Bibliografie

1. Bronnen

Onuitgegeven bronnen

Amazone, Archief voor Vrouwengeschiedenis (AVG)

· Nederlandstalige Vrouwenraad, Commissie Ontwikkelingssamenwerking (COS), nrs. 1-30.

Algemeen Rijksarchief (ARA)

· Archief van de Nationale Vrouwenraad (van België)/ Conseil National des Femmes belges en van de Nederlandstalige Nationale Vrouwenraad v.z.w., nrs. 61, 63, 67-69, 68, 86.

Nationaal Centrum voor OntwikkelingsSamenwerking (NCOS)/11.11.11

· Archief van de NCOS-Vrouwengroep, 1985-1988 en 1989-1991.

Periodieken

· Tijdschrift van de Nederlandstalige Vrouwenraad, nr. 18 (1974) e.v.

· De Wereld Morgen, 1980 e.v.

Orale bronnen

· Interview met Chris Quirijnen (oprichtster NCOS-Vrouwengroep) op 28 februari 2001.

· Interview met Marleen Sannen (lid COS) op 28 maart 2001.

· Kort telefonisch gesprek met Lily Boeykens (gewezen voorzitster NVR en lid COS) in januari 2001.

· Kort telefonisch gesprek met Sophie Pereira (huidig genderverantwoordelijke DGIS, vroegere ABOS), op 28 februari 2001.

· Gesprek met Yvon Bartelinck (UCOS-medewerkster en lid van de huidige gendergroepen van 11.11.11 en DGIS) op 8 december 2000.

2. Literatuur

Feminisme en vrouwenbeweging (algemeen en België)

· BEASLEY, C., What is feminism? An introduction to feminist theory, London, 1999.

· BOEL, M. en DUCHENE, Ch., Le féminisme en Belgique 1892-1914, Brussel, 1955.

· BOEYKENS, L. en CAMMAER, R. ed., Man, vrouw, mens. Fysiek, psychisch en cultureel mens zijn als man en vrouw, Leuven, 1983.

· BROUNS, M. e.a. ed., Vrouwenstudies in de jaren negentig. Een kennismaking vanuit verschillende disciplines, Bussum, 1995.

· CAPLAN, P.ed., The cultural construction of sexuality, London, 1989.

· CARRIGAN, T. e.a. , Towards a new sociology of masculinity, in: Theory and society, 14/5(1985), blz. 551-604.

· CHRISTENS, R., Verkend verleden. Een kritisch overzicht van de vrouwengeschiedenis 19de-20ste eeuw in België, in: Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, XXVII

· (1997), blz. 5-37.

· CROMBOOM, S., De Nederlandstalige Nationale Vrouwenraad (NVR): onstaan, programma, organigram, doelstellingen, voorzitterschap van Lily Boeykens, in relatie tot haar feministische strategie als geïnstitutionaliseerde vrouwenorganisatie (1973-1988), Brussel, 2000 (VUB, Letteren en Wijsbegeerte).

· DE BUEGER-VAN LIERDE, F., Louis Frank, pionnier du mouvement féministe belge, in: Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, IV (1973), blz. 377-392.

· DE WEERDT, D., De historiografie van feminisme en vrouwenbeweging, in: Brood en rozen: tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen, 3 (1996), blz. 27-41.

· DE WEERDT, D., De historische aanloop tot de vrouwenemancipatie, in: Nationale Vrouwenraad van België. Nederlandstalige afdeling, 1 (1978), blz. 6-32.

· DE WEERDT, D., En de vrouwen? Vrouw, vrouwenbeweging en feminisme in België, 1830-1960, Gent, 1980.

· DUBY, G. en PERROT, M. ed., Geschiedenis van de vrouw. Twintigste eeuw, Amsterdam, 1993.

· Een vrouw, een stem 1789-1948, een tentoonstelling over vrouw en kiesrecht, Brussel, 1996.

· EIJT, J., Women’s history. The ‘take-off’ of an important discipline. Developments in the Netherlands and Belgium since 1985, in: VAN SAS, N.C.F. en WITTE, E. ed., Historical research in the Low Countries, Den Haag, 1992, blz. 76-88.

