BIBLIOGRAFIE

Niet-uitgegeven bronnen

Algemeen Rijksarchief - Brussel

• Papiers de Rogier. Correspondance. Lettres reçues. 1832-1870.

  • Lettres de A. Lambermont. 1862-1867. - nr. 117. (microfilm 2300).

  • Lettres de J. Devaux. 1858-1878 en s.d. - nr. 108-109. (microfilms 2299-2300).

  • Lettres de J. Van Praet. 1840-1867 en s.d. - nr. 105. (microfilm 2298).

  • Lettres de Léopold I. 1840-1865. - nr. 101. (microfilm 2298).

  • Lettres de Léopold II. 1866-1868. - nr. 103. (microfilm 2298).

  • Lettres du Comte O'Sullivan de Grass de Séovaud, ministre à Vienne. 1862-1865. - nr. 138. (microfilm 2301).

  • Lettres du Duc de Brabant. 1857-1862. - nr. 102. (microfilm 2298).

  • Lettres particulières de diplomates étrangers accrédités à Bruxelles. Lettre du baron Ch. de Hügel, ministre d'Autriche. s.d. - nr. 153. (microfilm 2301).

• Papiers de Rogier. Correspondance. Lettres expédiées. 1832-1870.

  • Projets de lettres destinées aux roi Léopold Ier. 1840-1865. - nr. 234. (microfilm 2312).

Archief van het Koninklijk Paleis - Brussel

• Archief Conway. Brieven van O'Sullivan aan de hertog van Brabant. 1854-1864. - nr. 536.

• Fonds Leopold I. Kabinet van de koning. Briefwisseling.

  • O'Sullivan, Belgisch minister in Wenen. - nr. 176.

  • Rapport van baron A. de Vrière, minister van Buitenlandse Zaken, betreffende een eventuele erkenning van het koninkrijk Italië door België. 25 juli 1861. - nr. 189.

• Leopold I aan J.B. Nothomb. 105 brieven. 1834-1865. Kopies van de originelen: Algemeen Rijksarchief. Brussel.

• Lettres de Léopold Ier à la Reine Victoria. Kopies van microfilms: Royal Archives. Round Tower, Kasteel van Windsor.

  • vol. VIII/1: 30 juli 1858-17 juni 1859.

  • vol. VIII/2: 8 juli 1859-30 maart 1860.

  • vol. VIII/3: 6 april 1860-26 oktober 1860.

  • vol. VIII/4: 2 november 1860-13 mei 1861.

  • vol. IX/1: 26 juni 1861-28 januari 1862.

  • vol. IX/2: 10 februari 1862-27 februari 1863.

  • vol. IX/3: 9 maart 1863-27 december 1863.

  • vol. X/1: 1 januari 1864-31 juli 1864.

  • vol. X/2: 1 augustus 1864-29 november 1865.

• Lettres de Léopold Ier au Duc de Brabant. 1860-1865.

• Lettres particulières du roi Léopold Ier à Mr. J. Van Praet. 1842-1860. - nr. 166.

Archief van het Ministerie van Buitenlandse Zaken - Brussel

• Archives de l'État à Vienne. 1857-1867. Kopies van de originelen: Haus,- Hof,- und Staatsarchiv. Wenen. - Doss. nr. 10.945.

  • 1857-1859.

  • 1860.

  • 1861-1862.

  • 1863-1864.

  • 1865-1866.

• Autriche-Hongrie. Renseignements commerciales et divers. 1840-1870. - N/A nr. 4531.

• Autriche. Souverains et princes. Décès, Anniverssaires et mariages. 1848-1914. - Doss. nr. 10.823.

• Autriche. Suppléments. 1832-1895.

• Correspondance politique. Légations d'Autriche-Hongrie. 1859-1866.

  • vol. 26: janvier à juin 1859 (microfilm P759).

  • vol. 27: juillet à décembre 1859 (microfilms P759 en P760).

  • vol. 28: 1860 (microfilms P760 en P761).

  • vol. 29: 1861 (microfilm P761).

  • vol. 30: 1862 (microfilms P761 en P762).

  • vol. 31: 1863 (microfilm P762).

  • vol. 32: 1864 (microfilm P762).

  • vol. 33: 1865 (microfilms P762 en P763).

  • vol. 34: 1866 (microfilm P763).

• Dossier personnel. Comte Alphonse O'Sullivan de Grass de Séovaud. 1839-1899. - Doss. Pers. 246.

• Dossier personnel. Comte Charles O'Sullivan de Grass de Séovaud. 1857-1867. - Doss. Pers. 247.

• Lettres de Léopold II à la Reine Victoria. Kopiën van de originelen: Royal Archives. Round Tower, Kasteel van Windsor.

  • vol. I: 1851-1866.

  • vol. II: 1866-1872.

• Organisation consulaire en Autriche-Hongrie. - Doss. nr. 13.15.5 (2).

Uitgegeven bronnen

• BANNING, Emile. Les traités de 1815 et la Belgique. Mémoire publié pour la première fois, d’après le manuscrit original, avec un avant-propos de Pierre Nothomb. Brussel, 1919.

• BALACE, Francis. La Guerre de Sécession et la Belgique. Documents d'archives américaines. 1861-1865. (Interuniversitair Centrum voor Hedendaagse Geschiedenis. Bijdragen, LVI). Leuven-Parijs, 1969.

• BASCH, Sophie (ed.). Léopold de Belgique (futur Léopold II). Voyage à Constantinople. 1860. Brussel, 1997.

