluff tijdens Onderhandelingen

        1.1.5. Onderhandelingsreputatie

        1.1.6. Communistische onderhandelingsstrategie

        1.1.7. Hardball tactics

    1.2. Brinkmanship

        1.2.1. Definitie

        1.2.2. Schellings’ benadering van brinkmanship

        1.2.3. Snyders’ benadering van brinkmanship

2. Een schets van Noord-Korea

    2.1. Korea: kolonisering, dekolonisering, tweedeling en oorlog

        2.1.1. De Japanse kolonisering van Korea

        2.1.2. De Koreaanse onafhankelijkheid

        2.1.3. Verdeling van Korea: Noord en Zuid

        2.1.4. De Koreaanse Oorlog

        2.1.5. Relaties tussen Noord- en Zuid-Korea tot op heden

    2.2. De Kim-dynastie, de Juche-ideologie en de militaire ideologie

        2.2.1. De Kim-dynastie: de Grote en de Geliefde Leider

        2.2.2. De Juche-ideologie

        2.2.3. De Noord-Koreaanse militaire ideologie

            2.2.3.1. De Four Military Lines en de Three Revolutionary Forces

            2.2.3.2. Nationale veiligheidsstrategie: defensief en offensief

3. Een nucleair Noord-Korea

    3.1. Nucleaire geschiedenis tot en met 1993

        3.1.1. Het nucleaire wapenprogramma

        3.1.2. Internationale reactie

        3.1.3. Het falen van de Amerikaanse crime-and-punishment-benadering

    3.2. Nucleaire motieven

        3.2.1. Overleving van het regime in Pjongjang

        3.2.2. Andere motieven

    3.3. Schatting van het nucleaire arsenaal in 1993

4. De eerste nucleaire crisis (1993-1994)

    4.1. Eerste nucleaire crisis historisch

    4.2. Onderhandelingsproces tijdens de eerste nucleaire crisis

        4.2.1. Een moeizame weg naar onderhandelingen

        4.2.2. Een voorlopige oplossing en Super Tuesday

        4.2.3. De mislukking van Super Tuesday

        4.2.4. Op de rand van oorlog

        4.2.5. Naar een oplossing van de crisis: het Agreed Framework

    4.3. Noord-Korea on the brink (1993-1994)

5. De tweede nucleaire crisis (2002-2006)

    5.1. De aanloop naar de tweede nucleaire crisis

    5.2. Tweede nucleaire crisis historisch

    5.3. Onderhandelingsproces tijdens de tweede nucleaire crisis

        5.3.1. De eerste onderhandelingsronde

        5.3.2. Het eerste zespartijenoverleg (augustus 2003)

        5.3.3. Het tweede zespartijenoverleg (februari 2004)

        5.3.4. Het derde zespartijenoverleg (juni 2004)

        5.3.5. Het vierde zespartijenoverleg (juli 2005)

        5.3.6. Het vijfde zespartijenoverleg (september 2005)

        5.3.7. Een onzekere toekomst

    5.4. Noord-Korea on the brink (2002-2006)

Besluit

Referenties