Een monnikenwerk. Reconstructie van het middeleeuwse kloosterscriptorium. Case study: de laatmiddeleeuwse scriptoria van Ter Doest en Herne. (Thijs Ameye)

 

home lijst scripties inhoud vorige volgende  

 

BIBLIOGRAFIE

 

1. Bronnen

 

A. Onuitgegeven bronnen

 

- Archief Grootseminarie Brugge:

Fonds Duinen-Doest: Charters, 1106-1499 (2420nrs.), gedeeltelijk, zeer summier en

 weinig nauwkeurig geïnventariseerd door F. VAN DE PUTTE,

 Inventaire des chartes, bulles pontificales, privilèges et documents

 Divers de la Bibliothèque du Séminaire episcopal de Bruges,

 Brugge, 1857.

 

 Handschriftenfonds: Codices Dunenses, waarvan de door abt Carolus de Visch

 opgestelde handschriftencatalogus in 1641 werd gepubliceerd door

A. SANDERUS, Bibliotheca Belgica Manuscripta, Rijsel,

1641-1643. Tot de Bibliotheca Dunensis behoorden sedert de Unie van de Duinenabdij met de abdij van Ter Doest (1627) ook de codices van deze abdij. Van deze codices Thosani zijn er 23 bewaard in het archief van het Grootseminarie (Gs.) Brugge.

 In het bijzonder: Gs. 4/1, Gs. 5/195, Gs. 49/12, Gs. 16/196,

 Gs. 17/195, Gs. 18/194, Gs. 19/193, Gs. 20/192, Gs. 119/ 197 en

 Gs. 160/4.

 

- Archief Stadsbibliotheek Brugge:

Handschriftenfonds: Codices Dunenses, waarvan maximum 150 codices Thosani. Van dit

 fonds verscheen in 1934 een catalogus: A. DE POORTER,

 Catalogue des manuscrits de la Bibliothèque Publique de la ville de

 Bruges, Gembloux-Paris, 1934.

 In het bijzonder: St. 6, 7, 13, 18, 35, 55, 65, 71, 74, 78, 108, 112,

 113, 114, 150, 218, 244, 251, 257 en 418.

 

- Rijksarchief Leuven:

Brabants Kerkarchief: Nr. 20430: Rekeningen van de prior (1483-1492)

 

 

- Archief Koninklijke Bibliotheek Brussel:

Handschriftenfonds: Dit fonds bevat verschillende Hernse handschriften en één

 handschrift van Ter Doest en is gecatalogiseerd door J. VAN DEN

 GHEYN, Catalogue Des manuscrits de la Bibliothèque Royale de

 Belgique, Brussel, 1906.

 In het bijzonder: KB 158, KB 2485, KB II 2758, KB 394-98,

 KB 1351-72, KB 2499-510, KB 2877-78, KB 4971-73

 KB 7215-16, KB 14069-88 en KB 21536-40.

 

- Archief Universiteitsbibliotheek Gent:

Handschrift 1374

 

 

B. Uitgegeven bronnen

 

2. Literatuur

 

VERANTWOORDING AFBEELDINGEN

 

Afbeelding 1: karakteristiek Cisterciënzer kloosterplan (bijlage nr. 1)

 In: CHOISSELET, S.D. en VERNET, F.P. (ed.), Les Ecclesiastica Officia.

 Cisterciens du XIIème siècle.

 

Afbeelding 2: kloosterplan van Sankt-Gallen (bijlage nr. 2)

 In: ROGIERS, J., AUBERT, R. en KNOWLES, M.D., Geschiedenis van de

 kerk, Paul Brand, Hilversum-Antwerpen, 1963-1974.

 

Afbeelding 3: het scriptorium van Birkenhead Priory

 In: SAVAGE, E. A., Old English libraries : the making, collection, and use of

 books during the Middle Ages. London : Methuen, 1911. XV.

 

Afbeelding 4: kopiisten aan het werk in de scriptoriumruimte van San Salvador de Tavara

 In: STIENNON, J., Paléographie du Moyen Age, Colin, Paris, 1973.

 

Afbeelding 5: de salle des moines van Fontenay

 In: AUBERT, M., L’architecture cistercienne en France, Éducations d’art et

 d’histoire, Paris, 1947, 2 vol.

 

Afbeelding 6: een rij carrels in de zuidelijke kloostergang te Gloucester

 In: CLARK, J.W., The care of books : an essay on the development of libraries

 and their fittings, from the earliest times to the end of the eighteenth century,

 Cambridge, Cambridge university press, 1901, XVIII.

 

Afbeelding 7: grondplan Cîteaux

 In: CLARK, J.W., The care of books : an essay on the development of libraries

 and their fittings, from the earliest times to the end of the eighteenth century,

 Cambridge, Cambridge university press, 1901, XVIII.

 

Afbeelding 8: bibliotheek met écritoires

 In: CLARK, J.W., The care of books : an essay on the development of libraries

 and their fittings, from the earliest times to the end of the eighteenth century,

 Cambridge, Cambridge university press, 1901, XVIII.