• BEYENS, Eugène. Le Second Empire vu par un diplomate belge. 2 dln. Brussel, 1924-1926.

• BOTS, Marc (ed.). La fin d'un règne. Notes et souvenirs. A. Vandenpeereboom. (Liberaal Archief. Reeks verhandelingen, X). Gent, 1994.

• BRONNE, Carlo (ed.). Lettres de Léopold Ier. Premier Roi des Belges. Brussel, 1943.

• BRUFFAERTS, Jean-Michel. "Voorrang aan het hart of aan het staatsbelang? Huwelijken en erfenissen aan het Belgisch hof ten tijde van Leopold I en Leopold II". in: JANSSENS, Gustaaf en STENGERS, Jean (ed.). Nieuw licht op Leopold I en Leopold II. Het Archief Goffinet. Brussel, 1997, 83-102.

• CAPRON, Victor (ed.). Un voyage à Wildbad-Gastein en 1861. Journal du Duc de Brabant. Brussel, 1987.

• ID. (ed.). Le mariage de Maximilien et Charlotte. Journal du Duc de Brabant. Brussel, 1986.

• DENECKERE, Gita. "De kerk in het midden. De koningen en de binnenlandse politiek". in: JANSSENS, G. en STENGERS, J. (ed.). Nieuw licht op Leopold I en Leopold II. Het Archief Goffinet. Brussel, 1997, 129-150.

• DE RIDDER, A. Le mariage du roi Léopold II d'après des documents inédits. (Bibliothèque d'Histoire Contemporaine de Belgique). Brussel, 1925.

• DISCAILLES, Ernest. Charles Rogier (1800-1885) d'après des documents inédits. dl. IV. Rogier depuis le traité de paix avec la Hollande jusqu'à sa mort (1839-1885): de 1852 à 1885. Brussel, 1895.

• JANSSENS, Gustaaf. "De reisdagboekaantekeningen van de hertog van Brabant. Een eersterangsbron voor een betere kennis van de ideeën van de toekomstige koning Leopold II". in: ID. en STENGERS, J. (ed.). Nieuw licht op Leopold I en Leopold II. Het Archief Goffinet. Brussel, 1997, 103-128.

• KERTESZ, G.A. Documents in the political history of the European continent. 1815-1939. Oxford, 1968.

• PURAYE, Jean en LANG, Hans-Otto (ed.). Lettres de Léopold Ier à sa soeur la princesse Sophie; à son beau-frère Emmanuel, comte de Mensdorff-Pouilly; à son neveu Alphonse, comte de Mensdorff-Pouilly. 1804-1864. Luik, 1973.

• STENGERS, Jean. "De uitbreiding van België: tussen droom en werkelijkheid". in: JANSSENS, G. en STENGERS, J. (ed.). Nieuw licht op Leopold I en Leopold II. Het Archief Goffinet. Brussel, 1997, 237-286.

• ID. "Léopold Ier et le catholicisme en Belgique: documents inédits de 1859". in: BRAIVE, Gaston en LORY, Jacques (ed.). L'église et l'état à l'époque contemporaine. Mélanges dédiés à la mémoire de Mgr. Aloïs Simon. Brussel, 1975, 471-482.

• TORDOIR, Joseph. "Vorsten en koninklijke families". in: JANSSENS, G. en STENGERS, J. Nieuw licht op Leopold I en Leopold II. Het Archief Goffinet. Brussel, 1997, 31-82.

• VIAENE, Vincent. "De monarchie en de stelling van België in Europa onder Leopold I en Leopold II (1831-1909)". in: JANSSENS, G. en STENGERS, J. Nieuw licht op Leopold I en Leopold II. Het Archief Goffinet. Brussel, 1997, 151-170.

Werken en studies

Algemeen

• BADER-ZAAR, Brigitta en ANGERER, Thomas. Hilfsmittel für Historikerinnen und Historiker. Unter besondere Berücksichtigung der neueren Geschichte und der Zeitgeschichte. Cursus, Universität Wien, Institut für Geschichte, 2de uitg. Wenen, 1995.

• DE KEYSER, Raf (ed.). De zoektocht van de historicus. Bibliografische wegwijzer. Leuven, 1996.

• GALL, Lothar. Europa auf dem Weg in die Moderne. 1850-1890. (Oldenburg Grundriss der Geschichte, XIV). 3de uitg. München, 1997.

• HAYT, F. Atlas van de algemene en Belgische geschiedenis. 31ste uitg. Lier, 1987.

• JANSEN, H.P.H. Geschiedenis van de Middeleeuwen. (Aula pockets). 10de uitg. Utrecht, 1995.

• KOK, J. "Samenlevingen in een stroomversnelling. Demografische, economische en sociale ontwikkelingen". in: BOSCH, A. en WESSELS, L.H.M. (ed.). Nationalisme in Europa. 1815-1919. (Veranderende grenzen, I). Nijmegen, 1992, 104-164.

• LAMBERTS, Emiel. De houding van de Katholieke Kerk tegenover de godsdienstvrijheid en de mensenrechten. Cursus, K.U.Leuven, Departement Geschiedenis. Leuven, 2000.

• MIDDELL, Katharina. "Soziabilität und Vereine in Frankreich und Deutschland". in: FRÖHLICH, Helgard, GRANDNER, Margarete en WEINZIERL, Michael (ed.). 1848 im europäischen Kontext. (Querschnitte. Einführungstexte zur Sozial-, Wirtschafts-, und Kulturgeschichte, I). Wenen, 1999, 184-203.

