De riemen van de provincie in verkiezingstijd. Een vergelijking van de provinciale verkiezingscampagnes 2003. (Peter Blank)

In dit onderzoek is gekeken naar de effectiviteit van het gevoerde communicatiebeleid van de twaalf Nederlandse provincies aan de hand van de activiteiten die in de aanloop naar de verkiezingen zijn ondernomen. Het doel was om van iedere provincie de mate van activiteit voorafgaande aan de verkiezingen vast te stellen en aan de hand daarvan voorspellingen te doen over vijf variabelen. Deze waren opkomstcijfers, gebruikerscijfers van de provinciale StemWijzers, oordelen over het gevoerde beleid van twaalf communicatiedeskundigen van iedere provincie en van 120 (afdelingen van) politieke partijen en tenslotte media-activiteit. Door de resultaten op deze variabelen op te tellen, werd een beeld gevormd van de mate waarin iedere verkiezingscampagne effectief was..

Wat betreft het oordeel van (afdelingen van) politieke partijen over de verkiezingscampagne van de provincies blijkt dat deze buiten de Randstad significant hoger is dan hierbinnen.

Opvallend is het uiteindelijke resultaat dat de verkiezingsactiviteit van iedere provincie niet voorspellend is voor de vijf variabelen afzonderlijk, maar wel voor de vijf factoren bij elkaar, ofwel voor de mate van effectiviteit. De activiteit van een provincie blijkt in dit onderzoek dus wel degelijk in relatie te staan tot het effect wat met deze activiteit behaald wordt. De provincie Groningen blijkt in verhouding tot de andere provincies het meest effectief. Op de rangorde van meeste actieve tot minste actieve provincie neemt zij een vijfde plaats in. Noord-Brabant blijkt zowel het minst actief als effectief in vergelijking met andere provincies.

Als per provincie een vergelijking wordt gemaakt tussen activiteit en effectiviteit, en een lage activiteit in combinatie met een hoge effectiviteit hoog gewaardeerd wordt, dan hebben de provincies Fryslân, Gelderland, Groningen, Noord-Holland en Zuid-Holland een efficiënt beleid gevoerd. Drenthe, Flevoland, Limburg, Utrecht en Zeeland hadden dan een inefficiënt beleid.

Het uitblijven van aandacht in de media en de hoge mate van negatieve berichtgeving over de Provinciale Statenverkiezingen, spelen mee bij het impopulair blijven van de provinciale politiek in de samenleving. Daarbij waren er in Nederland viermaal verkiezingen in ruim een jaar tijd, wat een niet gering aantal is. Een toename in aandacht, en een verschuiving richting positieve berichtgeving biedt mogelijkheden.

Provincies leggen vaak de nadruk op hun taak het publiek te informeren over de bezigheden van de provincie en de onderwerpen waarover zij onder meer beslissingen nemen. Dat zij deze taak uitvoeren is nodig, maar heeft ook een depolitiserende werking. Voor een hogere opkomst lijkt het noodzakelijk de politiek in het beleid te betrekken, zonder dat dit direct leidt tot het verliezen van de onafhankelijke positie. Het blijft moeilijk de provincie de taak toe te delen, waarvoor idealiter partijen verantwoordelijk zijn. Het moet gaan om een campagnevoering door de politieke partijen. Door enkele partijen wordt dit ook onderschreven. In het kader van de dualisering zal er overigens meer verantwoordelijkheid en dus actie vanuit de partijen zelf te verwachten zijn.

Buiten de landelijk georganiseerde activiteiten is er vooral sprake van clustervorming. Sommige provincies die meer op elkaar lijken (qua ligging of taalgebruik bijvoorbeeld) dan op de rest van het land, hebben de neiging iets meer naar elkaar toe te kruipen, waarbij ze wel allemaal hun provinciale grenzen trekken en deze rücksichtslos sluiten als het woord ‘samengaan’ om de hoek komt kijken.

home

lijst scripties

inhoud

volgende