· EVANS, J., Feminist theory today: an introduction to secondwave feminism, London, 1995.

· FLOUR, E. e.a. ed., Bronnen voor de geschiedenis van de vrouwenbeweging in België. I. Repertorium voor archieven, 1830-1993. II. Repertorium van de feministische en de vrouwenpers, 1830-1994, Brussel, 1995.

· GILMORE, D., Manhood in the making: cultural concepts of masculinity, New Haven en London, 1990.

· HELLEMANS, S. en HOOGHE, M. ed., Van mei ‘68 tot hand in hand: nieuwe sociale bewegingen in België 1965-1985, Leuven en Apeldoorn, 1995.

· KEYMOLEN, D. en COENEN, M.T., Stap voor Stap. Geschiedenis van de vrouwenemancipatie in België, Brussel, 1991.

· LAMBOTTE, J. en GERARD-BERTHOLET, I., 150 ans de vie féminine, Bruxelles, 1979.

· Men, masculinities, and the politics of development, in: Gender and development, 5(1997), blz. 14-22.

· MERENNE, B. e.a. ed., België ruimtelijk doorgelicht, in: Het tijdschrift van het Gemeentekrediet, 202 (1997/4).

· MESSNER, M.A., Politics of masculinities: men in movements, Thousand Oaks, 1997.

· MULIER, R., De vrouwenbeweging in Vlaanderen, in: Ons erfdeel, 2(1986), blz. 231-238.

· MULIER, R., Tien jaar feministisch mollenwerk, in: De Nieuwe Maand, 24(1981), blz. 585-590.

· NUYTS, K., Falende feministen? Evolutieschets van de Vlaamse emancipatorische vrouwenbeweging, 1970-1985, Gent, 1987 (RUG, Politieke Wetenschappen).

· RASKIN, B., Vlaams feminisme met veel gezichten, in: De Nieuwe Maand, 23 (1980), blz. 712-717.

· THERRY, M., Inventaris van het archief van de Nationale Vrouwenraad (van België), Conseil Nationale des Femmes Belges en van de Nederlandstalige Nationale Vrouwenraad, v.z.w., Brussel, 1994.

· Twintig jaar NVR, in: Vrouwenraad, 3 (1994), blz. 3-15.

· VAN MECHELEN, R., De meerderheid. Een minderheid. De vrouwenbeweging in Vlaanderen: feiten, herinneringen en bedenkingen omtrent de tweede golf, Leuven, 1996.

· VAN MECHELEN, R., Uit eigen beweging. Balans van tien jaar feminisme in Vlaanderen 1970-1978, Leuven, 1979.

· VAN MOLLE, L. en GUBIN, E., Vrouw en politiek in België, Tielt, 1998.

· VAN ROKEGHEM, S. en DENIS, M., Le féminisme est dans la rue, Belgique 1970-1975, Brussel, 1992.

· 25 Vrouwendagen in beelden en woorden. VOK-feestboek, Brussel, 1997.

· WOLF, N., Aan de slag! Een aanzet tot de derde feministische golf, Amsterdam, 1995.

Een genderbewust beleid

· ALVESSON, M. e.a., Understanding Gender and Organizations, London, 1997.

· Gelijkheid tussen vrouwen en mannen. Een beleid gericht op duurzame ontwikkeling. Transsectorale beleidsnota, Brussel, 1998.

· HOOGHE, M., De organisatiestructuur van de Vlaamse Vrouwenbeweging, in: Sociologische Gids, 41 (1994), blz. 144-161.

· KEUSTERMANS, M., Gender in de praktijk, een handleiding, Brussel, 1998.

· KUHL, M., De Belgische overheidsstructuren voor vrouwen beleid, Antwerpen, 1998 (UIA, Aanvullende studie Vrouwenstudies).

· MARCH, C. e.a. ed., A guide to gender-analysis frameworks, Oxford, 1999.

· McBRIDE STETSON, D. en MAZUR, A. ed., Comparative State Feminism, London, 1995.

· MacDONALD, M., Gender planning in development agencies: meeting the challenge, Oxford, 1994.

