Met gelate si togeden…

Non-verbale communicatie in Middelnederlandse verhalende teksten

Sacha Voogd

Doctoraalscriptie historische letterkunde van het Nederlands (specialisatie Middeleeuwen)

Academiejaar: 2005-2006

Universiteit Utrecht

Begeleider: Bart Besamusca

Woord vooraf

Verantwoording

1. Aspecten van non-verbale communicatie

Het belang van non-verbale communicatie

Wat is non-verbale communicatie?

Classificatie van non-verbaal gedrag

Aangeboren of aangeleerd?

De functie van non-verbale communicatie

Non-verbale communicatie in historisch perspectief

De literare weergave van non-verbale communicatie

2. Probleemstelling en methode

 De vraagstelling

 Het onderzoeksgebied

Beperkingen en onvermijdelijk anachronisme

Kanttekeningen bij de onderzoeksresultaten

Afwijkingen ten aanzien van de officiële inperking van het

onderzoeksveld

Indeling naar non-verbale categorieën

Verschil tussen emotie en gedrag

Meerdere uitingen in één fragment

Niet nader gespecificeerd gedrag

Gevonden categorieën

Presentatie van de resultaten

3. Lichaamstaal

 Horizontale houdingen: knielen en buigen

 Verticale houdingen: opstaan, opspringen en lopen

 Beven, flauwvallen en van kleur verschieten

Bewegingen met delen van het lichaam: handen, benen en hoofd

4. Aanrakings- en nabijheidsgedrag

 Het aanraken met de hand

Kussen en omhelzen

5. Paralinguïstiek

 Lachen

 Zuchten

 Stilte

6. Twee Middelnederlandse teksten

 Parthonopeus van Bloys

 Roman van Cassamus

7. Eindconclusie

Geraadpleegde literatuur

Illustratieverantwoording