Polygamie wordt de volgende negatieve connotaties toegekend. Zij is tegengesteld aan het principe van eenheid binnen het christelijk gezin.  Polygamie ruïneert de christelijke gemeenschap. Samen met het overspel vormen zijn "des maux sociaux".([525])

Paus Pius XI staat een wettelijke interventie voor bij de gebreken die het christelijk gezin, en die bijgevolg ook de christelijke gemeenschap, ruïneren. Onder deze gebreken moet men speciaal het overspel en de bigamie vermelden.([526])

In een streek waar de polygamie en het opnemen van het gezin in de clan heerst, wordt de vrouw beschouwd als een rijkdom. De bruidsschat functioneert er als een compensatie. (...).([527])

De fundamentele idee dat de vrouw een waarde heeft waarvan de prijs vastgesteld wordt door de eigenaar van de vrouw, toont aan dat deze conceptie heidens is en tegengesteld aan de waardigheid van de vrouw.([528])

De Kerk aanvaardt de bruidsschat als de instemming van de vrouw in het huwelijk niet teniet gedaan is, en als de bruidsschat eerder een formele gebeurtenis is die de ernst van de instemming bewijst.([529]) 

Het zijn vooral de grote chefs en notabelen die misbruik maken van nog niet huwbare meisjes. Lagae stipt dit aan met "pratiques immorales".([530]) Ze zijn vernietigend voor het gezin.

Bovendien lijkt polygamie een fundamenteel kenmerk te zijn voor de inlandse huwelijken. Zowat overal heerst er polygamie. Vele monogamen zijn slechts voorlopig monogaam, want de polygamie is in hun ogen de echte rijkdom.([531]) De echte monogamen zijn deze die een christelijk of een burgerlijk huwelijk sloten. De anderen zijn "polygames en espoir".([532]) Bij het leviraat, worden de rechten van de vrouw geschonden. Bij de dood van de man, gaan de meisjes naar zijn clan. (...) De vrouw heeft geen rechten.

Polygamen worden niet als de oorzaak van de bruidsschapsstijging aangeduid. Zij maken enkel gebruik van de situatie.

Deze negatieve kenmerken worden gerelativeerd door het algemene beeld van het heidens huwelijk. De twee familie bekijken het huwelijk van hun kind als een verrijking. De vrijheid van de vrouw wordt over het algemeen niet gerespecteerd.

1.4.5.Eigenschappen van monogamie.

Monogamie daarentegen is de basiscel voor de nieuwe maatschappij.

1.4.6.Doel van de missionarissen.

Hun doel is de regeneratie en de veredeling van de maatschappij. Zoals wij er reeds hoger op wezen, willen zij de maatschappij niet bruskeren, maar willen zij vooral door de verspreiding van het evangelie hun doel bereiken. Op geestelijk vlak staat de Kerk ervoor in.

"Au point de vue de la poursuite de son bien temporel elle a besoin de la protection de son bien spirituel elle a besoin de l'aide de la société spirituelle qui est l'Eglise Catholique." ([533])

Het christelijk gezin ziet zij als het instrument van de veredeling omwille van de onontbindbaarheid en het monogaam karakter. (cfr. supra)

Bij de bespreking van de bruidsschat menen zij dat zij de klus als volgt kunnen klaren; onder invloed van de christelijke godsdienst zal de algemene mentaliteit veranderen. De opvoeding van meisjes in de scholen moet hen bewust maken van hun menselijke waardigheid. De Staat zou beter niet tussenkomen om een maximum op te leggen. Een wettelijk ingrijpen is gewenst slechts daar waar de instemming van de vrouw met haar huwelijk ontbreekt.([534])

1.4.7.Vragen aan de overheid.

In hun vragen aan de overheid laten zij het gewoonterechtelijk milieu voor wat het is. De inlanders beschikken over een rechtspraak die in staat is tussen te komen indien nodig. Dit is eveneens de wens van de Commissie ter Bescherming van de Inlanders.([535])

Enkel in twee gevallen willen zij dat de Staat overal optreedt. De instemming van de vrouw in haar huwelijk zou algemeen moeten verzekerd worden (cfr. supra). Overal zou het jonge meisje moeten worden beschermd. Het bezoek van jonge meisjes aan de centra zou minder makkelijk moeten worden gemaakt door hen te verplichten een toestemming te vragen bij de territoriale administratie. Er zou een grotere propaganda moeten gevoerd worden om de meisjes meer aan te trekken tot de scholen. Men zou eventueel te toepassing van het decreet van 2 juni 1898 terug in werking kunnen stellen. Dit decreet straft het misbruik van minderjarige meisjes.