• SCHMALE, Wolfgang. Schreib-guide Geschichte. Schritt für Schritt wissenschaftliches Schreiben lernen. Wenen-Keulen-Weimar, 1999.

• SCHULZE, Winfried. Einführung in die Neuere Geschichte. 3de uitg. Stuttgart, 1996.

• VAN MOLLE, Leen. Heuristiek van de Nieuwste Tijd. Cursus, K.U.Leuven, Departement Geschiedenis. Leuven, 1997.

• VAN OS, M. en POTJER, M.R. Een kennismaking met de geschiedenis van de Nieuwe Tijd. 2de uitg. Bussum, 1994.

• VOS, Louis en GERARD, Emmanuel. Hedendaagse Geschiedenis. Cursus, K.U.Leuven, Departement Geschiedenis. 6de uitg. Leuven, 1997.

Internationale politiek

• ALBRECHT-CARRIE, René. A Diplomatic History of Europe since the Congress of Vienna. Londen, 1958.

• BAUMGART, Winfried. Vom europäischen Konzert zum Völkerbund. Friedensschluße und Friedenssicherung von Wien bis Versailles. (Erträge der Forschung, XXV). Darmstadt, 1974.

• BERINDEI, Dan. "De internationale positie van de Roemeense Donauvorstendommen en de bevrijdingsstrijd". in: DITTRICH, Zedenek R. en VAN GOUDOEVER, Ab P. (ed.). Oost-Europa in het verleden. Liber Amicorum Z.R. Dittrich. (Historische Studies, XLVI). Groningen, 1987.

• BRIDGE, Francis R. The Coming of the First Worldwar. 2de uitg. Londen, 1988.

• ID. en BULLEN, Roger. The Great Powers and the European States System. 1815-1914. 12de uitg. Londen, 1994.

• CARR, William. The Origins of the Wars of German Unification. (Origins of Modern Wars). Londen-New-York, 1991.

• CRAIG, Gordon A. Europe since 1815. 2de uitg. Stanford, 1966.

• ID. Force and Statecraft. Diplomatic Problems of our Time. 3de uitg. Londen, 1995.

• ID. Germany. 1866-1945. (Oxford History of Modern Europe). Oxford, 1978.

• DE KEERSMAEKER, Goedele. Langs Oder en Neisse. Pools-Duitse relaties in historisch perspectief. (IPIS brochure, XXXIII). Antwerpen, 1990.

• DETREZ, Raymond. De Balkan. Van burenruzie tot burgeroorlog. Antwerpen, 1992.

• ID. Geschiedenis van de Balkan. Cursus, K.U.Leuven, Departement Geschiedenis. Leuven, 1999.

• DROZ, Jacques. Histoire diplomatique de 1648 à 1919. (Études politiques, économiques et sociales). 3de uitg. Parijs, 1972.

• FRÖHLICH, H., GRANDNER, M. en WEINZIERL, M. (ed.). 1848 im europäischen Kontext. (Querschnitte. Einführungstexte zur Sozial-, Wirtschaft-, und Kulturgeschichte, I). Wenen, 1999.

• GALL, L. en UNDERWOOD, J.A. Bismarck. The White Revolutionary. dl. I. 1851-1871. Londen, 1994.

• GILDEA, Robert. Barricades and Borders. Europe. 1800-1914. (The Short Oxford History of the World). 2de uitg. Oxford, 1996.

• HINSLEY, F.H. "Reflections on the History of International Relations". in: GILBERT, Martin (ed.). A Century of Conflict. 1850-1950. Essays for A.J.P. Taylor. Londen, 1966, 21-34.

• KENNEDY, Paul. The Rise and Fall of the Great Powers. Economic Change and Military Conflict from 1500 to 2000. 4de uitg. Londen, 1990.

• KERREMANS, Bart. Geschiedenis van de internationale betrekkingen. 1815-1945. Cursus, K.U.Leuven, Departement Politieke Wetenschappen. Leuven, 1999.

• KISSINGER, Henry. Diplomacy. Londen-New-York, 1994.

• KNUTSEN, Torbjörn L. A History of International Relations Theory. An Introduction. Manchester-New-York, 1992.

• LEE, Stephan J. Aspects of European History. 1789-1980. Londen, 1992.

• LUYKX, Theo. Geschiedenis van de internationale betrekkingen sedert het Congres van Wenen. Brussel, 1971.

• SCHROEDER, Paul W. "The Transformation of 19th Century International System. Changes in the Structure". in: World Politics. XXXIX (1986) 1-26.

• ID. The Transformation of European Politics. 1783-1848. (Oxford History of Modern Europe). Oxford, 1994.

• TAYLOR, Alan J.P. The Struggle for Mastery in Europe. 1848-1918. (Paperback). Oxford-New York, 1971.

• VALSECCHI, Franco. "European Diplomacy and the Expedition of the Thousand: The Conservative Powers". in: GILBERT, M. (ed.). A Century of Conflict. 1850-1950. Essays for A.J.P. Taylor. Londen, 1966, 47-72.

• VAN DE MEERSSCHE, Paul. Internationale politiek. 1815-1945. Overzicht en interpretaties. Leuven, 1998.

