Individualiseringstendensen op het spoor.
Een onderzoek naar waardeverandering m.b.t. het gezin aan de hand van de EVS-data.
Leen Vandecasteele
Scriptie voorgelegd aan de FACULTEIT SOCIALE
WETENSCHAPPEN
DEPARTEMENT SOCIOLOGIE
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de
Sociologie.
Academiejaar: 2001-2002
Katholieke Universiteit Leuven
Promotor: Prof.
Dr. J. Billiet
Verslaggever: Prof. Dr. J. Berghman
home | lijst scripties | inhoud | volgende |
Hoofdstuk 1. Een waardeonderzoek
1. Het begrip waarde geconceptualiseerd
1.1. Opvattingen over het wenselijke
1.2. Zowel subjectief als afspiegeling van het collectieve
1.3. Een ‘onobserveerbaar’ karakter
1.4. Attitudes en gedrag: een complexe relatie
2. Verandering in waardeoriëntatie
2.1. Is waardeverandering mogelijk?
2.2. Mechanismen van waardeverschuivingen
3. Besluit: een operationele definitie
Hoofdstuk 2. Een onvoorstelbare omwenteling in de gezinscontext
1. Een afbrokkeling van het traditionele gezinspatroon: de tweede demografische transitie onder de loep!
1.1. Dalende huwelijksintensiteit en stijgende echtscheidingscijfers
1.2. Nieuwe leefvormen
1.3. Vruchtbaarheid en seksualiteit
2. Theoretische kadering in de individualiseringsthese
2.1. Individualisering: het begrip verkend
2.2. Afgeleide processen
2.3. Een onderdeel van reflexieve modernisering
2.4. Gevolgen voor primaire relaties
2.4.1. Detraditionalisering op het vlak van primaire relaties
2.4.2. Een relatie: een risicovolle onderneming
2.4.3. De noodzakelijkheid van kwaliteitsvolle relaties
2.4.4. Naar een toenemende gelijkheid voor man en vrouw !
2.4.5. Kinderen: volwaardige spelers in de gezinscontext
2.5 Niet iedereen gelijk voor de individualisering
2.6 Besluit: de dimensies van individualisering
3. Economische en structurele theorieën van gezinsverandering
3.1. Becker: de winsten van het huwelijk
3.2. Easterlin: het relatieve inkomen
3.3. Guttentag en Seccord: veranderende sekseratio
Besluit: een veranderde waardeoriëntatie m.b.t. het gezin
Hoofdstuk 3. Over het onderzoek
1. Data en concepten
1.1. Een Europees project voor het meten van waardeverandering: de Europese waardestudies
1.2. Concepten en operationalisatie
2. Onderzoeksvragen en hypothesen
3. De respondenten nader bekeken
Hoofdstuk 4. Verkenning van het concept individualisering in onze data
1. De drie aspecten van individualisering
1.1. Zelfontplooiing, keuzevrijheid en detraditionalisering: op zoek naar de latente concepten
1.2. Zelfontplooiing
1.3. Keuzevrijheid
1.4. Detraditionalisering
2. Veruitwendigingen binnen de gezinsrelaties
2.1. Man-vrouwrollen
2.2. De kwalitsdimensie binnen relaties
2.3. Individualisering binnen de opvoedingswaarden
3. Fragmentering van gezinswaarden
Besluit
Hoofdstuk 5. Het effect van sociale kenmerken onderzocht
1. Over trendsetters en het inhaaleffect
1.1. De gebruikte analysemethode
1.2. Jongeren, hooggeschoolden en de hoge klasse
1.3. Kerkelijke betrokkenheid en regio
1.4. Geslacht en rolpatronen
1.5. Het effect van burgerlijke staat
1.6. Over werkende vrouwen
2. De verschillen tussen jong en oud verder uitgepluisd
2.1. LPC-analyse: de drie effecten ontrafeld ?!
2.2. Cohorten en generaties
2.3. Naar de empirie! Bevindingen in de EVS-data
2.3.1. Het leeftijds-, generatie- en periode-effect ingebracht in de regressiemodellen
2.3.2. Op zoek naar de effecten in de LPC-tabel
2.3.3. Besluit en interpretatie
3. Privatisering: de hypothese weerlegd !
4. Besluit: een bestendige stratificatie op het vlak van individualisering ?!
Bijlage1. Hypothesen
Bijlage 2. Variabelen gebruikt in de analyse
Bijlage 3. Informatie over de aangemaakte schalen
Bijlage 4. Correlaties en factorladingen van items waarmee geen schalen gemaakt werden
Bijlage 5. Fragmentering van de gezinswaarden
Bijlage 6. Regressievergelijkingen
Bijlage 7. LPC-tabellen
home | lijst scripties | inhoud | volgende |