Hun prioriteit gaat uit naar de bescherming van hun christelijke gemeenschap.  In de geschreven wet zien zij officieel geen erkenning van het christelijk huwelijk. Het religieus huwelijk wordt slechts beschermd in de mate dat zij deel uitmaakt van de gewoonterechtelijke huwelijken of van de burgerlijke huwelijken.([536])  De Staat begunstigt de individuele vrijheid, het progressief opheffen van polygamie, conform aan de Koloniale Keure, maar zij sluit nergens de erkenning van het religieus huwelijk als zodanig in.([537])

Zij willen dan ook dat dit huwelijk erkend wordt door de Staat. Compromisvorming lijkt het motto. De voorgestelde maatregelen liggen volledig in de lijn van wat de Hemptinne bereikt had het jaar daarvoor in de Beschermingscommissie. Het lijkt hen wenselijk dat er een nieuwe classificatie van het huwelijk toegelaten wordt, ten gunste van het erkennen, indien niet juridisch, dan toch in de feiten, van het christelijk huwelijk.([538]) Lagae stelt dezelfde kleine immatriculatie voor. Op deze manier zouden zij de erkenning verkrijgen, niet van het christelijk huwelijk als zodanig, maar als monogaam huwelijk dat geregistreerd wordt door de burgerlijke Staat. Zo zou dit huwelijk onderscheiden worden van het gewoonterechtelijk en het burgerlijk huwelijk.

Dat is alles wat zij kunnen hopen op dit moment.([539]) Op de beschermingscommissie was inderdaad gebleken dat, hoe hard de Hemptinne ook geprobeerd had, het religieus huwelijk als zodanig geen bescherming kreeg.

Tijdens de bespreking van deze problematiek, gaf de Apostolisch Delegaat lezing van een correspondentie tussen hem en Pater Lotar, lid van de Koloniale Raad. Deze correspondentie heeft betrekking op het decreet tegen overspel en bigamie. Daarin wordt voorgesteld hoe zij erkenning van het christelijk huwelijk zouden kunnen verkrijgen. De voorstellen van de Delegaat worden unaniem goedgekeurd door de vergadering. Dit laat ons vermoeden dat deze voorstellen niet dezelfde zijn als deze die Mgr. Lagae naar voor schoof. Met ons eerder vooropgestelde axioma in het achterhoofd (Het gepubliceerde rapport bevat geen gegevens waar men niet allen mee akkoord is.), geloven wij echter dat de voorstellen van Mgr. Dellepiane voorkomen in het gepubliceerde stuk, zoals hierboven beschreven.

In het Afrikaans archief vonden wij een nota van pater Lotar die vermoedelijk uit de correspondentie met Mgr. Dellepiane voortsproot. De inhoud ervan bevestigt ons vermoeden. (cfr. infra)

Na de bespreking over overspel en bigamie stemde de vergadering in met de maatregelen zoals die voorgelegd werden in het rapport. Deze liggen in de lijn van wat werd voorgesteld inzake de erkenning van het religieus huwelijk. Mgr. Lagae had hoogstwaarschijnlijk in het stuk over overspel en polygamie zijn gegevens reeds aangepast aan de eerder goedgekeurde voorstellen van Mgr. Dellepiane. De wettelijke bescherming waarin dit decreet voorziet zou zich moeten beperken tot de monogame verbintenissen die zo gewild en geregistreerd zijn; de christelijk of burgerlijk gehuwden. Ook hier zou het onderscheid tussen een grote en een kleine immatriculatie de redactie van het gewenste decreet vergemakkelijken.

Het voorstel van Van Wing, om alle monogame huwelijken te beschermen, dat overgenomen werd door de Belgische Oversten, en dat in 1928 verwoord werd in de Beschermingscommissie, laten zij blijkbaar links liggen.

1.4.8.Claim.