• VAN SAS, Nicolaas C.F. "Het Europese statenstelsel, 1814/1815-1870". in: BOSCH, A. en WESSELS, L.H.M. (ed.). Nationalisme in Europa. 1815-1919. (Veranderende grenzen, I). Nijmegen, 1992, 225-263.

• WALLER, Bruce. "Relations Between States and Nations". in: ID. (ed.). Themes in Modern European History. 1830-1890. 2de uitg. Londen-New York, 1992, 252-271.

België

• ASNONG, Wilfried. De diplomatieke betrekkingen van België met Oostenrijk van 1839 tot 1848. Licentiaatsverhandeling, K.U.Leuven, Departement Geschiedenis. Leuven, 1990.

• AUBERT, Roger. "Les réactions belges devant les événements d'Italie de 1859 à 1861". in: Risorgimento. III (1960) 117-126.

• BARTELOUS, Jean en HARMEL, Pierre. Nos premiers ministres de Léopold Ier à Albert Ier. 1831-1934. Brussel, 1983.

• BARTIER, J. "Le denier de l'Italie et la propagande garibaldienne en 1860". in: Risorgimento. IV (1961) 98-127.

• BOCHART, Eugène. Biographies des membres des deux chambres législatives. Session 1857-1858. 2 dln. Brussel, 1858.

• BOOGMAN, J.C. "Achtergronden en algemene tendenties van het buitenlands beleid van Nederland en België in het midden van de 19de eeuw". in: Bijdragen en mededelingen van het Historisch Genootschap. LXXVI (1962) 43-73.

• BRONNE, Carlo. Léopold Ier et son temps. (Collection les oeuvres). Brussel, 1942.

• ID. Jules Van Praet. Ministre de la maison du Roi. (Collection nationale). Brussel, 1943.

• CEUPPENS, Jona. België en de opgang van Pruisen. J.B. Nothomb, België en de Duitse eenmaking van Solferino tot Sadowa. 1859-1866. Licentiaatsverhandeling, K.U.Leuven. Departement Geschiedenis, Leuven, 1998.

• COOLSAET, Rik. België en zijn buitenlandse politiek. 1830-1990. Leuven, 1998.

• COOMANS DE BRACHENE, Oscar, DE HEMPTINNE, Georges en ROBIN, Léon (ed.). Etat présent de la noblesse du royaume de Belgique. dl. XIX. Brussel, 1969.

• COOMANS DE BRACHENE, O. Etat présent de la noblesse belge. Annuaire de 1981. Brussel, 1981.

• CORTI, Egon C. en BUFFIN, Camille. Léopold Ier. Oracle politique de l'Europe. Brussel, 1926.

• DE BIE, Mark. De Coburger. Leopold I, een monoloog als zelfportret. Tielt, 1990.

• DE BORCHGRAEVE, Emile. "O'Sullivan de Grass Alphonse-Albert-Henri, Comte". in: Biographie Nationale. XIII (1901) 351-355.

• DELSEMME, Martine. "Quelques aspects sociaux de la carrière diplomatique. Etude relative aux agents entrés dans les services extérieurs de la Belgique entre 1831 et 1850". in: CARCAN-CHANEL, Nicole en ID. Agents diplomatiques belges et étrangers aux XIXe et XXe siècles. Deux études économico-sociales. Brussel, 1968.

• DEPOORTERE, Rolande. Le rachat du péage de l’Escaut. (Académie Royale de Belgique. Classe des Lettres. Mémoires. Collection in8°, 2e série, MLIIIM). Brussel, 1991.

• DE RIDDER, A. "La Belgique et la question des duchés danois en 1863 et 1864". in: La revue générale. IIIL (1911) 860-870.

• DE ROBIANO, André. Le baron Lambermont. Sa vie et son oeuvre. Brussel, 1905.

• DESCAMPS, Edouard. La neutralité de la Belgique au point de vue historique, diplomatique, juridique et politique. Etude sur la constitution des états pacifiques à titre permanent. Brussel, 1902.

• DE STEIN D'ALTENSTEIN, Isidore. "O'Sullivan". in: Annuaire de la noblesse de Belgique. IXL (1887) 204-208.

• ID. "Sullivan". in: Annuaire de la noblesse de Belgique. II (1848) 183-187.

• ID. "Sullivan". in: Annuaire de la noblesse de Belgique. III (1849) 209-211.

• DE VLEESHOUWER, Robert. "Langrand-Dumonceau (André)". in: Biographie Nationale. Brussel, 1966, 517-522.

• DE VOS, Luc. Het effectief van de Belgische krijgsmacht en de militiewetgeving. 1830-1914. (Bijdragen van het Centrum voor Militaire Geschiedenis). Brussel, 1985.

• DIEDRICH, Karlheinz. Die Belgier, ihre Könige und die Deutschen. Geschichte zweier Nachbarn seit 1830. Düsseldorf, 1989.

• DUERLOO, Luc. "Adelsherkenning en rehabilitatie". in: D'UDEKEM D'ACOZ, Henri, HOOGSTOEL-FABRI, Chr. en DE WIN, P. (ed.). Het adelsrecht en de Raad van Adel. 1844-1994. Brussel, 1994, 215-220.

• DUMOULIN, Michel en STOLS, Eddy (ed.). La Belgique et l'étranger aux XIXe et XXe siècles. (Université de Louvain, Receuil de travaux d'histoire et de philosophie, 6ième série, facsimile 33). Louvain-la-Neuve, 1987.

