Bibliografie

Bronnen

• Adam G., L’arbre blanc dans la forêt noire (Brussel: La Longue Vue, 1988, 438 p)

• Airan F., Bénédicte ou les vies parallèles (Parijs: La Pensée Universelle, 1977, 218 p)

• Esser J., Matuli, fille d’Afrique (Parijs, Brussel: Elsevier, 1960, 221 p)

• Geramys A., Le reste du monde (Parijs: Mazarine, 1987, 316 p)

• Linze J.-G., La Trinité Harmelin (Mons: Talus d’Approche, 1994, 156 p)

• Marchal O., Afrique! Afrique! (Parijs: Fayard, 1983, 547 p)

• Massoz M., Le Congo de papa (Luik: Editions Dricot, 1982, 410 p)

• Medda F., Le Molengui (Parijs: Paragraphes littéraires de Paris, 1967, 170 p)

• Pessaret G., Les temps révolus (Brussel: La Renaissance du Livre, 1968, 273 p)

• Pessaret G., Comme du sable (Brussel: Max Arnold, 1972, 303 p)

• Purnôde G., Une terre en plein soleil (Parijs: La Pensée Universelle, 1975, 223 p)

• Ransy R., La flamme verte (Brussel: Ad. Goemare, 1960, 368 p)

• Reisdorff I., L’homme qui demanda du feu (Brussel: Pierre de Meyere, 1978, 318 p)

• Russo A., Sang mêlé ou ton fils Léopold (Boulogne: Editions du Griot, 1990, 258 p)

• Vallaeys A., Coup de bambou (Parijs: Payot, 1991, 226 p)

• Villiers De G., Panique au Zaïre (Parijs: Plon, 1978, 249 p) (coll. SAS)

Bibliografieën

• Culot J.-M. (ed), Bibliographie des écrivains français de Belgique 1881-1960 (Brussel : Académie royale de langue et de littérature françaises, 1958)

• Detemmerman J., Lacroix J. (ed), Trois quarts de lettres françaises en Belgique (Brussel : Bibliothèque royale Albert Ier, 1995)

• Frickx Robert, Lettres françaises de Belgique: dictionnaire des oeuvres. 1: Le roman (Gembloux: Duculot, 1988)

• Warmoes J. (ed), Un demi-siècle des lettres françaises en Belgique (Brussel : Bibliothèque royale Albert Ier, 1972)

Literatuurlijst

• Ashcroft B., Griffiths G. en Tiffin H., The empire writes back. Theory and practice in post-colonial literatures. (Londen, New York: Routledge, 1989)

• Asselberghs H. en Lesage D. (ed.), Het museum van de natie: van kolonialisme tot globalisering,  (Brussel: Yves Gevaert uitgeverij, 1999)

• Aziza Etambala Z., “Le blanc dans l’oeil du noir: quelques regards des Congolais sur les Belges (1885-1960)” in: Congo- Meuse (Brussel: Archives et muse de la literature, n. 1, 1997)

• Bal M., De theorie van vertellen en verhalen: inleiding in de narratologie (Muiderberg: Coutinho, 1990)

• Bhabha H. K., “Difference, discrimination and the discourse of colonialism”, in: Barker F., Hulme P., Iversen M. en Loxley D. (ed.), The politics of theory, (Colchester, 1983)

• Bhabha H., The Location of Culture (Londen: Routledge, 1994)

• Blommaert J., Verschueren J., Debating diversity. Analysing the discourse of tolerance, (Londen: Routledge, 1998)

• Blommaert J., “Met Kabila van Zaïre naar Kongo” in: Asselberghs H.,

• Lesage D., Het museum van de natie: van kolonialisme tot globalisering (Brussel: Yves Gevaert Uitgeverij, 1999)

• Blommaert J., Cursus Racisme en beeldvorming (Ugent, 2003-2004)

• Boehmer E., Colonial and postcolonial literature: migrant metaphors (Oxford: Oxford University Press, 1995)

• Bogers K. en Wymeersch P., De Kongo in de Vlaamse fiktie- en reisverhalen, (Brussel: CEDAF/ ASDOC, 1987)

