De naoorlogse smokkel
aan de Belgisch–Nederlandse grens,
in de regio van het Meetjesland,
1945 - 1970.

Jeroen Cauwels

Scriptie voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte,
voor het behalen van de graad van
Licentiaat in de Geschiedenis.

Academiejaar: 1999-2000

Universiteit Gent

Promotor:  Prof. Dr. L. François

Deze verhandeling staat offline. Indien u interesse hebt kan u ze in pdf-vorm aanvragen via ethesis.

VOORWOORD

BIBLIOGRAFIE

INLEIDING

HOOFDSTUK 1. EEN WERKBARE DEFINITIE VAN SMOKKEL.

    1.1  Inleiding.

    1.2  De omschrijving van smokkel volgens de verklarende literatuur. 

    1.3  De omschrijving van smokkel volgens de vakliteratuur. 

    1.4  Een eigen definitie van smokkel.

HOOFDSTUK 2. OORSPRONG EN EVOLUTIE VAN DE DOUANE.

    2.1 Inleiding.

    2.2 Organisatie op nationaal vlak : historische schets. 

A.     Douanerechten : Ancien Régime

B.     De Opperste Kamers voor Douanebetwistingen

C.     De Franse en Hollandse periode

D.     De Belgische periode

    2.3 Het financiële aspect van het douanesysteem.

    2.4 Organisatie op lokaal vlak : de regio Gent – Eeklo na 1945.

            A.     De algemene structuur.

B.     De uitrusting.

    2.5 Overheidsmaatregelen tegen smokkel : de aard van de straffen. 

HOOFDSTUK 3. SCHETS VAN DE MEETJESLANDSE REGIO.

    3.1 Inleiding.

    3.2 De naam ‘Meetjesland’.  

    3.3 Geografische afbakening. 

    3.4 Grensafbakening : grenspalen. 

    3.5 Demografische en sociaal-economische gegevens. 

A.     Historische schets.

B.     Samenstelling van de bevolking : de economisch actieven.

C.     Tewerkstelling.

D.     Landbouw. 

    3.6 Besluit.

HOOFDSTUK 4. DE NAOORLOGSE SMOKKEL IN HET MEETJESLAND.

    4.1 Inleiding.

    4.2  Voorgeschiedenis : de Meetjeslandse smokkel van 1830 tot 1945. 

    4.3  De ‘grote’ en de ‘kleine’ smokkelaars 

    4.4  De kleine, lokale smokkelaars. 

    4.5  De structuur van de smokkelorganisaties. 

    A.     Inleiding.

    B.     De financiers.

    C.     De uitvoerders.

    D.     De kopers. 

    4.6  De vrouw in de smokkelwereld. 

    4.7  De smokkelroute(s). 

    4.8  De aard van de smokkelwaar. 

    4.9  De sluikstokerijen. 

    4.10 De gebruikte taktieken en wapens. 

    A.     Inleiding

    B.     Smokkel in oud ijzer en zink

    C.     Vee- en varkenssmokkel

    D.     Alcoholsmokkel

    E.      Botersmokkel

    4.11  De reactie van de autoriteiten op de smokkelhandel. 

    4.12  Gebruik van geweld : legio of niet? 

    4.13  Samenwerking of verraad : wat was het meest courante verschijnsel? 

    4.14  Het financiële aspect van het smokkelen. 

    A.     Inleiding

    B.     Voor de eerste generatie

    C.     Voor de tweede generatie 

    4.15  De invloed van de smokkel op het economisch leven. 

    4.16 Casestudies : 

    A.     Inleiding

    B.     De bende van de Bonamies

    C.     Willy Steyaert

    D.     Daniël De Keyzer 

    4.17 Het doorleven van de smokkelhandel in de jaren 1970 – 1980 – 1990. 

    4.18 Het beeld van de smokkel in de literatuur en bij de streekgenoten. 

ALGEMEEN BESLUIT.

BIJLAGEN.