Hoe een tanende wereldmacht moeizaam EU-lidstaat werd/wordt. Een analyse van de commentaren in drie voorname Britse kranten op de Europese integratie tussen 1950 en 1997. (Philip Maelfait)
| home | lijst scripties | inhoud | vorige | volgende |
De dag na de ondertekening van het verdrag (3 oktober) geeft The Times bericht over deze gebeurtenis. Er wordt onmiddellijk gezegd dat deze opvolger van Maastricht gefaald heeft in zijn eerste doel om te EU aan te passen en klaar te maken voor nieuwe leden uit Oost-Europa[715]. Daarom, zegt de krant, was de algemene sfeer op de ondertekening er een van gemaakte tevredenheid onder de ministers[716].
Op 3 oktober vinden we ook in The Guardian een artikel over de ondertekening. Er wordt gezegd dat de voorzitter van de Europese Commissie, Jacques Santer pas op het laatste moment van zijn plan om een botte aanval op het verdrag te doen kon afgebracht worden. De krant baseert zich voor deze stelling op een ontwerp van zijn speech waarop ze naar eigen zeggen de hand had op kunnen leggen[717]. Ook hier, net als in The Times, klinkt het dat de Europese leiders zich tevreden voordeden over het verdrag. Ze probeerden het van de goede kant te zien en kwamen overeen het verdrag van Amsterdam, het ‘verdrag van het volk’ te noemen. Omdat het een nieuw Europees burgerschap installeert, door het engagement in de creatie van jobs en milieubescherming en door het recht dat de Gemeenschap krijgt om een lidstaat te schorsen als die zondigt tegen de basisrechten van de mens of tegen fundamentele vrijheden[718].
Er verschijnt nog een opiniestuk op dezelfde dag in The Guardian, van de hand van Martin Walker, vanuit Amsterdam. Hij somt eerst de resultaten op: er komt geen herweging van de stemmen in de Raad van Ministers en geen afslanking van de Commissie. Er is wel een lichte verbetering in de macht van het (Europees) Parlement maar geen echte stroomlijning van de Europese instellingen en slechts heel weinig uitbreiding van besluiten bij gekwalificeerde meerderheid, waarover zo veel heisa is gemaakt, vat de krant het Verdrag samen[719]. De geringe vooruitgang is volgens de krant te wijten aan Duitsland. De Duitse kanselier zou, onder politieke druk van de Duitse deelstaten, zijn veto gesteld hebben tegen de meeste voorstellen voor meerderheisstemming in plaats van unanimiteit[720]. Iets verder wordt hieruit afgeleid dat Duitsland zich minder toegeeflijk opstelde dan vroeger en dit terwijl Groot-Brittannië minder confronterend was in de onderhandelingen. Het besluit van dit artikel luidt dan ook dat het Verdrag, ondanks de teleurstellingen op het vlak van modernisering van de Unie om ze klaar te maken voor een golf van nieuwe leden, een teken is van een historische verschuiving van het politieke karakter van de lidstaten[721].
In de Daily Mail werd met geen woord gerept over de officiële ondertekening van het Verdrag van Amsterdam.
The Times en The Guardian zijn heel negatief over het uiteindelijke verdrag en stellen dat de Europese regeringsleiders zich slechts tevreden voordeden op de ceremoniële ondertekening.
De Daily Mail besteedt geen aandacht aan de ondertekening.
|
|
[717] TG, 3.10.1997, p.10: “The president of the European Commission, Jacques Santer was yesterday dissuaded at the last moment from delivering a blunt attack on the treaty European leaders were about to sign… according to a draft of his speech obtained by The Guardian.”
[718] TG, 3.10.1997, p.10: “Looking on the bright side, EU members agreed to call Amsterdam ‘the people’s treaty’, praising its establishment of a new European citizenship, a dedication to job creation and envrionmental protection, and the right to suspend any member state that breaches ‘the fundamental priniples of human rights and fundamental freedoms…’ ”
[719] TG, 3.10.1997, p.13: “…there was to be no reweighting of votes within the Council of Ministers and no reduction in the number of Commissioners… There was some modest improvement in the powers of the parliament, but no real streamlining of the European institutions, and little extension of the much-vaunted plans for qualified majority votes.”
[720] TG, 3.10.1997, p.13: “Because of domestic political pressures from the German provinces, Chancellor Kohl personally vetoed most of the proposals for majority vote rather than the traditional unanimity.”
[721] TG, 3.10.1997, p.13: “But if Germany became less conciliatory, Britain became less confrontational… So for all its disappointments as a treaty to modernise the Union, ready for the wave of new entrants, Amsterdam signalled a historic shift in the political character of Europe.”