| Geen snelheidslimiet op de lost highway. De cinema van David Lynch vanaf 1990. (Michel Baeten) |
| home | lijst scripties | inhoud | vorige | volgende |
Bijlagen
Tenzij anders vermeld, zijn de figuren afkomstig van Hartmann, 25.01.2002.
1. Voor 1990.
Figuur 1: Six Figures Getting Sick.
Figuur 2: The Alphabet, een combinatie van ‘live action’ en animatietechnieken.
Figuur 3: The Grandmother.
Figuur 4: The Amputee, de man op de voorgrond is David Lynch zelf.
Figuur 5: Jack Nance als Henry Spencer met het typische kapsel.
Figuur 6: “Spike”, de mysterieuze baby.
2. Lynchiaanse stijlkenmerken.
Figuur 7: vergelijking tussen scène 16 van Lost Highway en het schilderij So This Is Love? (1992, 163 x 223 cm).
Figuur 8: de invloed van de stille expressionistische film op de cinema van David Lynch. Een vergelijking tussen decor en mise-en-scène van Twin Peaks : Fire Walk With Me en Das Cabinett des Dr. Caligari van Robert Wiene uit 1919 (Bron linkse foto: Brill & Schultke, 09.05.2002).
3. Wild At Heart.
Figuur 9: de goede heks die Sailor terug op het juiste pad brengt, gezien door de ogen van Sailor zelf, maakt de analogie met The Wizard of Oz compleet (Bron rechtse foto: Garisson, 1999).
Figuur 10: het schuine beeld benadrukt de dreiging die uitgaat van het personage Perdita Durango (Bron: Heydebreck, 02.11.2002).
Figuur 11: vuur als leidraad doorheen de film.
Figuur 12: de eerste confrontatie met Juana, slechts een dreigende schaduw tegen een donkere muur (Bron: Heydebreck, 02.11.2002).
Figuur 13: de link met de schilderkunst wordt gelegd door de gelijkenis van het personage Perdita Durango met surrealistische kunstenares Frida Kahlo (Bron linkse foto: Masters, 23.12.1996)
4. Twin Peaks: Fire Walk With Me.
Figuur 14: de eerste ontmoeting met Bob, vanuit het standpunt van Laura Palmer.
Figuur 15: Dale Cooper en Laura Palmer in de Red Room, vanuit het standpunt van
de verlossende engel.
5. Lost Highway.
Figuur 16: het gezicht van Mystery Man in de plaats van Renée, gezien door de ogen van Fred.
Figuur 17: vergelijking tussen de Mystery man en de barman uit Stanley Kubrick’s The Shining (Bron linkse foto: Bibault, 2001).
Figuur 18: door het verduisteren van bepaalde delen van het beeld wordt de blik van de kijker geloodst.
Figuur 19: door enkel het personage te belichten valt de verschijning des te meer op.
Figuur 20: het verdwijnen van de mentale balans van het hoofdpersonage wordt visueel ondersteund.
Figuur 21: de suggestie van driedimensionaliteit.
Figuur 22: het onderscheiden van de verschillende ‘planes’ van de ruimte.
Figuur 23: illustraties van ‘low-angle framing’ (bovenaan) en ‘high-angle framing’ (onderaan).
Extreme close-up Medium close-up
Close-up Medium Shot
Medium long shot Long shot
Extreme long shot
Figuur 24: de verschillende shotafstanden komen voor in Lost Highway.
6. The Straight Story.
Figuur 25: het gebruik van een diëgetische lichtbron zorgt er voor dat enkel de personages zichtbaar zijn, wat de intimiteit van de scène versterkt.
Figuur 26: de balans neemt in sommige scènes symmetrische proporties aan.
Figuur 27: het schilderachtige karakter van verschillende scènes.
Figuur 28: Alvin en Rose richten hun blik naar de hemel voor troost, iemand kijkt minzaam terug.
7. Mulholland Drive.
Figuur 29: omwille van de gealtereerde temporele frequentie in Mulholland Drive komen bepaalde elementen meerdere malen voor.