• Bourdieu P., “Existe-t-il une littérature belge? Limites d'un champ et frontières politiques,” in: Études de letters (vol. III, 1985) p. 3-6

• Braeckman C., “Met Mobutu van Congo naar Zaïre” in: Asselberghs H.,

• Lesage D., Het museum van de natie: van kolonialisme tot globalisering (Brussel: Yves Gevaert Uitgeverij, 1999)

• Bulcaen C., “Peter Verlinden geeft niet zomaar een stem,” in: Actief, tijdschrift van het Masereelfonds (n. 3, 2002)

• Ceuppens B., Onze Congo? Congolezen over de kolonisatie, (Leuven: Davidsfonds, 2003)

• Ceuppens B., Congo made in Flanders? Koloniale Vlaamse visies op “blank” en “zwart” in Belgisch Congo, (Gent: Academia Press, 2003)

• Chartier R. (ed.), Histoires de la lecture: un bilan des recherches (Parijs : IMEC, 1995)

• Claeys Bouvaert A., “Le colour-bar au Congo belge” in: Zaïre (n. 8, 1949) p. 895-900

• Convents G., Afrika verbeeld. Film en (de-)kolonisatie van de geesten, (Antwerpen: Epo, 2003)

• Corbey R., Wildheid en beschaving. De Europese verbeelding van Afrika, (Nijmegen: Ambro Baarn, 1989)

• De Baets A., De figuranten van de geschiedenis: hoe het verleden van andere culturen wordt verbeeld en in herinnering gebracht, (Berchem: EPO, 1994)

• Debrabander B., De Vlaamse, postkoloniale Kongoroman. Tussen feit en fictie (Gent: onuitgegeven licentieverhandeling, 2001)

• De Groote J., Kinderen van Congo: de Vlaams-Afrikaanse post-koloniale roman. 1960-75, (Gent, 1976)

• Dembour M.-B., Recalling the Belgian Congo. Conversations and introspection (New-York, Oxford: Berghahn Books, 2000)

• D’Haen T., Weer-werk: schrijven en terugschrijven in koloniale en postkoloniale literaturen (Leiden: Rijksuniversiteit Leiden, 1996) p. 6-7

• D’Haen T., Europa buitengaats: koloniale en postkoloniale literaturen in Europese talen (Amsterdam: Bakker, 2002)

• De Witte L., De moord op Lumumba, (Leuven: Van Halewyck, 1999)

• Etambala Z. A., "Le blanc dans l`oeil du noir. Quelques regards des congolais sur les belges," in: Congo-Meuse (Brussel: Archives et musée de la littérature, n. 1, 1997)

• Fontaine J., “Cultuur in Franstalig België. Vier definities” [online bron] Beschikbaar: http://www.toudi.org/nacc.htm (s.d.)

• Foucault M., L’ archéologie du savoir (Parijs: Gallimard, 1969)

• Foucault M., Surveiller et punir: naissance de la prison (Parijs: Gallimard, 1975)

• Fraiture P.-P., “Joseph Esser, un écrivain colonial de la diversalité” in: Congo-Meuse (Brussel: Archives et musée de la literature, n. 4-5, 2000-2001) p. 121-143

• Frijhof W., “Toeëigening: van bezitsdrang naar betekenisgeving,” in: Trajecta (n. 2, 1997)

• Gravet C., Halen P., “Littératures viatiques et coloniales” in: Berg C., Halen P. Littératures belges de langue française. Histoire et perspectives (1830-2000) (Brussel: Le Cri, 2000)

• Gravet C., Halen P., “Sensibilités post-coloniales” in: Berg C., Halen P., Littératures belges de langue française. Histoire et perspectives (1830-2000) (Brussel: Le Cri, 2000)

• Gross S., Thomas J., Les concepts nationaux de la littérature: l’exemple de la Belgique francophone  (Aken: Alano, 1989)

• Halen P., “Exotisme et antexotisme. Notes sur les écrvains antiesclavagistes en Belgique francophone (1856-1894) in: Pelckmans P., Exotisme. Een droom van afstand (Antwerpen: ALW-Cahier, 1991)