• DUMOULIN, M. "La reconnaissance du Royaume d'Italie par la Belgique en 1861". in: Revue d'histoire diplomatique. IIIC (1983) 145-164.

• GARSOU, J. Les relations extérieures de la Belgique. 1839-1914. (Leo Belgicus). Brussel, 1946.

• GAUS, Helmut. Politieke en sociale evolutie in België. 4de uitg. Leuven, 1997.

• GERARD, Jo en REMY, Robert A. Histoire de la noblesse Belge. Namen, 1983.

• GOETHALS, Félix-Victor. Dictionnaire généalogique et héraldique des familles nobles du royaume de Belgique. IV. Brussel, 1852.

• GUBIN, Eliane en PUISSANT, Jean. "De politieke, economische en sociale structuur van België in de 19de eeuw". in: Het tijdschrift van het Gemeentekrediet. L (1996) 9-50.

• HELMREICH, Jonathan E. Belgium and Europe. A Study in Small Power Diplomacy. (Issues in Contemporary Politics. Theoretical Perspectives, III). Den Haag-Parijs, 1976.

• HUYSMANS, Bart. Het Belgisch buitenlands beleid tegenover Centraal-Europa in het revolutiejaar 1848. Licentiaatsverhandeling, K.U.Leuven, Departement Geschiedenis. Leuven, 1999.

• HYMANS, Paul. La politique de Frére-Orban. Brussel, 1896.

• JACQUEMYNS, Guillaume. Langrand-Dumonceau. Promoteur d'une puissance financière catholique. 5 dln. Brussel, 1960-1965.

• JANSSENS, Paul. De evolutie van de Belgische adel sinds de late Middeleeuwen. (Pro Civitate. Historische uitgaven, LXXXXIII). Brussel, 1998.

• KERCKVOORDE, Mia. Charlotte. Van Laken tot Mexico: biografie van een keizerin. (1840-1927). Tielt, 1991.

• KOSSMANN, Ernst H. The Low Countries. 1780-1940. (Oxford History of Modern Europe). Oxford, 1978.

• LADEMACHER, Horst. Die belgische Neutralität als Problem der europäischen Politik. 1830-1914. Bonn, 1971.

• LAMBERTS, E. "België sinds 1830". in: BLOM, J.C.H. en ID. Geschiedenis van de Nederlanden. 2de uitg. Rijswijk, 1993.

• LECLERE, Léon. "Bismarck et la Belgique. 1866-1867". in: Académie Royale de Belgique. Bulletin de la classe des lettres. XIII (1927) 165-174.

• LEHOUCK, F. Het antimilitarisme in België. 1830-1914. Antwerpen, 1958.

• LE PAS DE SECHEVAL, Jean. "Noblesse et nationalité". in: D'UDEKEM D'ACOZ, H., HOOGSTOEL FABRI, C. en DE WIN, P. (ed.). Het adelsrecht en de Raad van Adel. 1844-1994. Brussel, 1994, 201-214.

• LUYKX, T. en PLATEL, Marc. Politieke geschiedenis van België. 2 dln. 5de uitg. Antwerpen, 1985.

• MARECHAL, Philippe en VAN SCHUYLENBERGH-MARCHAND, Patricia. "De Belgische vrijwilligers in Mexico (1864-1867): Indrukken en beelden van de nieuwe wereld". in: STOLS, E. (ed.). De Belgen en Mexico. Negen bijdragen over de geschiedenis van de betrekkingen tussen België en Mexico. (Avisos de Flandes, II). Leuven, 1993, 45-92.

• PHAM-NANG-TIHN. "La réaction de la Belgique devant l'invasion des États Romains". in: Risorgimento. III (1960) 71-96.

• POSSEMIERS, Jan. "Belgische dromen over Mexico". in: STOLS, E. (ed.). De Belgen en Mexico. Negen bijdragen over de geschiedenis van de betrekkingen tussen België en Mexico. (Avisos de Flandes, II). Leuven, 1993, 16-38.

• RYSERHOVE, Alfons. Stamboom van de familie de Vrière. Maldegem, 1994.

• STENGERS, J. De koningen der Belgen. Van Leopold I tot Albert II. 2de uitg. Leuven, 1997.

• TAMSE, Coenraad A. "Een verwaarloosd aspect van de Belgische buitenlandse politiek: het expansionisme van de jaren 1860". in: STENGERS, J. (ed.). De Belgische expansie onder Leopold I. 1835-1865. (Koninklijke Academie voor Overzeese Wetenschappen). Brussel, 1965, 631-650.

• ID. Nederland en België in Europa (1859-1871). De zelfstandigheidspolitiek van twee kleine staten. Den Haag, 1973.

• TERLINDEN, Charles. Histoire militaire des Belges. 2 dln. Brussel, 1966-1968.

• THOMAS, Daniel H. The Guarantee of Belgian Independence and Neutrality in European Diplomacy. 1830's 1930's. Rhode Island, 1983.

• VAN EENO, Romain. "Vrière, Adolphe Pierre Aloys de". in: Nationaal Biografisch Woordenboek. II. Brussel, 1966, 929-930.

• VAN DER WEE, Herman. "Investment Strategy of Belgian International Enterprise between 1830 and 1980 and its Influence on the Economic Development of Europe". in: ID. en BLOMME, Jan (ed.). Economic Development of Belgium. Cheltenham, 1997, 186-204.