Figuur 30: de dualiteit verandert van tegenstelling in absolute identificatie (Bron rechtse foto: Heydebreck, 02.11.2002).
Figuur 31: de kamer van Mr. Roque.
Figuur 32: Club Silencio, culminatieplaats van lynchiaanse symbolen.
Figuur 33: het monster, de blauwe doos en het bejaarde koppel als manifestatie van verschillende innerlijke aspecten van het hoofdpersonage.
Figuur 34: Diane masturbeert dwangmatig om de herinnering aan haar daad te vergeten en te vervangen door haar imaginaire versie van de feiten. Personages die ze zich herinnert, de zwijgzame Italiaan, de blondine, Coco en de Cowboy, krijgen een andere identiteit dan in werkelijkheid.
Figuur 35: lichtaccenten focussen de blik van de kijker.
Bijlage 2: découpage in scènes.
1. Lost Highway.
1. Begincredits.
2. De bel gaat ten huize Madison. Fred Madison drukt op de luisterknop van de parlofoon. Iemand zegt “Dick Laurent is dead”. Fred begeeft zich naar het raam om te kijken wie er aanbelde, maar op straat is er niemand te zien.
3. Fred vraagt zijn vrouw Renée wat ze gaat doen die avond. Renée zegt thuis te blijven lezen.
4. Fred, die saxofonist is, treedt op in de ‘Luna Lounge’ club. Na afloop belt hij naar huis, niemand neemt op.
5. Fred komt terug thuis van de club en vindt Renée slapend in bed.
6. Renée vindt een bruine enveloppe voor de deur wanneer ze de post gaat halen. In de enveloppe zit een videocassette. Op de tape staan beelden van de voorgevel van hun huis.
7. In bed denkt Fred terug aan zijn optreden en meent Renée in het publiek gezien te hebben met een andere man. Hij probeert het te vergeten door de liefde te bedrijven met zijn vrouw. Renée troost hem. Fred vertelt haar een droom die hij had: hij hoorde haar stem maar kon haar niet vinden, toen hij haar uiteindelijk in bed zag liggen was zij het niet. Na dit vertelt te hebben kijkt hij Renée aan. Waar haar gezicht zat zit nu een zwarte leegte. Fred schrikt en kijkt nogmaals, nu is haar gezicht veranderd in dat van een oude man. Na terug geschrokken te zijn komt Fred bij en heeft Renée haar normale gezicht terug.
8. ’s Morgens vindt Renée weer een videoband in een enveloppe. Ditmaal staan er tevens beelden op van de binnenkant van hun huis met als apotheose Fred en Renée slapend in bed. Ze besluiten de politie in te schakelen.
9. Twee rechercheurs onderzoeken het huis op sporen van inbraak maar vinden niets.
10. Fred en Renée bevinden zich op het feestje van een zekere Andy. Renée is dronken en Fred verveelt zich zichtbaar. Hij ontmoet er echter de Mystery Man, wiens gezicht in scène 7 even dat van Renée verving. Fred meent zich niet te herinneren dat ze elkaar al eens bij hem thuis ontmoet hebben. De Mystery Man zegt dat hij zelfs op dit moment bij Fred thuis is en bewijst het door Fred naar huis te laten bellen, waar hij de telefoon opneemt. Wanneer Fred aan Andy vraagt wie die man is antwoordt deze dat hij een vriend is van Dick Laurent. Fred raakt compleet in de war omdat hij vernomen had dat Dick Laurent, die hij niet eens kent, dood is en neemt Renée terug mee naar huis.
11. In de wagen vertelt Renée hoe ze Andy heeft leren kennen. Thuis aangekomen ziet Fred schaduwen bewegen achter de ramen. Hij gaat alleen naar binnen. De telefoon rinkelt even. Fred vindt niemand en gaat terug naar de buiten wachtende Renée. Samen gaan ze naar binnen.