• Halen P., Le petit Belge avait vu grand: une littérature coloniale, (Brussel: Labor, 1993)

• Halen P. en Riesz J. (ed.), Images de l’Afrique et du Congo/ Zaïre dans les lettres francophones de Belgique et alentour. Actes du colloque international de Louvain-la-Neuve (4- 6 février 1993,) (Brussel: Textyles-éditions, 1993)

• Halen P., “Situation d’une littérature francophone: les ‘lettres belges’” in: Berg C., Halen P., Littératures belges de langue française. Histoire et perspectives (1830-2000) (Brussel: Le Cri, 2000)

• Herman L., The empire writes back (again): vergelijkende literatuurwetenschap en post-koloniale literatuurstudie (Antwerpen: Vlaamse vereniging voor algemene en vergelijkende literatuurwetenschap, 1994)

• Hoare Q., Smith G.N. (ed.), Antonio Gramsci. Selections from the Prison Notebooks (Londen: Lawrence & Wishart, 1971)

• Hobsbawm E., Een eeuw van uitersten. De twintigste eeuw 1914-1991 (s.l.: Het spectrum, 1995)

• Hochschild A., King Leopold’s ghost. A story of greed, terror and heroism in colonial Africa (Boston, Nex-York: Mariner Books, 1998)

• Hooghe M., Met vlag en spandoek: hedendaagse actiegroepen (Groot-Bijgaarden: Globe, 1996)

• Jacquemin J.-P. (ed), Racisme. Continent obscur. Clichés, stéréotypes, phantasmes à propos des Noirs dans le Royaume de Belgique, (Brussel: CEC, 1991)

• Jacquemin J.-P., Notre Congo/ Onze Kongo. De Belgische propaganda: elementen voor een kritische studie, (Brussel: CEC, 2002)

• Jadot J.-M. (ed.), Les écrivains africains du Congo belge et du Ruanda-Urundi (Brussel: Académie Royale des Sciences Coloniales, 1959)

• Jeurissen L., Quand le métis s’appelait ‘mulâtre’: société, droit et pouvoir coloniaux face à la descendance des couples eurafricains dans l’ancien Congo belge, (Louvain-La-Neuve: Bruylant-Academia, 2003)

• Kabongo I., “The Catastrophe of Belgian Decolonization" in: Gifford and Louis (ed), Decolonization and African Independence: the transfers of power, 1960-1980 (Londen, New Haven: Yale University Press, 1988) pp. 381 - 400

• Lemaire T., De indiaan in ons bewustzijn. De ontmoeting van de oude met de nieuwe wereld, (Baarn: Ambo, 1986)

• Lesage D., “Federalisme en postkolonialisme. Over de natie als museum," in: Asselberghs H.,

• Lesage D., Het museum van de natie: van kolonialisme tot globalisering (Brussel: Yves Gevaert Uitgeverij, 1999)

• Lorenz C. De constructie van het verleden. Een inleiding in de theorie van de geschiedenis, (Amsterdam: Boom, 2002)

• Mac Kenzie J.M. (ed), Imperialism and popular culture, (Manchester, 1986)

• “Manifeste pour la culture wallonne, 1983" in: Gross S., Thomas J., Les concepts nationaux de la littérature: l’exemple de la Belgique francophone  (Aken: Alano, 1989)

• Marchal J., Travail forcé pour le cuivre et pour l'or (Borgloon : Bellings, 1999)

• Marchal, J., Travail forcé pour le rail : l'histoire du Congo 1910-1945 (Borgloon : Bellings, 2000)

• Marchal, J., Travail forcé pour l'huile de palme de lord Leverhulme (Borgloon : Bellings, 2001)

• Morrison T., Playing in the Dark: Whiteness and the Literary Imagination (Cambridge: Harvard University Press, 1992)

• Moura J.-M., Littératures francophones et théorie postcoloniale (Parijs: PUF, 1999)

• Mpoyi-Buatu T., La re-production,  (Parijs: L’Harmattan, 1986)          

• Muswaswa B. M., "Pour lire autrement la page coloniale de notre histoire: la littérature coloniale," in: Zaïre-Afrique (1993, n. 33) p. 631-640 Le Noir congolais vu par nos écrivains coloniaux, (Brussel: Institut royal colonial belge, 1953)