• VETTER, Klaus. "Die Revolutionen der Neuzeit im Niederländischen Bereich". in: FRÖHLICH, H., GRANDNER, M. en WEINZIERL, M. (ed.). 1848 im europäischen Kontext. (Querschnitte. Einführungstexte zur Sozial-, Wirtschafts-, und Kulturgeschichte, I). Wenen, 1999, 131-159.

• VRANCKX, Rudi. "De Franse dreiging. 1848-1870". in: REYCHLER, Luc (ed.). Een onvoltooid beleid. De Belgische buitenlandse en defensiepolitiek. 1830-2015. Kapellen, 1994, 13-22.

• WILLEQUET, Jacques. Le baron Lambermont. (Collection Notre Passé). Brussel, 1971.

• WILS, Lode. "De monarchie en de landsverdediging onder Leopold I". in: Akten van het colloquium over de Belgische krijgsgeschiedenis. 1830-1980. Brussel, 1981, 207-217.

• ID. "De politieke ontwikkeling in België. 1847-1870". in: Algemene geschiedenis der Nederlanden, XII. Haarlem, 1977, 267-304.

• ID. Het ontstaan van de Meetingpartij te Antwerpen en haar invloed op de Belgische politiek. Antwerpen, 1963.

• WITTE, Els, CRAEYBECKX, Jan en MEYNEN, Alain. Politieke geschiedenis van België. Van 1830 tot heden. 6de uitg. Antwerpen, 1997.

Oostenrijk

• ALLMAYER-BECK, Joh. Christoph. "Das Heerwesen". in: ENGEL-JANOSI, Friedrich en RUMPLER, Helmut (ed.). Probleme der Franzisko-Josephinischen Zeit. 1848-1916. (Schriftenreihe des österreichischen Ostund Südosteuropainstituts, I). München, 1967, 67-78.

• ANGELOW, Jürgen. Von Wien nach Köninggrätz. Die Sicherheitspolitik des Deutschen Bundes im europäischen Gleichgewicht 1815-1866. (Beiträge zur Militärgeschichte, LII). München, 1996.

• AVRIL, Nicole. Sissi. Keizerin van Oostenrijk. Antwerpen, 1994.

• BERENGER, Jean. Histoire de l'empire des Habsbourg. 1273-1918. Parijs, 1971.

• BLED, Jean-Paul. Les fondements du conservatisme autrichien. 1859-1879. (Série Internationale, XXXII). Parijs, 1988.

• BOYER, John W. Political Radicalism in Late Imperial Vienna. Origins of the Christian Social Movement. 1848-1897. (Paperback). Chicago, 1995.

• BRIDGE, F.R. From Sadowa to Sarajewo. The Foreign Policy of Austria-Hungary 1866-1914. Londen, 1972.

• ID. "Österreich (-Ungarn) unter den Grossmächten". in: WANDRUSZKA, Adam en URBANITSCH, Peter (ed.). Die Habsburgermonarchie. 1848-1918. Dl. VI. Die Habsburgermonarchie im System der internationalen Beziehungen. Wenen, 1989.

• ID. The Habsburg Monarchy among the Great Powers. 1815-1918. New-York, 1990.

• BRUCKMÜLLER, Ernst. Sozialgeschichte Österreichs. Wenen, 1985.

• BUCHMANN, Bertrand. Österreichs Schicksahlsjahre. 1848-1866. Das Dilemma des Konservativismus in der Moderne. Cursus, Universität Wien, Institut für Geschichte. Wenen, 1998.

• DROZ, Jacques. "Österreich-Ungarn im Spiegel der öffentlichen Meinung Europas". in: ENGEL-JANOSI, F. en RUMPLER, H. (ed.). Probleme der Franzisko-Josephinischen Zeit. 1848-1916. (Schriftenreihe des österreichischen Ostund Südosteuropainstituts, I). München, 1967, 105-120.

• ENGEL-JANOSI, F. "Der Monarch und seine Ratgeber". in: ID. en RUMPLER, H. (ed.). Probleme der Franzisko-Josephinischen Zeit. 1848-1916. (Schriftenreihe des österreichischen Ost- und Südosteuropainstituts, I). München, 1967, 9-25.

• ID. Österreich und der Vatikan. 2 dln. Graz-Wenen-Keulen, 1958-1960.

• GÖRLICH, Ernst J. en ROMANIK, Felix. Geschichte Österreichs. Wenen-Innsbruck, 1995.

• HAMANN, Brigitte (ed.). Die Habsburger. Ein biographisches Lexikon. Wenen, 1988.

• ID. Elisabeth. Kaiserin wider Willen. (Paperback). 2de uitg. München, 1998.

• HANTSCH, Hugo. "Kaiser Franz Joseph und die Aussenpolitik". in: ENGEL-JANOSI, F. en RUMPLER, H. (ed.). Probleme der Franzisko-Josephinischen Zeit. 1848-1916. (Schriftenreihe des österreichischen Ost- und Südosteuropainstituts, I). München, 1967, 25-39.

• HAUTMANN, Hans en KORPF, Rudolf. Die österreichische Arbeiterbewegung von Vormärz bis 1945. Sozialökonomische Ursprünge ihrer ideologie und Politik. (Schriftenreihe des Ludwig-Boltzmann-Instituts für Geschichte der Arbeiter-bewegung, IV). Wenen, 1974.

• JANIK, Alan. "Robert A. Kann Memorial Lecture. Vienna 1900 Revisited: Paradigms and Problems". in: Austrian History Yearbook. XXVIII (1997) 1-27.

