Het Klooster van Boudelo 1700-1800 ( Yves Beaurain)

Ook voor Stekene hebben we de beschikking over een landboek met kaarten. Het landboek dateert uit 1710 en bevindt zich in het oud gemeente-archief van Stekene[1]. Ook dit landboek werd opgesteld door landmeter Anthonis Van Landeghem. Het is in zeer goede staat, maar niet alle kaarten zijn nog aanwezig. De opdrachtgever is onbekend. De opzet is hetzelfde als de landboeken van Sinaai. In de eerste kolom wordt het nummer van het perceel gegeven, dat ook terug te vinden is op de kaart. In de tweede kolom wordt de eigenaar gegeven, in de derde kolom de oppervlakte van het perceel en in de vierde kolom de prijs van het perceel. Meer dan voldoende informatie dus om het grondbezit te visualiseren.

Voor de achttiende eeuw is het pachtboek van 1741 het richtpunt, we streven ernaar voor de achttiende eeuw het grondbezit weer te geven van rond het midden van die eeuw. Omdat het landboek van Van Landeghem dateert uit 1710 en er dus meer dan dertig jaar ligt tussen dit landboek en het pachtboek van 1741, gaan we eerst het landboek vergelijken met het pachtboek om eventuele verschuivingen in het grondbezit op te sporen. Als er verschuivingen zijn, dan moeten we de landboekkaarten aanpassen aan de toestand van 1741. We passen m.a.w. hetzelfde principe toe als bij Sinaai. We hebben dan ook opnieuw een tabel opgesteld op basis van de perceelsoppervlaktes in het landboek en het pachtboek :

WIJKEN	LANDBOEK 1710			PACHTBOEK 1741[2]			VERSCHIL
	R	ha.	P	R	Ha.	P	R	Ha.	P
Borght Acker	799	1,19	2	799	1,19	2	0	0	0
Baelegem Wijck	1060	1,57	1	1060	1,57	1	0	0	0
Arentschoot	1178	1,75	3	1175	1,75	3	-3	0	0
Noortgaver	1834	2,72	5	1836	2,73	5	2	0,01	0
Cruyssen Acker	2939	4,37	6	2952	4,39	6	13	0,02	0
Kleynen Acker	2535	3,77	7	3930	5,84	10	1395	2,07	3
Foreest	3302	4,91	5	3312	4,92	5	10	0,01	0
Kleyn Huycke	4423	6,57	11	4418	6,56	11	-5	-0,01	0
Vijf Bunders	9818	14,58	7	7811	11,60	2	-2007	-2,98	-5
Papelaere	14781	21,96	28	16803	24,96	33	2022	3,00	5
Meulevijver	38572	57,30	35	38580	57,31	35	8	0,01	0
Belram	88934	132,11	170	89540	133,01	176	606	0,90	6
TOTAAL	170175	252,80	280	172216	255,83	289	2041	3,03	9

Op basis van het landboek stellen we vast dat het grondbezit van Boudelo zich in de volgende wijken bevindt : Borght Acker, Baelegem Wijck, Arentschoot, Noortgaver, Cruyssen Acker, Kleynen Acker, Foreest, Kleyn Huycke, Vijf Bunders, Papelaere, Meulevijver en Belram. Al deze wijken vinden we ook terug in het pachtboek.

De belangrijkste conclusie die we uit deze tabel kunnen trekken, is dat het grondbezit van het klooster heel weinig is geëvolueerd in de dertig jaar die er liggen tussen het landboek en het pachtboek : tussen 1710 en 1741 is er slechts 3,03 hectare bijgekomen. Toch zijn er een aantal verschillen die ervoor zorgen dat we de landboekkaarten enigszins moeten aanpassen aan de toestand van 1741.

In de wijken Borght Acker en Baelegem Wijck is de situatie van 1710 echter gelijk aan die van 1741. In deze gevallen kunnen we dus gewoon de landboekkaarten overnemen.

In de wijken Arentschoot, Noortgaver, Cruyssen Acker, Foreest, Kleyn Huycke en Meulevijver is er sprake van minieme verschillen. Zoals reeds geschreven, zijn dergelijke kleine verschillen niet te wijten aan een afname of toename van het grondbezit, maar zijn ze een gevolg van kleine afwijkingen in de opmeting van de percelen. Ook in dit geval kunnen de kaarten van het landboek gewoon overgenomen worden op de Popp-kaarten.

Anders is het voor de wijken Kleynen Acker, Vijf Bunders, Papelaere en Belram. In deze wijken is er wel sprake van gronduitbreiding en –inkrimping. In Kleynen Acker zijn er drie percelen bijgekomen, goed voor 2,07 hectare. In Papelaere zijn er vijf nieuwe percelen met een gezamenlijke oppervlakte van 3,00 hectare. Deze percelen zijn te achterhalen door het pachtboek te vergelijken met de legger van Popp. In Belram is er maar 0,9 hectare bijgekomen en toch zijn er zes nieuwe percelen. Dit is te wijten aan het feit dat naast één nieuw perceel, een aantal percelen uit 1710 zijn onderverdeeld in kleinere percelen. Het nieuwe perceel kunnen we visualiseren door het pachtboek te vergelijken met Popp, maar bij het visualiseren van de percelen die zijn onderverdeeld is er een probleem. Binnen de wijk Belram zijn er zoveel percelen met een gelijkaardige oppervlakte (bemerk op de Popp-kaart de percelen in het midden van de wijk), dat we er niet in geslaagd zijn de juiste percelen te achterhalen. Daarom hebben we in dit geval de landboekkaart gewoon overgenomen. Uiteindelijk gaat het maar om vijf percelen.

De laatste fase is het overnemen van de landboekkaarten op de Popp-kaarten, d.w.z. de kaarten van het landboek die aangepast zijn aan de toestand van 1741.

[1] R.A.B., O.G.A. Stekene, nr. 1232.

[2] R.A.G., Archief Boudelo, nr. 533, ff^o 245-318.