• Nederveen Pieterse J., Wit over zwart. Beelden van Afrika en zwarten in de westerse populaire cultuur (Amsterdam: Koninklijk instituut voor de Tropen, 1991)

• Ntite-Mukendi, A.K., "Le discours zairois sur les oncles: significations et ambiguités," in: De Villers G. (ed), Belgique/Zaïre. Une histoire et quête d’avenir, (Brussel: CEDAF, 1994) p. 9-11

• Ngorwanubusa J., “Le Burundi post-colonial dans la littérature belge de langue Française,” in: Halen P., Riesz J., Images de l’Afrique et du Congo/ Zaïre dans les lettres francophones de Belgique et alentour. Actes du colloque international de Louvain-la-Neuve (4- 6 février 1993) (Brussel: Textyles-éditions, 1993) p. 329-336

• Ngorwanubusa J., “Le Burundi dans Le reste de monde d’Anna Geramys” in: Quaghebeur M. (ed.), Papier blanc, encre noire : cent ans de culture francophone en Afrique centrale (Zaïre, Rwanda et Burundi) (Bruxelles: Labor, 1992) p. 573-590

• Petelo Nginamau F., “Lettres Belges autour d’un idéal de régénération” in: Congo-Meuse (n. 1, 1997) p. 179-192

• Piniau B., Congo-Zaïre 1874-1981: la perception du lointain, (Parijs: l’Harmattan, 1992)

• Pirotte J. (ed.), Stéréotypes nationaux et préjugés raciaux au XIXe et au XXe siècles, (Leuven: Nauwelaerts, 1982)

• Prince G., A dictionary of narratology (Aldershot: Scolar press, 1988)

• Quaghebeur M. (ed.), Papier blanc, encre noire : cent ans de culture francophone en Afrique centrale (Zaïre, Rwanda et Burundi) (Brussel: Labor, 1992)

• Quaghebeur (ed.), Papier blanc, encre noire : cent ans de littérature francophone en Afrique centrale, Zaïre, Rwanda et Burundi. Dossier établi sous la direction de Marc Quaghebeur (Brussel: Archives et musée de la littérature, 1992)

• Quaghebeur M., Nayer P., Papier blanc, encre noire : cent ans de littérature au Zaïre: regards croisés: actes du colloque de Kinshasa (1er et 2 décembre 1995) (Kinshasa: Centre Wallonie-Bruxelles, Brussel: Cellule Fin de siècle, 1996)

• Quaghebur M., Tshitungu-Kongolo A. (ed.), Aux pays du fleuve et des grands lacs. Tome 1. Chocs et rencontres des cultures (de 1885 à nos jours), (Brussel: Archives et musée de la littérature, 2000)

• Reszohazy R., “Historische inleiding tot de studie der waarden” in: Kerkhofs J., Rezsohazy R., De stille ommekeer. Oude en nieuwe waarden in het België van de jaren tachtig (Tielt: Lannoo, 1984)

• Rousseau F., “Le problème culturel en Belgique, 1961" in: Gross S., Thomas J., Les concepts nationaux de la littérature: l’exemple de la Belgique francophone  (Aken: Alano, 1989)

• Rubbens A., “Le coulour-bar au Congo belge” in: Zaïre (n. 3, 1949) p. 503-513

• Russo A., “La moitié africaine de mon être” in: Quaghebeur M. (ed.), Papier blanc, encre noire : cent ans de culture francophone en Afrique centrale (Zaïre, Rwanda et Burundi) (Brussel: Labor, 1992) p. 643-651

• Ryon F., De laatste kolonialen. Vlamingen in de Congo 1950-1960 (Leuven: Van Halewijck, 2005)

• Saïd E., Orientalism, (Harmondsworth: Penguin Books, 1978)

• Saïd E., Culture and Imperialism, (London: Vintage, 1993)

• Sarlet Cl., “Alors, tu as perdu ta langue?” in: Papier blanc, encre noire : cent ans de culture francophone en Afrique centrale (Zaïre, Rwanda et Burundi) (Brussel: Labor, 1992)