· REANDA, L., Engendering the United Nations. The changing International Agenda, in: The European Journal of Women’s Studies, 6 (1999), blz. 49-68.

· VAN DRIEL, F. en VAN REISEN, M., De integratie van autonomie: naar een onderscheid van strategieën van vrouwenrpojecten, in: Derde Wereld, 7(1988), blz. 53-73.

· Verslag van de ronde tafel “vrouwen en ontwikkelingssamenwerking”, Brussel, 1987.

· WALGRAVE, S., Nieuwe sociale bewegingen in Vlaanderen. Een sociologische verkenning van de milieubeweging, de derde wereldbeweging en de vredesbeweging, Leuven, 1994.

Ontwikkelingsbeleid in België

· ABOS, België en de ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1987.

· ABOS, Jaaronderzoek van de hulpverlening 1979. Memorandum van België. Dienstjaar 1978, s.l., s.d. .

· ABOS, Onze ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1979.

· ABOS, Jaarlijks onderzoek van de hulp 1980. Memorandum van België. Dienstjaar 1979, Brussel, 1980.

· ABOS, Jaarlijks onderzoek 1981 van de hulpverlening. Memorandum van België. Dienstjaar 1980, Brussel, 1981.

· ABOS, Jaarverslag1980, Brussel, 1981.

· ABOS, Jaarverslag 1983, hulp 1982, Brussel, 1983.

· ABOS, Memorandum van België, voorgelegd aan het ‘Development assistance committee’ (OESO). Onderzoek van de hulp 1988-1989, s.l., s.d. .

· België en de Derde Wereld. Ontwikkelingssamenwerking. Een opdracht. Een kans, Brussel, 1981.

· AGCD, Rapport annuel 1986, s.l., s.d. .

· BYTTEBIER, A., Niet-gouvernementele belangenorganisaties en het Belgische ontwikkelingsbeleid: onderzoek naar de rol van N.G.O.’s en hun relaties met de overheid, Brussel, 1987 (VUB, Economische, sociale en politieke wetenschappen).

· CEULEMANS, B., Evaluatie van de Belgische ontwikkelingssamenwerking, Antwerpen, 1987 (UFSIA, Toegepaste economische wetenschappen).

· COGNEAU, B., De oorsprong van de officiële Belgische ontwikkelingssamenwerking 1960-1966, Brussel, 1993 (VUB, Letteren en Wijsbegeerte).

· COOLSAET, R., België en zijn buitenlandse politiek 1830-1990, Leuven, 1998.

· DE NEUTER, W., Eddy Boutmans (Agalev), nieuwe staatssecretaris ontwikkelingssamenwerking: de negatieve tendens ombuigen, in: Oxfam nieuws, 114(1999), blz. 3-5.

· DERYCKE, E., Ja, er is nog hoop! Een actuele kijk op ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1994.

· EYSKENS, M., Eén aarde, twee werelden. Beschouwingen over het Belgisch ontwikkelingsbeleid, Brussel, 1980.

· GEENS, A., Open dialoog rond het ontwikkelingsbeleid, Brussel, 1989.

· KAYA, P., De relatie van België met de ontwikkelingslanden, Brussel, 1990 (VUB, Economische, sociale en politieke wetenschappen).

· MOREELS, R., Beleidsnota van de staatssecretaris voor ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1995.

· MOREELS, R., Kleur bekennen. Toekomstplan voor de Belgische ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1997.

· NAULAERTS, M., Hoe evolueerde het denken en doen rond ontwikkeling sedert 1945?, Antwerpen, 1985 (UIA).

· NCOS, Algemeen inlichtingenformulier voor de erkenningsaanvraag als NGO voor educatieve activiteiten inzake ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1992.

· Noord-Zuid. Actuele uitdagingen voor het Belgisch ontwikkelingsbeleid, Brussel, 1990.

· Ontwikkelingssamenwerking en Noord-Zuidbeleid. Tienpuntenprogramma van het NCOS en standpunten van de politieke partijen naar aanleiding van de parlementsverkiezingen 13.10.1985, Brussel, 1985.

· Opinies inzake de Derde Wereld. Een onderzoek op aanvraag van het NCOS, Brussel, 1976.