12. Terwijl Renée zich in de badkamer klaarmaakt om te gaan slapen wandelt Fred verward een donkere gang in die uitgeeft op een spiegel. Renée kan haar echtgenoot niet meer vinden.
13. De volgende dag vindt Fred alweer een videocassette voor de deur. De beelden op de tape tonen het lijk van Renée met naast haar een hysterische, bebloede Fred.
14. De twee rechercheurs uit scène 9 hebben Fred gearresteerd voor de moord op zijn vrouw. Fred weet niet meer of hij nu schuldig is of niet.
15. Fred wordt schuldig bevonden en in afwachting van zijn executie opgesloten. In de gevangenis krijgt hij onduidelijke flashbacks van de moord.
16. Op de binnenplaats van de gevangenis stuikt Fred in elkaar van de hoofdpijn. De dokter geeft hem pillen, maar de pijn gaat niet weg. Wanneer hij naar de deur van zijn cel kijkt, krijgt hij plots een visioen van een brandende hut in de woestijn die terug uitdooft. Uit de deur van de hut komt de Mystery Man tevoorschijn. Het licht in de cel dooft.
17. Beelden van een weg bij nacht, langs de baan staat een jongeman. Mensen roepen op hem dat hij niet mag weggaan. Fred rolt over de vloer met bloed aan zijn hoofd en aan de muren. Overal is er rook.
18. Een bewaker van de gevangenis doet een merkwaardige vondst tijdens zijn ronde en roept de directeur erbij. In de cel van Fred zit de jongeman die in scène 17 langs de weg stond. Hij wordt geïdentificeerd als Peter Dayton en opgehaald door zijn ouders.
19. Thuis aangekomen wordt Peter in de gaten gehouden door twee mannen in een rode wagen.
20. Peter bevindt zich in de tuin en kijkt naar een zwembadje in de tuin van de buren waar een bootje en een bal in drijven.
21. Peter krijgt bezoek van vrienden en samen gaan ze op stap.
22. Van zijn vriendin verneemt Peter dat hij een tijdje vermist geweest is, maar hij herinnert er zich niets van.
23. Peter komt aan bij Arnie’s Garage waar hij werkt. De twee mannen uit scène 19 houden zijn hem gevolgd. Een zwarte luxewagen stopt in de garage, drie mannen stappen uit en een van hen vraagt naar Peter. De man wordt door Peter Mr. Eddy genoemd en hij is blijkbaar een machtig figuur. Hij vraagt Peter met hem mee te rijden omdat de wagen een vreemd geluid maakt.
24. Peter lost het probleem op en Mr. Eddy stelt voor een ritje te maken. Plots begint de wagen die vlak achter hen rijdt achter hen te claxonneren. Wanneer hij Mr. Eddy voorbijsteekt maakt de chauffeur een beledigend gebaar. Mr. Eddy zet de achtervolging in en ramt de andere auto van de baan. De doodsbange chauffeur wordt van achter het stuur gesleurd en onder schot gehouden door de twee gezellen van Mr. Eddy terwijl deze laatste woedend aan de huilende man het belang van verantwoordelijk rijgedrag uitlegt. Terug aangekomen in de garage zien de twee achtervolgers van Peter Mr. Eddy. Een van hen herkent hem als zijnde Dick Laurent. Mr. Eddy zegt Peter morgen terug te komen met een andere wagen.
25. Peter bekijkt zichzelf in de spiegel en tast naar zijn hoofd.
26. Peter en zijn vriendin gaan een eindje rijden, ze worden achtervolgd en in de gaten gehouden terwijl ze vrijen door de twee mannen in de rode wagen.
27. Mr. Eddy komt weer aan in Arnie’s Garage, zoals gezegd in scène 24 om zijn andere wagen te laten nakijken. In de wagen merkt Peter een aantrekkelijke blonde vrouw op.