• Schalbroeck I., Belgisch Kongo. De dekolonisatie van een kolonie (Tielt: Lannoo, 1986)

• Scheinert D., “Du contenu national de la littérature belge, 1973" in: Gross S., Thomas J., Les concepts nationaux de la littérature: l’exemple de la Belgique francophone  (Aken: Alano, 1989)

• Sharpe J., Allegories of empire: the figure of woman in the colonial text,  (Minneapolis: University of Minnesota press, 1993)

• Soetaert R., “De nostalgie voorbij. Over het museum van de toekomst” in: Asselberghs H. en Lesage D. (ed.), Het museum van de natie: van kolonialisme tot globalisering (Brussel: Yves Gevaert uitgeverij, 1999)

• Spivak G. C., In other worlds. Essays in cultural politics, (New-York, 1987)

• Thornton J., Africa and Africans in the making of the Atlantic World, 1400-1680 (Cambridge: Cambridge University Press, 1992)

• Tshitungu Kongolo A., “Colonial memories in Belgian and Congolese literature” in: Labio C. (ed.), Belgian Memories (New Haven: Yale University Press, 2002) p. 79-94

• Van Bilsen J., Kongo 1945-1965. Het einde van een kolonie (Leuven: Davidsfonds, 1993)

• Vandereycken W., Van Deth R., Handboek psychiatrie (Houtem/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum, 1997)

• Vangroenweghe D., Rood rubber. Leopold II en zijn Kongo (Brussel, Amsterdam: Elsevier, 1985)

• Van Herck P., Aspects de la littérature coloniale belge, (s.l., 1955)

• Van Nederpelt J., Een wereld apart. De uitsluiting van de Derde Wereld (Assen, Koninklijke Van Gorcum, 2004)

• Vellut J. J., Het geheugen van Congo. De koloniale tijd. Selectie van de expoteksten (Tervuren: Koninklijk museum voor Midden- Afrika, 2005) (niet uitgegeven, informatiebrochure bij de tentoonstelling)

• Verschueren J. (ed.), The pragmatic perspective (Amsterdam: Benjamins, 1987)

• Verlinden P., Weg uit Congo. Het drama van de kolonialen (Leuven, Davidsfonds, 2002)

• Weisgerber J., “Quelques fonctions de l’exotisme” in: Pelckmans P., Exotisme. Een droom van afstand (Antwerpen: ALW-cahier n. 11, 1991)

• Westerman F., El Negro en ik (Amsterdam/ Antwerpen: Atlas, 2004)

• White H., Tropics of discourse: essais in cultural criticism (Baltimore: Johns Hopkins UP, 1978)

• Young R. J. C., “Kolonialisme en de machine désirante”, in: Asselberghs H. en Lesage D. (ed) Het museum van de natie: van kolonialisme tot globalisering, (Brussel: Yves Gevaert Uitgeverij, 1999) p.201- 223

Romans

• Blaimont M.-C., Black Lola (Cuesmes : Editions du cerisier, 1994)

• Comeliau M.-L., Blancs et noirs. Scènes de la vie congolaise (Parijs, Brussel : Charles Dessart, 1942)

• Cornelius H., Kufa (Brussel : La renaissance du livre, 1954)

• Cornelius H., Bakonji (s. l.: André De Rache, 1954)

• Debertry L., Kitawala (Elisabethville : Editions Essor du Congo, 1953)

• Demany F., Le bal noir et blanc. Regards sur le Congo (Brussel, 1955)

• Lippert J. L., Maïak (Avin : Luce Wilquin, 1998)

• Medda F., A l’ombre des bananiers (Brussel: Editions Permanences poétiques, 1973)

Krantenartikels

• Buyse A., “Slachtpartij op campus Lubumbashi” in: De Standaard (23-24/05/1990)

• “Een expo zo groot als de Kongo” in: De Morgen (29/01/05)

• “Weer naar de schroothoop?” in: De Standaard (04/02/05)

• “Een koloniaal complex” in: De Standaard (10/02/05)

• Reynebeau M., “Afgehakte handjes” in: De Standaard (01/02/05)

