DEEL 2: HISTORISCHE DUIDING VAN DE GEBEURTENISSEN IN OOST-TIMOR

I. Inleiding

Sinds de zomer van 1999 wordt de naam Oost-Timor  geassocieerd met genocide, etnocide, derde wereldkolonialisme, dekolonisatieproblematiek en de verdrukking van mensen in het belang van “Realpolitik”.

In de 25 jaar na de invasie van het Indonesische leger is in Oost-Timor  zoveel bloed vergoten en zoveel vernieling aangebracht dat we geneigd zijn de problematiek enkel als een bloederig, onrechtvaardig en beschamend evenement te zien en het innerlijke dynamisme van de strijd van de Timorezen te vergeten [1]. Wat voor Jakarta werd voorgesteld als een vervelend lokaal conflict dat kon leiden tot een aangetast internationaal prestige, was voor de Timorezen een kwestie van leven en dood. De inzet was het voortbestaan van hun natie.

Toen de Indonesische generaals in ’75 besloten om Oost-Timor  binnen te vallen, deden zij dat in de veronderstelling het gebied en de bevolking reeds na enkele dagen volledig onder controle te hebben [2].

Het verschil in mankracht was immens en Timor was een eiland zonder buitenlandse militaire steun en zonder buurland waarheen de strijders eventueel konden vluchten of steun konden halen. Door de relatieve etnische gelijkaardigheden tussen de twee delen van Timor geloofden ook vele politici uit de internationale gemeenschap dat integratie van het gebied gemakkelijk zou zijn en dat het verzet gemakkelijk zou gebroken worden [3].

Na 25 jaar oorlog is men tot een andere conclusie gekomen. Het verzet tegen integratie heeft al die jaren stand gehouden en het Timorese volk is er na 25 jaar oorlog eindelijk in geslaagd zich van zijn koloniale erfenis te bevrijden.

Aditjondro geeft hiervoor drie redenen aan [4]:

·    De enorme culturele verschillen die de Timorezen van de Javanen scheidden.

·    Het brutale gedrag van de Indonesische bezettingsmacht die door gebruik van verschrikking, een zeer diep en algemeen gevoel van verzet en weerzin en haat ontwikkelde bij de burgerbevolking.

·   Het resultaat hiervan was dat factoren die de Timorezen verdeelden, (etnisch, cultureel of zelfs politiek), langzaamaan verdwenen en plaatsmaakten voor een gevoel van nationale identiteit.