28. Na het werk stopt er taxi aan de garage, de blonde vrouw uit scène 27 stapt uit en stelt zich voor als Alice Wakefield. Uit schrik voor Mr. Eddy wijst Peter haar avances aanvankelijk af maar ze belanden desalniettemin samen in bed en beginnen een relatie. Buiten wordt hun hotelkamer echter steeds in de gaten gehouden door de twee mannen in de rode wagen.
29. In een telefoongesprek zegt Alice tegen Peter dat ze denkt dat Mr. Eddy iets vermoed in verband met hun affaire. Terwijl Peter hierover nadenkt, merkt hij op dat er insecten in de kamer zitten. Hij vertrekt angstig.
30. Peter komt met de moto aan bij een hotelkamer waar hij seks heeft met Renée, terwijl de twee mannen in de rode wagen hen in het oog houden.
31. De ouders van Peter ondervragen hem over de nacht waarin hij verdween (cf. scène 22) en vertellen meer over wat er die nacht gebeurd is. Peter krijgt een flashback waarin hij tevens het lijk van Renée ziet.
32. In Arnie’s Garage vertelt Mr. Eddy hoe hij zou reageren mocht hij iemand betrappen met Alice.
33. In een hotelkamer zegt Alice tegen Peter dat Mr. Eddy weet heeft van hun relatie. Ze besluiten een producent van pornofilms die in dienst van Mr. Eddy werkt te overvallen en met het geld te vluchten. Uit Alice’s uitleg blijkt dat het slachtoffer Andy is (cf. scène 11). In een flashback vertelt Alice hoe ze via Andy Mr. Eddy heeft ontmoet.
34. Thuis wordt Peter opgewacht door zijn vriendin Sheila die hem confronteert met zijn overspelige gedrag. Uit de conversatie tussen haar en Peters vader blijkt dat er in de bewuste nacht van Peters verdwijning iets gebeurd is dat hem veranderd heeft. Peter krijgt telefoon van Mr. Eddy die hem via de telefoon voorstelt aan de Mystery Man. Peter huilt van de schrik.
35. Peter breekt in bij Andy terwijl Alice hem boven afleid zoals gepland in scène 33. Als Andy naar benden komt slaat Peter hem tegen de vlakte, maar Andy is niet bewusteloos en vliegt Peter naar de keel. Na een kort gevecht belandt Andy met zijn hoofd tegen een glazen tafel en sterft. Peter bemerkt een foto van Mr. Eddy, Andy, Renée en Alice en begint te panikeren en te hallucineren. Terug bij zijn positieven stelen ze Andy’s spullen en wagen en rijden naar de hut van een heler die Alice kent.
36. De hut is dezelfde als in scène 16. Omdat er niemand thuis is wachten Peter en Alice buiten op de heler. Ze vrijen in het zand en na afloop gaat Alice de hut binnen. Wanneer Peter rechtstaat is hij plots terug Fred Madison. De Mystery Man wenkt hem de hut binnen waar geen spoor is van Alice die volgens de Mystery Man Renée heet. Hij neemt een videocamera en filmt de vluchtende Fred.
37. Fred krijgt bespioneert Renée en Mr. Eddy in een kamer van het Lost Highway Hotel, cf. de hallucinatie van Peter in scène 35. Hij ontvoert Mr. Eddy terwijl de Mystery Man hem ongemerkt gadeslaat.
38. Fred en Mr. Eddy vechten in de woestijn, het gevecht wordt beslecht als Fred Mr. Eddy’s keel oversnijdt met een mes dat hem is aangereikt door de Mystery Man. De Mystery Man geeft aan de stervende Mr. Eddy een tv’tje waarop beelden te zien zijn van een orgie bij Andy thuis waar ook Renée aanwezig is. Na zijn laatste woorden wordt Mr. Eddy doodgeschoten door de Mystery Man. Plots is deze laatste verdwenen en bergt Fred het pistool weg.
39. De twee rechercheurs uit scènes 9 en 14 onderzoeken de moord op Andy. Wanneer ze de foto vinden uit scène 35 is Alice verdwenen en staat enkel Renée nog naast Mr. Eddy en Andy. Mr. Eddy wordt aangeduid als Dick Laurent.
