De opstand van 1467 te Mechelen

Willem De Pauw

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 2002-2003

Universiteit Gent

Promotor: Prof. Dr. Marc Boone

Voorwoord

Inleiding

I. Prolegomena

    I.1. Politieke situatie

· I.1.A. Brabant (en Vlaanderen) – Algemeen

1. De Bourgondische Staat en zijn leiders: Hertogen Filips de Goede en Karel de Stoute

· I.1.B. Mechelen – Specifiek

1. Mechelen en haar meesters doorheen de tijd: Een kort overzicht

2. Stadsbestuur en vertegenwoordiging

3. De vorstelijke vertegenwoordiger: De schout

    I.2. Sociaal-economische situatie

· I.2.A. Brabant (en Vlaanderen) – Algemeen

1. Belangrijkste economische sector: De lakennijverheid

2. Economische conjunctuur

3. Levensomstandigheden: werkgelegenheid en belastingen

· I.2.B. Mechelen – Specifiek

1. Maatschappelijke verhoudingen

2. Belangrijkste economische sector: De lakennijverheid

3. Overige industriële en ambachtelijke bedrijven

4. Stapelrecht

a) Omschrijving en poging tot definitie

b) Geschiedenis

Oorsprong

Mechelen ten tijde van de Berthouts

Begin 14^de eeuw

Situatie onder Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen

Filips de Stoute en zijn zonen

Mechelen en Brussel

Keizerlijke inmenging

Filips de Goede

Vlaanderen en Brabant in zelfde handen

Het Groot Stedenproces

5. Economische toestand

II. Opstand

    II.1. Theoretisch kader

    II.2. Mechelse casus

· II.2.A. Inleiding tot de bronnen

· II.2.B. Directe aanleiding

· II.2.C. Algemene en onderliggende oorzaken

1. Vertegenwoordiging

2. Filips de Goede: Overlijden en regeringswissel

3. Karel de Stoute: Regeringswissel en reputatie

· II.2.D. Deelnemers

· II.2.E. Slachtoffers

· II.2.F. Gevolgen

1. Deelnemers

2. Stad en stadsbestuur

· II.2.G. Hertog Karel De Stoute: Aanpak – Ambities

    II.3. Andere steden

III. Besluiten

Bibliografie