· RAAD VAN ADVIES VOOR DE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING, België en de ontwikkelingssamenwerking. Jaarverslag 1965, s.l., s.d. .

· RAAD VAN ADVIES VOOR DE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING, België en de ontwikkelingssamenwerking. Jaarverslag 1966, s.l., s.d. .

· RENARD, R., De Belgische ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1982.

· SWALENS, B., Kritische evaluatie van twintig jaar officiële Belgische Ontwikkelingshulp, Leuven, 1982 (KUL, Economische wetenschappen).

· VAN CRIEKINGE, J., De wereld van de ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1996.

· VANDOMMELE, M., Het NCOS van 1966 tot 1983. Een uniek, riskant avontuur van een dwarsligger, Brussel, 1990.

· VAN HUELE, M., Het ontwikkelingsdenken van het NCOS in de periode 1971-1974 aan de hand van de basisdossiers, Leuven, 1998 (KUL, Letteren en Wijsbegeerte).

Ontwikkelingssamenwerking en vrouwen (algemeen en België)

· AFSHAR, H. ed., Women, development and survival in the Third World, London en New York, 1991.

· ALBEE, A., Beyond ‘banking for the poor’: credit mechanisms and women’s empowerment, in: Gender and development, 4/3 (1996), blz. 48-53.

· ALLOO, F. e.a., From the South to the North: evolving perspectives on gender and poverty, in: Gender and development, 5(1997), blz. 9-17.

· AMOS, V. en PARMAR, P., Challenging Imperial Feminism, in: Feminist Review, 17(1984), blz.3-19.

· ANDERSEN, C., Duurzame ontwikkeling. Vrouwen en rurale vooruitgang, Brussel, 1994.

· ANDERSEN, C., Vrouwen in de ontwikkelingssamenwerking: studiebijeenkomst 20 mei 1985, Brussel, 1985.

· BADEN, S. e.a., Who needs sex when you can have gender? Conflicting discourses on gender at Bejing, in: Feminist Review, 56(1997), blz. 3-25.

· BASU, A., The challenge of local feminisms: women’s movements in global perspective, Oxford, 1995.

· BENERIA, L., Women and development. The sexual division of labour in the rural societies, New York, 1985.

· Bolivia. Vrouwenorganisaties als afvalemmer voor Europese landbouwoverschotten, in: Schoppenvrouw, 79 (1994), blz. 20-21.

· BOSERUP, E., Women’s role in economic development, London, 1970 (1989).

· BRAIDOTTI, R. e.a., Women, the environment and sustainable development: toward a theoretical synthesis, London, 1994.

· BROUWERS, R., Vrouwen en ontwikkeling, in: Derde Wereld, 14 (1995), blz. 3-113.

· BUNWAREE, S. en HEWARD, Ch. ed., Gender, education and development: beyond access to empowerment, London en New York, 1999.

· Chronique féministe, féminismes et développements, 71-72(2000).

· Congo, of de ondraaglijke zwaarte van het bestaan, in: Zij aan zij krant, 3(1998).

· CREVE, P., Een voetnoot in de koloniale geschiedenis? Congolese vrouwen en de verkiezingen in Belgisch Congo, in: Brood en rozen, tijdschrift voor de geschiedenis van de sociale bewegingen, 2(1999), blz. 150-151.

· DANHIEUX, C. en SYMOENS, J-J. ed., Promotie van de vrouw in de Derde Wereld. De Belgische bijdrage. Symposium, Brussel 27-29 september 1988, Brussel, 1990.

· DE BRUIJN, M., Vrouwen en ontwikkelingssamenwerking, in: Op gelijke voet, 19 (1998), blz. 2-20.

· De plaats en de rol van de vrouw in de ontwikkeling, Brussel, 1994.

· DE SCHUTTER, R., Introduction à la coöpération au développement, Brussel, 1987.

· Development begins with women, in: Unicef news, 104/2 (1980), blz. 1-31.

· Development in practice. Toward gender equality. The role of the public policy, Washington, 1995.

· De vrouw in de Belgische ontwikkelingssamenwerking: toespraak van de Heer Daniël Coens, Minister van Ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1981.

