Professionele acteurs in trainingen

Een kwalitatief onderzoek over de meerwaarde
van acteurs in bedrijfstrainingen volgens trainers

Maike Pollaert

 

Doctoraalscriptie
Pedagogische Wetenschappen
Afstudeerrichting: Opleidingskunde
Universiteit Leiden

Academiejaar: 2003-2004

Docent: Petra Schedler

home lijst scripties inhoud volgende  

 

Inleiding

 

Verhaaltje

 

Hoofdstuk 1 Aanleiding

 

1.1

De geschiedenis van acteurs in bedrijfstrainingen

1.2

De markt van de trainingsacteur nu

1.3

Onderzoeksvraag

 

 

Hoofdstuk 2 Theoretisch kader

 

2.1

Simulatieoefeningen in trainingen

2.2

Acteurs in simulaties

2.3

Ontwikkelingen in trainingen met acteurs

 

2.3.1

De leertriade

 

2.3.2

Generaties in de ontwikkelingen

 

2.3.3

Belangrijke trends door de generaties heen

2.4

Ontstaan van nieuw gedrag: sociaal constructivisme

 

2.4.1   

Zelfregulatie

 

2.4.2

Individuele context betrekken

 

2.4.3

Sociaal aspect

 

2.4.4

Reflectie

 

2.4.5

Transfer

 

2.4.6

Samenvatting

2.5

Leerprocessen

 

2.5.1

Aansluiten bij individuele contexten

 

2.5.2

Zelfregulatie

 

2.5.3

Reflectie

 

2.5.4

Leerniveaus

 

2.5.5

Transfer

2.6

Nieuw model

 

Hoofdstuk 3 Onderzoeksopzet

 

3.1

De respondenten

3.2

Gekozen methode voor dataverzameling

 

3.2.1

Theoretisch deel

 

3.2.2

De praktijk

3.3

Omstandigheden van materiaalverzameling

3.4

Verwerking van de data

 

3.4.1

Operationaliseren van de data

 

3.4.2

Gegevens uit de praktijk

 

3.4.3

Analysevoorbereiding

 

Hoofdstuk 4 Analyse

 

4.1

Samenwerking tussen acteur en trainer

4.2

Acteurs in simulatieoefeningen

 

4.2.1

Simulatieoefeningen

 

4.2.2

Acteurs inzetten

 

4.2.3

Nadelen van het inzetten van acteurs

4.3

Zelfregulatie

 

4.3.1

Reflectie en zelfreflectie

 

4.3.2

Leerniveaus

 

4.3.3

Transfer

4.4

Sociaal aspect van de groep

 

Hoofdstuk 5 Conclusies en aanbevelingen

 

5.1

Het doel van trainingen: zelfregulatie

 

5.1.1

Zelfreflectie

 

5.1.2

Overtuiging

 

5.1.3

Transfer

5.2

De rol van de professionele acteur in dit doel

5.3

Het model

5.4

Aanbevelingen voor nader onderzoek

 

Literatuurlijst

 

Bijlage: Respondentenlijst

 

 

 

 


 

Samenvatting

 

Vanuit een persoonlijke interesse in het trainersvak en in theater heb ik een onderzoek gedaan naar de meerwaarde van acteurs in trainingen. Het is een kwalitatief onderzoek geworden waarin ik 15 trainers en trainers/acteurs heb geïnterviewd. In de interviews heb ik hen gevraagd naar hun mening over het samenwerken met professionele acteurs. Voor het onderzoek heb ik het volgende doel en de vraagstelling geformuleerd:

 

 

Doel

 

In kaart brengen wanneer professionele acteurs een meerwaarde leveren aan een gedragstraining volgens trainers.

 

 

Vraagstelling

Onder welke omstandigheden heeft het inzetten van professionele acteurs een meerwaarde bij bedrijfstrainingen volgens trainers?

 

 

Onderzoeksaanpak

 

Het onderzoek bestond uit een theoretisch en een praktijk onderzoek.

 

 

Theoretische deel

 

In eerste instantie kon ik weinig literatuur vinden, maar tijdens de eerste interviews bleek welke onderwerpen van belang waren. Zo kon ik relevante literatuur uitzoeken.

 

 

Praktijk deel

 

Voor het onderzoeken van de praktijksituaties heb ik gekozen voor semi-gestructureerd interview. De respondenten zijn allemaal trainer of acteur/trainer. Daarnaast heb ik enkele trainingen bijgewoond om de trainer en de acteur aan de slag te zien. Ik heb tijdens mijn observaties in het bijzonder gelet op de taakverdeling tussen de trainer en de acteur.

 

 

Conclusie

 

De belangrijkste conclusies uit het onderzoek zijn de volgende:

 

Korte trainingen van een of enkele dagen zijn vooral geschikt voor deelnemers die hun eigen leerproces kunnen organiseren. Veel deelnemers kunnen dat echter niet. Daarom werken trainers in hun training aan de bewustwording van het eigen aandeel van de deelnemer in zijn eigen leerproces en de deelnemer inzicht te geven in zijn gedrag. Als hij inzicht heeft in zijn eigen gedrag, zal hij zelf ook zijn leervraag kunnen herkennen en formuleren. Dit inzicht en de bewustwording streven zij na door aandacht te schenken aan:

* Reflectie

* Overtuiging van het nut van het gewenste gedrag

* Aandacht voor de transfer

 

De acteur heeft in dit proces een meerwaarde omdat hij als geen ander in staat is inzicht te geven in het gedrag van een deelnemer. Als professionele trainingsacteur heeft hij de bekwaamheden om:

* Een personage geloofwaardig neer te zetten

* Het niveau van de oefening af te stemmen op de deelnemer.

* De feedback vanuit gevoel weer te geven. De feedback is zo geen weergave van feiten en kan dus niet ter discussie worden gesteld. Hij geeft de deelnemer inzicht in de effecten van zijn gedrag.

* De acteur is een co-trainer die samenwerkt met de trainer van de training. Samen vormen zij een deskundig team dat de leervraag van de deelnemer centraal stelt.

 

Door de oefening met de acteur is de deelnemer aan het doen in plaats van erover te praten. Daarnaast voelt hij verschillen tussen de effecten van geroutineerd en gewenst gedrag. Dit is een krachtigere manier van leren dan alleen praten. Gedrag kan niet veranderd worden door er alleen over na te denken.

 

home lijst scripties inhoud volgende