• KANN, Robert A. A History of the Habsburg Empire. 1526-1919. (Paperback). 2de uitg. Berkeley-Los Angeles-Londen, 1980.

• ID. Die Restauration als Phänomen in der Geschichte. Graz-Wenen-Keulen, 1974.

• LUTZ, Heinrich. Zwischen Habsburg und Preußen. Deutschland. 1815-1866. (Die Deutschen und ihre Nation. Neuere deutsche Geschichte, II). Berlijn, 1985.

• MACARTNEY, C.A. "The Austrian Empire. 1848-67". in: BURY, J.P.T. (ed.). The Zenith of European Power. 1830-1870. (The New Cambridge Modern History, X). Cambridge, 1971, 522-551.

• MATIS, Herbert. "Sozioökonomische Aspekte des Liberalismus in Österreich 1848-1918". in: WEHLER, Hans-Ulrich (ed.). Festschrift für Hans Rosenberg zum 70. Geburtstag. (Sozialgeschichte Heute, XI). Göttingen, 1974.

• MAYER, Gottfried. Österreich als "katholische Großmacht" ein Traum zwischen Revolution und liberaler Ära. (Studien zur Geschichte der österreich-ungarischen Monarchie, XXIV). Wenen, 1989.

• MAYR-HARTING, Anton. Der Untergang Österreich-Ungarns. 1848-1922. Wenen, 1988.

• MIKOLETZKY, Hanns L. Österreich. Das entscheidende XIX Jahrhundert. Geschichte, Kultur und Wissenschaft. Wenen, 1972.

• MOSSE, Werner E. The European Powers and the German Question. 1848-1871. Cambridge, 1958.

• NOVOTNY, Alexander. "Österreichs Innere Politik". in: ENGEL-JANOSI, F. en RUMPLER, H. (ed.). Probleme der Franzisko-Josephinischen Zeit. 1848-1916. (Schriftenreihe des österreichischen Ostund Südosteuropainstituts, I). München, 1967, 41-48.

• PALMER, Alan. Twilight of the Habsburgs. The Life and Times of Emperor Franz Josef. New-York, 1995.

• PAULEY, Bruce F. From Prejudice to Persecution. A History of Austrian Anti-Semitism. Chapel Hill-Londen, 1992.

• PELINKA, Anton. "John Boyer and Austrian Political Culture". in: BISCHOF, Günter, PELINKA, A. en THURNER, Erika (ed.). Women in Austria. (Contemporary Austrian Studies, VI). New-Brunswick-Londen, 1997, 211-220.

• RUMPLER, H. Eine Chance für Mitteleuropa. Bürgerliche Emanzipation und Staatsverfall in der Habsburgermonarchie. 1804-1914. (Österreichische Geschichte. 1804-1914). Wenen, 1997.

• SCHORSKE, Carl. Wenen in het Fin de Siècle. De crisis van het liberalisme en het ontstaan van de moderne kunst. Amsterdam, 1989.

• SKED, Alan. "Explaining the Habsburg Empire". in: WALLER, B. (ed.). Themes in Modern European History. 1830-1890. 2de uitg. Londen-New York, 1992, 123-158.

• SKED, A. The Decline and Fall of the Habsburg Empire. 1815-1918. 5de uitg. Londen-New-York, 1992.

• STEEFEL, Lawrence D. The Schleswig-Hollstein Question. (Harvard Historical Studies, XXXII). Cambridge, 1932.

• TAYLOR A.J.P. The Habsburg Monarchy 1809-1918. A History of the Austrian Empire and Austria-Hungary. (Penguin Paperback). Harmondsworth, 1976.

• VAN ROOSBROECK, Robert. "Die politsch-diplomatische Vorgeschichte". in: VON GROOTE, Wolfgang en VON GERSDORFF, Ursula (ed.). Entscheidung 1866. Der Krieg zwischen Österreich und Preußen. (Militärgeschichtlichen Forschungsamt). Stuttgart, 1966, 11-76.

• WANDRUSZKA, A. en URBANITSCH, P. (ed.). Die Habsburgermonarchie. 1848-1918. 6 dln. Wenen, 1973-1993.

• WINTER, Eduard. Revolution, Neoabsolutismus und Liberalismus in der Donaumonarchie. Wenen, 1969.

• ZIMMER, Frank. Bismarcks Kampf gegen Kaiser Franz Josef. Köninggrätz und seine Folgen. Graz-Wenen-Keulen, 1995.

• ZÖLLNER, Erich en SCHÜSSEL, Therese. Das Werden Österreichs. Ein Arbeitsbuch für österreichische Geschichte. 7de uitgave. Wenen, 1990.

• ZÖLLNER, E. Geschichte Österreichs. Von Anfangen bis zur Gegenwart. 5de uitg. Wenen, 1974.

• ZORZI, Alvise. Österreichs Venedig. Das letzte Kapitel der Fremdherrschaft 1798-1866. Düsseldorf, 1990.

Nationalisme

• BERG, Christian. "Het Belgisch bewustzijn in de Frans-Belgische letterkunde van de 19de eeuw". in: DEPREZ, Kas en VOS, Louis (ed.). Nationalisme in België. Identiteiten in beweging. Over Belgen, Vlamingen, Walen, Franstaligen, Brusselaars, Duitstaligen, Fransen, Groot-Nederlanders en Nieuwe Belgen. Antwerpen-Baarn, 1999, 70-80.

