INLEIDING

In deze thesis wil ik de incorporatie en de periferisering van Katanga in de kapitalistische wereld-economie - zoals die omschreven wordt door I. Wallerstein - nagaan voor de periode vanaf de kolonisatie (1885) tot aan de onafhankelijkheid (1960). De bedoeling is om te achterhalen of de  theorie van Wallerstein klopt wanneer men ze toepast in de praktijk.

De basis voor het onderzoek is een literatuurstudie en de nadruk ligt op politieke en economische factoren.

Om de incorporatie en periferisering van Katanga na te gaan wordt de volgende werkwijze gevolgd:

In het eerste hoofdstuk wordt het theoretisch kader van het onderzoek, het wereld-systeemperspectief, uiteengezet.

Het tweede hoofdstuk is het eigenlijke onderzoek.

(1) Eerst worden een aantal criteria aangehaald om de processen van incorporatie en periferisering te onderzoeken. Wat de incorporatie betreft, zijn dit: de grootte van de economische beslissingseenheden, de vrije toegang tot arbeid, een nieuw import- exportpatroon en de staatsstructuren. Periferisering wordt onderzocht aan de hand van de drieledige ruimtelijke specialisatie die tot stand komt na de inschakeling in de kapitalistische wereld-economie. Er ontstaat een zone die zich voornamelijk richt op export voor de weldmarkt. Daarnaast ontstaat er een zone die het exportgebied van voedsel voorziet en een derde zone doet dienst als arbeidsreservoir voor het exportgebied.

Bij het onderzoek naar de incorporatie van Katanga wordt van een groter geheel, met name Kongo, uitgegaan. Dit heb ik gedaan omdat het bepalen van sterke of zwakke staatsstructuren, één van de criteria waaraan moet worden voldaan om van incorporatie te spreken, zo beter kan worden bestudeerd.

(2) Daarna volgt de politieke evolutie van Kongo. De bedoeling is om aan de hand van deze gegevens de staatsstructuur te onderzoeken.

(3) Hierna komt een economische evolutie op basis waarvan de andere drie criteria worden onderzocht. De politieke en economische evolutie wil geen exact overzicht bieden van dé politieke en economische geschiedenis van Kongo maar gewoon een aantal feiten aanhalen die noodzakelijk zijn om de incorporatie te kunnen bepalen. Bij het onderzoek naar de incorporatie bleek dat deze niet voltooid was tijdens de koloniale periode en daarom werd het onderzoek uitgebreid tot de jaren ’80.

(4) Op basis van gegevens uit de economische en politieke evolutie wordt de incorporatie bepaald.

(5) In een laatste deel wordt de periferisering onderzocht. Het onderzoek naar de periferisering vangt aan in de koloniale periode omdat dan reeds aan drie van de vier criteria van de incorporatie is voldaan.

Er wordt dieper ingegaan op de relatie die Katanga heeft met Kasaï (5.2.) en Noord-Rhodesië (5.3.). Deze twee gebieden blijken in de bestudeerde periode immers de voornaamste leveranciers van arbeid en voedsel te zijn voor Katanga.

In de bijlagen zijn een aantal kaarten en grafieken opgenomen. Het is belangrijk op te merken dat Katanga doorheen de tijd niet steeds hetzelfde gebied omvat. De provinciegrenzen wijzigen een aantal keer binnen Kongo.