 

Afbeelding 9: interieur van een Kartuizercel in de Grande Chartreuse

 In: STIENNON, J., Paléographie du Moyen Age, Colin, Paris, 1973.

 

Afbeelding 10: twee kopiisten aan het werk in de abdij van Echternach

 In: ROGIERS, J., AUBERT, R. en KNOWLES, M.D., Geschiedenis van de

 kerk, Paul Brand, Hilversum-Antwerpen, 1963-1974.

 

Afbeelding 11: Jean Miélot aan het werk

 In: [internet] http://www.literatuurgeschiedenis.nl/scriptorium.asp

 

Afbeelding 12: de tiendenschuur van Ter Doest bij kunstlicht

 In: DENDOOVEN, L., De abdij Ter Doest te Lissewege, Groot Ter Doest,

 Lissewege-Brugge, 1990.

 

Afbeelding 13: de abdij van Ten Duinen door Pieter Pourbus (fragment)

 In: BEERNAERT, B., BUSINE, L., e.a. (red.), Besloten wereld, open boeken.

 Middeleeuwse handschriften, Lannoo, Tielt, 2002.

 

Afbeelding 14: Abt Keddekin van Ter Doest met wapenschild, St. 35 (1484) (bijlage nr. 4)

 In: VANDAMME, L., VAN ROYEN, H., e.a., Lissewege & Ter Doest,

 VVV Lissewege v.z.w., 2003.

 

Afbeelding 15: handschrift St. 113 van Ter Doest met fenestra op het achterplat

 In: BEERNAERT, B., BUSINE, L., e.a. (red.), Besloten wereld, open boeken.

 Middeleeuwse handschriften, Lannoo, Tielt, 2002.

 

Afbeelding 16: Handschrift St. 257 met Augustinus’ Sermones, eind 12de eeuw (bijlage nr. 5)

 In: BEERNAERT, B., BUSINE, L., e.a. (red.), Besloten wereld, open boeken.

 Middeleeuwse handschriften, Lannoo, Tielt, 2002.

 

Afbeelding 17: Handschrift Gs. 16/198 met Augustinus’ Ennarationes in Psalmos, ca. 1200

 (bijlage nr. 6)

 In: BEERNAERT, B., BUSINE, L., e.a. (red.), Besloten wereld, open boeken.

 Middeleeuwse handschriften, Lannoo, Tielt, 2002.

 

Afbeelding 18: bizarre en realistische marginalia in St. 251

 In: BEERNAERT, B., BUSINE, L., e.a. (red.), Besloten wereld, open boeken.

 Middeleeuwse handschriften, Lannoo, Tielt, 2002.

 

Afbeelding 19: Kartuizer schrijvend in zijn cel

 In: SCHOLTENS, H.J.J., “Iets over de aanleg van boekerijen bij de

 Kartuizers”, in: Huldeboek Pater Dr. Bonaventura Kruitwagen, Nijhoff, ’s

 Gravenhage, 1949, pp. 372-388.

 

Afbeelding 20: een Kartuizer, schrijvend in zijn cel (bijlage nr. 7)

 In: HENDRICKX, F., De Kartuizers en hun klooster te Zelem. Tentoonstelling

 ter gelegenheid van het negende eeuwfeest van de Orde, 1084-1984, Diest,

 1984.

 

Afbeelding 21: bewoners van Herne van 1340 tot 1534 (bijlage nr. 8)

 In: SCHRIJE, K., Het Kartuizerklooster van Herne (1314-1534). Een

 Prosopografische studie, Edingen, 1997.

 

Afbeelding 22: het Kartuizerklooster Herne in 1760

 In: Cliché Eigen Schoon & De Brabander, Koninklijk geschied- en

 oudheidkundig genootschap van Vlaams Brabant, Algemeen Rijksarchief

 Brussel, Cartes et plans, nr. 1023.

 

Afbeelding 23: Parijs BA 1124, f. 65v. (fragment), 15de eeuws necrologium met stroken

 perkament afkomstig van een antifonarium

 In: KWAKKEL, E., Die Dietsche boeke die ons toebehoeren: de kartuizers

 van Herne en de productie van Middelnederlandse handschriften in de

 regio Brussel (1350-1400), Peeters, Leuven, 2002.

 

Afbeelding 24: voorbeeld van een rekening (pagina 52)

 In: RA te Leuven, Brabants kerkarchief nr. 20430²

 

Afbeelding 25: Typisch sober Kartuizerschrift, Brussel KB 2485, f. 31r. Oudst bewaarde

 afschrift van Regula Benedicti in de vertaling van de Bijbelvertaler,

 gekopieerd door Necrologium-kopiist in verzorgde textualis (glossen in

 textualis libraria).

 In: KWAKKEL, E., Die Dietsche boeke die ons toebehoeren: de kartuizers

 van Herne en de productie van Middelnederlandse handschriften in de

 regio Brussel (1350-1400), Peeters, Leuven, 2002.

 

 

LIJST VAN AFKORTINGEN

 

 

home lijst scripties inhoud vorige volgende