40. Fred komt in Laurents wagen aan bij zijn huis, drukt op de bel en zegt “Dick Laurent is dead” in de parlofoon, cf. scène 2. Wanneer hij merkt dat hij gevolgd werd door de twee rechercheurs vlucht hij weg. Fred vlucht met de wagen door de woestijn, achtervolgd door enkele politiewagens, en wordt gek.
41. Eindcredits.
2. The Straight Story.
Begincredits.
Sfeerbeelden van het dorp Laurens, Iowa waar het verhaal begint.
Dorothy ligt in de tuin en begroet haar buurvrouw Rose die buitenkomt. Als beiden weg zijn klinkt er een slag in het huis waar Rose uitkwam.
Bud Heimstra, één van de kaartvrienden van Alvin Straight, gaat op zoek naar Alvin die een uur te laat is voor het kaarten. Hij treft hem aan op de vloer van zijn huis. Rose, de dochter van Alvin, en Dorothy komen binnen.
Bud vervoert Rose en Alvin naar de dokter, waar Rose haar vader overhaalt om zich te laten onderzoeken. Terwijl Rose met de secretaresse praat over haar nestkastjes, stelt de dokter zijn diagnose aan Alvin, die echter te koppig is om toe te geven dat het er slecht met hem aan toe is.
Als Rose thuis vraagt naar de resultaten van het onderzoek liegt Alvin over zijn slechte gezondheid. Alvin wil het gras maaien, maar de motor van zijn grasmachine laat het afweten.
Terwijl Alvin de motor repareert en Rose een nestkastje bouwt komen er donkere wolken opzetten.
Alvin en Rose kijken naar het onweer als de telefoon gaat. Rose neemt op en verneemt van Bobby dat Lyle, Alvins broer, een beroerte gehad heeft.
Uit een telefoongesprek tussen Rose en Bobby wordt duidelijk dat Alvin en Lyle ruzie hebben.
Rose kijkt ’s avonds uit het raam en ziet een jongen die met een bal speelt. Alvin vertelt haar dat hij naar Lyle toe wil gaan.
Rose probeert haar vader het idee uit zijn hoofd te praten. Deze blijft echter koppig verder bouwen aan een nog niet gedefinieerd voorwerp.
Rose doet inkopen voor Alvin’s reis.
Alvin koopt benzine en een grijphaak.
Alvin’s bouwsel uit scène 11 is af. Het wordt Rose duidelijk dat hij met zijn grasmaaier en een zelfgemaakte aanhangwagen naar zijn broer wil rijden.
Alvin en Rose zitten ’s avonds in de tuin. Rose aanvaardt het besluit van haar vader.
Alvin vertrekt op zijn grasmaaier. Na een tijdje valt de motor echter stil. Hij rijdt met een toeristische bus mee naar de grot en wordt van daaruit door enkele mensen met grasmaaier en al terug naar huis gebracht.
Terug thuis schiet Alvin de grasmaaier kapot.
Alvin koopt een nieuwe grasmachine en vertrekt voor de tweede keer.
Onderweg passeert de grot uit scène 16 en een liftster.
Wanneer hij ’s avonds aan zijn kampvuurtje zit komt de liftster uit scène 19 bij hem zitten. Ze vertelt Alvin dat ze van huis is weggelopen. Hij vertelt haar over hoe Rose haar kinderen verloor en leert haar het belang van familie. De volgende ochtend is de liftster terug naar haar familie.
Alvin zet zijn reis verder maar moet schuilen voor de regen in een verlaten schuur.
Beelden van het landschap en Alvin op zijn grasmaaier, hij wordt voorbijgestoken door een wielerwedstrijd. Alvin brengt de avond door in het kamp van de groep wielertoeristen, waar hij met een paar jonge mannen over oud worden praat.
