Inleiding

Wanneer we over ‘de indiaan’ spreken, denken de meeste mensen aan een gevederde ruiter met pijl en boog, die een bedreiging vormt voor de blanke pioniers in het westen van Amerika. Ook wordt de indiaan onmiddellijk geassocieerd met typische attributen zoals de scalp, tomahawk, tipi en vredespijp.

Om te achterhalen hoe het komt dat deze - stereotiepe en onjuiste - beelden gegrift zijn in de publieke beeldvorming, moeten we terugkijken in de geschiedenis. Hoewel tijdens de periode van de indianenoorlogen de eerste berichtgeving over deze bevolkingsgroep naar het continent begon door te sijpelen, waren de krantenartikels over deze nochtans belangrijke historische feiten eerder schaars. De kennis over cowboys en indianen werd echter vooral in de hand gewerkt door de komst van Buffalo Bill en zijn befaamde Wild West Show. Het opzet van deze thesis is dan ook om na te gaan in hoeverre Buffalo Bill en zijn show een invloed hebben gehad op het beeld van ‘de indiaan’ dat zich in Europa verspreidde en aan de basis lag van de verdere evolutie.

Maar eerst en vooral willen we de realiteit belichten. Wie was William F. ‘Buffalo Bill’ Cody? Wat waren zijn voornaamste activiteiten en hoe komt het dat deze historische figuur is uitgegroeid tot een ware legende? In dit eerste deel schenken we eveneens aandacht aan de show zelf. We vragen ons hierbij af hoe het concept gegroeid is om het Wilde Westen te ensceneren en hoe de show heeft kunnen evolueren tot een massaspektakel.

Het tweede deel handelt over de Wild West Show zoals die in België vertoond werd. Buffalo Bill heeft namelijk zijn tenten een eerste maal in 1891 en vervolgens in 1906 opgezet in onze streken. We analyseren de programmaboekjes die bij de vertoning hoorden om te zien hoe de show in het algemeen en de indianen in het bijzonder gepresenteerd werden. Vervolgens onderzoeken we de berichtgeving over dit uitzonderlijk spektakel in de Franstalige en Nederlandstalige pers.

Ten slotte willen we nagaan hoe het komt dat de mythe omtrent het Wilde Westen zolang stand heeft kunnen houden. Hiervoor gaan we op zoek naar het beeld van de indiaan dat we aantreffen in de populaire massamedia. Wij opteren ervoor de stripverhalen en de Hollywoodfilms naderbij te bekijken. We concentreren ons bijzonder op de werken waarin expliciet naar Buffalo Bill wordt verwezen om zo te zien in welke mate het optreden van Buffalo Bill heeft bijgedragen tot de verspreiding van het populaire beeld van de indiaan.