• BRUCKMÜLLER, E. Nation Österreich. Kulturelles Bewußtsein und gesellschaftlich-politische Pozesse. 2de uitg. Wenen-Keulen-Graz, 1996.

• BURY, J.P.T. "Nationalities and Nationalism". in: ID. (ed.). The Zenith of European Power. 1830-1870. (The New Cambridge Modern History, X). Cambridge, 1971, 213-245.

• BUYSE, Axel. "De identificatie met de natie is een taaie politiek kracht". in: REDACTIE BUITENLAND DE STANDAARD. De staat van het nationalisme. Groot-Bijgaarden, 1995, 9-12.

• COUTTENIER, Piet. "Nationale beelden in de Vlaamse literatuur van de negentiende eeuw". in: DEPREZ, K. en VOS, L. (ed.). Nationalisme in België. Identiteiten in beweging. Over Belgen, Vlamingen, Walen, Franstaligen, Brusselaars, Duitstaligen, Fransen, Groot-Nederlanders en Nieuwe Belgen. Antwerpen-Baarn, 1999, 60-69.

• COWIE, Leonard W. en WOLFSON, Robert. Years of Nationalism. European History. 1815-1890. Londen, 1985.

• DE PAUW, Freddy. "Italië: het onbeminde vaderland". in: REDACTIE BUITENLAND DE STANDAARD. De staat van het nationalisme. Groot-Bijgaarden, 1995, 17-20.

• GELLNER, Ernest. Naties en nationalisme. Amsterdam, 1994.

• HADDOCK, B.A. "Shifting Patterns of Political Thought and Action: Liberalism, Nationalism and Socialism". in: WALLER, B. (ed.). Themes in Modern European History. 1830-1890. 2de uitg. Londen-New York, 1992, 213-231.

• HROCH, Miroslav. Die Vorkämpfer der nationalen Bewegung bei den kleineren Völkern Europas. (Actas Universitatis Carolinae. Philosophica et Historicas. Monographia, XXIV). Praag, 1968.

• ID. "Programme und Forderungen nationaler Bewegungen. Ein europäischer Vergleich". in: TIMMERMANN, Heiner (ed.). Entwicklung der Nationalbewegungen in Europa. 1850-1914. (Dokumente und Schriften der europäischen Akademie Otzenhausen, LXXXIV). Berlijn, 1998, 17-29.

• KANN, R.A. Das Nationalitätenproblem der Habsburgermonarchie. Geschichte und Ideengehalt der Bestrebungen vom Vormärz bis zur Auflösung des Reiches im Jahre 1918. 2 dln. Graz-Keulen, 1964.

• LABRIE, A. "'La religion civile': nationalisme, nationale staat en modernisering in Europa". in: BOSCH, A. en WESSELS, L.H.M. (ed.). Nationalisme in Europa. 1815-1919. (Veranderende grenzen, I). Nijmegen, 1992, 59-103.

• L'HUILLIER, Fernand, HAUSER, Henri en BENAERTS, Pierre. Nationalité et nationalisme. 1860-1878. (Collection Peuples et Civilisations). Parijs, 1968.

• MICHEL, Bernard. Nations et nationalismes en Europe Centrale. XIXe-XXe siècle. Parijs, 1995.

• PIL, Lut. "De schilderkunst in dienst van het jonge België". in: DEPREZ, K. en VOS, L. (ed.). Nationalisme in België. Identiteiten in beweging. Over Belgen, Vlamingen, Walen, Franstaligen, Brusselaars, Duitstaligen, Fransen, Groot-Nederlanders en Nieuwe Belgen. Antwerpen-Baarn, 1999, 51-59.

• REYNEBEAU, Marc. Het klauwen van de leeuw. De Vlaamse identiteit van de 12de tot de 21ste eeuw. 5de uitg. Leuven, 1996.

• TIMMERMANN, H. "Nationalbewegungen und Nationalismus in Europa: Wurzeln und Entwicklungen". in: ID. (ed.). Entwicklung der Nationalbewegungen in Europa. 1850-1914. (Dokumente und Schriften der europäischen Akademie Otzenhausen, LXXXIV). Berlijn, 1998, 11-16.

• VAN DEN BERGHE, Francis. "Het Oostenrijks nationaal gevoel versus het Duits-nationalisme". in: REDACTIE BUITENLAND DE STANDAARD. De staat van het nationalisme. Groot-Bijgaarden, 1995, 34-37.

• VAN GOUDOEVER, A.P. "Het nationaliteitenvraagstuk in Oostenrijk-Hongarije, 1867-1918". in: BOSCH, A. en WESSELS, L.H.M. (ed.). Nationalisme in Europa. 1815-1919. (Veranderende grenzen, I). Nijmegen, 1992, 440-464.

• VAN OSTA, J. "Nationalisme en natievorming, 1815-1870. Italië en Duitsland". in: BOSCH, A. en WESSELS, L.H.M. (ed.). Nationalisme in Europa. 1815-1919. (Veranderende grenzen, I). Nijmegen, 1992, 367-388.

• WESSELS, L.H.M. "Ter inleiding. Veranderende grenzen: nationalisme in Europa, 1815-1919". in: BOSCH, A. en ID. (ed.). Nationalisme in Europa. 1815-1919. (Veranderende grenzen, I). Nijmegen, 1992, 11-58.

• WILS, Lode. Van Clovis tot Happart. De lange weg van de naties in de Lage Landen. 3de uitg. Leuven, 1995.