Terug op de baan wordt hij voorbijgestoken door een auto die buiten beeld lijkt te slippen en botsen. Het gaat om een dame die een hert heeft overreden.
Alvin roostert het hert uit scène 23 terwijl er achter hem enkele herten toekijken, en decoreert zijn aanhangwagen met het gewei.
De remmen van de grasmaaier begeven het op een steile afdaling. Alvin komt tot stilstand aan de voet van de heuvel waar net door de brandweer een blusoefening wordt gehouden. Hij ontmoet er Danny Riordan die hem helpt de grasmaaier van de weg te duwen en hem in zijn tuin onderdak laat kamperen tot de machine gerepareerd is.
Alvin belt naar Rose in verband met zijn uitkering. Ondertussen stelt Danny aan zijn vrouw voor om Alvin met de wagen naar Lyle te brengen. De koppige Alvin weigert echter het aanbod.
Alvin gaat op café met een oude man die hem in scène 25 van de heuvel af zagen komen. Hij vertelt er hoe hij aan de drank geraakte en waarom hij nu niet meer drinkt. De twee halen herinneringen op aan de tweede wereldoorlog.
De grasmaaier is gerepareerd, Alvin pingelt af op de prijs van de tweeling en geeft hen een les in broederschap.
Na afscheid genomen te hebben van Danny vertrekt Alvin weer. Beelden van het landschap en Alvin op zijn grasmaaier.
Alvin brengt de avond door bij een begraafplaats, waar hij gezelschap krijgt van de priester. Deze vertelt hem dat hij Lyle kent en Alvin doet aan hem het relaas van hun vete.
Alvin stopt aan een café, waar hij voor het eerst in jaren een biertje drinkt. De barman wijst hem de weg naar het huis van Lyle.
Vlak voor de eindbestemming valt de motor van de grasmaaier even stil, maar na een tijdje arriveert Alvin eindelijk bij zijn broer. Samen kijken ze naar de sterren.
Eindcredits.
Bijlage 3: de cinema van David Lynch vanaf 1990, filmografie.
Wild At Heart (1990/124 min.).
Regisseur: David Lynch
Producers: Steve Golin, Monty Montgomery & Sigurjon Sighvatsson
Executive producer: Michael Kuhn
Production design: Patricia Norris
Screenplay: David Lynch
Camera: Frederick Elmes
Geluid: John Huck
Muziek: Angelo Badalamenti
Editor: Mary Sweeney
Twin Peaks: Fire Walk With Me (1992/134 min.).
Regisseur: David Lynch
Producer: Greg Fienberg
Executive producers: Mark Frost & David Lynch
Production design: Patricia Norris
Screenplay: Robert Engels & David Lynch
Camera: Ron Garcia
Geluid: David Lynch
Muziek: Angelo Badalamenti
Editor: Mary Sweeney
Lost Highway (1997/135 min.).
Regisseur: David Lynch
Producers: Deepak Nayar, Tom Sternberg & Mary Sweeney
Production design: Patricia Norris
Screenplay: Barry Gifford & David Lynch
Camera: Peter Deming
Geluid: David Lynch
Muziek: Angelo Badalamenti
Editor: Mary Sweeney
The Straight Story (1999/111min.).
Regisseur: David Lynch
Producers: Neal Edelstein & Mary Sweeney
Executive producers: Pierre Edelman & Michael Polaire
Production design: Jack Fisk
Camera: Freddie Francis
Geluid: David Lynch
Muziek: Angelo Badalamenti
Editor: Mary Sweeney
Mulholland Drive (2001/145 min.).
Regisseur: David Lynch
Producers: Neal Edelstein, Tony Krantz, Michael Polaire, Alain Sarde & Mary
Sweeney
Executive producer: Pierre Edelman
Production design: Jack Fisk
Screenplay: Robert Engels & David Lynch
Camera: Peter Deming
Geluid: David Lynch
Muziek: Angelo Badalamenti, David Lynch & John Neff
Editor: Mary Sweeney
| home | lijst scripties | inhoud | vorige | volgende |