• Van Reybrouck D., “Het verlangen naar zelfkastijding. De moeizame omgang met ons koloniaal verleden” in: KVS Express (februari- maart 2005)

• Blommaert J., “Kennis boven nostalgie” in: De Standaard (11/02/05)

• De Witte L., “De rush naar Congo” in: De Standaard (09/02/05)

• Reynebeau M., “Het einde van de vriestijd” in: De Standaard (07/02/05)

• Pauli W., “De kolonisatie van het geheugen” in: De Morgen (29/01/05)

• Ceuppens B., “Eens kolonisator, altijd kolonisator” in: De Standaard (08/02/05)

• Reynebeau M., “Een museum kijkt in eigen boezem” in: De Standaard (04/02/05)

• “Interview met Guido Gryseels” in: De Standaard (05/02/05)

• Verlinden P., “Een koloniaal complex” in: De Standaard (10/02/05)

• Vidal K., “Virusslachtoffers verjagen hulpverleners” in: De Morgen (11/04/2005)

Bijlage

Volledige lijst romans (chronologisch)

• Ransy R., La flamme verte (Brussel: Ad. Goemare, 1960, 368 p)

• Valdy J., Bakongo (Parijs: La Nef de Paris, 1960)

• Esser J., Matuli, fille d’Afrique (Parijs, Brusse: Elsevier, 1960, 221 p)

• Nord P., Vol de vautours au-dessus du Congo (Parijs: Fayard, 1961, 249 p) (coll. Espionnage)

• Delière L., Aimez-vous les diamants? (Parijs: Ed. du Scorpion, 1965, 255 p) (coll. Alternance)

• Medda F., Le Molengui (Parijs: Paragraphes littéraires de Paris, 1967, 170 p)

• Pessaret G., Les temps révolus (Brussel: La Renaissance du Livre, 1968, 273 p)

• Piedboeuf M., Collines de Mukono (Brussel: Max Arnold, 1971, 147 p)

• Pessaret G., Comme du sable (Brussel: Max Arnold, 1972, 303 p)

• Lamotte A., La grande aventure (Brussel: Pierre de Meyere, 1973, 161 p)

• Medda F., A l’ombre des bananiers (Brussel: PePo, 1973) 

• Bastia F., L’Herbe naïve (Gembloux: Duculot, 1975, 221 p)

• Purnôde G., Une terre en plein soleil (Parijs: La Pensée Universelle, 1975, 223 p)

• Airan F., Bénédicte ou les vies parallèles (Parijs: La Pensée Universelle, 1977, 218 p)

• Ransy R., La chasse au feu (Brussel: Pierre de Meyere, 1977)

• Pessaret G., Emile et le destin (Brussel: Max Arnold, 1977, 239 p)

• Villiers De G., Panique au Zaïre (Parijs: Plon, 1978, 249 p) (coll. SAS)

• Reisdorff I., L’homme qui demanda du feu (Brussel: Pierre de Meyere, 1978, 318 p)

• Nyangoma N., Le chant des fusillés (Dakar: NEA, 1981, 297 p)

• Massoz M., Le Congo de papa (Luik: Editions Dricot, 1982, 410 p)

• Marchal O., Afrique! Afrique! (Parijs: Fayard, 1983, 547 p)

• Geramys A., Le reste du monde (Parijs: Mazarine, 1987, 316 p)

• Adam G., L’arbre blanc dans la forêt noire (Brussel: La Longue Vue, 1988, 438 p)                    

• Russo A., Sang mêlé ou ton fils Léopold (Boulogna: Editions du Griot, 1990, 258 p)

• Vallaeys A., Coup de bambou (Parijs: Payot, 1991, 226 p)

• Bastia F., Le cri du hibou (Gembloux: Casterman, 1993, 168 p)

• Lippert J.-L., Mamiwata (Mons: Talus d’approche, 1994, 435 p)

• Linze J.-G., La Trinité Harmelin (Mons: Talus d’Approche, 1994, 156 p)

• André R., L’or de Nyamaboko (Virton: La Dryade, 1996)

• François A., Le métis (s.l.s.d.)