· DE WALSSCHE, A., Het patriarchale denken als fundament van het westerse ontwikkelingsmodel, in: Noord-Zuid-Cahier, 20/2 (1995), blz. 7-18.

· ELSON, D. ed., Male bias in the development process, Manchester, 1995.

· ‘Geen cent voor landen zonder eigen emancipatiebeleid’: ontwikkelingssamenwerking en emancipatie, in: Op gelijke voet, 19(1998), blz. 4-7.

· Gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Een beleid gericht op duurzame ontwikkeling, Brussel, 1998.

· Gender and development: combatting gender blindness, Bruxelles, 1989.

· Gender bekennen: de rol van vrouwen in ontwikkelingssamenwerking: discussietekst, Brussel, 1997.

· Gender en ontwikkeling, in: Uitgelezen, 3 (1999).

· HILL COLLINS, P., Black feminist thought. Knowledge, consciousness, and the politics of empowerment (Perspectives on gender, volume 2), Boston, 1990.

· HOLVOET, N., Naar een toenemende mainstreaming van gender in het ontwikkelingsdenken en -beleid, in: Sophia Nieuwsbrief, 20 (1999), blz. 15-20.

· JACQUET, I., Le genre et le développement. L’approche de ce thème en Belgique, in: Sophia Nieuwsbrief, 20 (1999), blz. 26-30.

· KABEER, N., Reversed realities, gender hierarchies in development thought, Verso, 1994.

· KITCHING, G., Development and underdevelopment in historical pespective, London, 1982.

· KRAEMER, J., Emancipatie van vrouwen: ‘n voorwaarde voor ontwikkeling, Zeist, 1989.

· LABRECQUE, M.F., Les femmes et le développement: de qui parle-t-on juste?, in: Recherches féministes, 2 (1991), blz. 9-25.

· LENNIE, J., Deconstructing gender power relations in participatory planning, in: Women’s Studies International Forum, 22(1999), blz. 97-112.

· LENTEN, R., Vrouwen en ontwikkelingsbeleid. Onzichtbaarheid, integratie en autonomie(Antropologische papers VU Amsterdam-6), Amsterdam, 1986.

· Les femmes et le développement, in: Femmes 2000, 1 (1992), blz. 1-21.

· LONGWE, S.H., Education for women’s empowerment or schooling for women’s subordination?, in: Gender and development, 6/2 (1998), blz. 19-26.

· MARTINUSSEN, J., Society, state and market. A guide to competing theories of development, London en New York, 1997.

· McCLINTOCK, A., The imperial leather: race, gender and sexuality in the colonial context, London, 1995.

· MISCHKE, M., Gender, conflict and development, in: Connections, 1 (1996), blz. 12-24.

· MOESTERMANS, H., Kredietmogelijkheden voor vrouwen in de Derde Wereld, in: Vrouwenraad, 35 (1992), blz. 21-25.

· MOLYNEUX, M., Mobilisation without emancipation? Women’s interests, the state, and revolution in Nicaragua, in: Feminist Studies, 11/2 (1985), blz. 227-254.

· MOMMSEN, W.J. en OSTERHAMMEL, J. ed., Imperialism and after. Continuities and discontinuities, London, 1986.

· MOSER, C., Gender planning and development. Theory, practice and training, London, 1993.

· NARAYAN, U., Dislocating cultures: identities, traditions and Third World feminism, New York en London, 1997.

· NUSSBAUM, M.C., Women and human development. The capabilities approach, Cambridge, 2000.

· OSTERGAARD, I., Gender and development: a practical guide, London, 1992.

· RYCKMANS, H., L’impact des projets de développement sur les rôles de production et de reproduction des femmes africaines, in: Recherches féministes, 8(1995), blz. 51-74.

· SCHELLENS, M., Feminisme en ontwikkelingssamenwerking. Eén sekse, één strijd?, in: Bindteken, 33 (1992), blz. 21-24.

· STROMQUIST, N.P., Women in the Third World. An encyclopedia of contemporary issues, New York en London, 1998.

· The gender imperative in development, in: Connections, 6 (1997), blz. 8-28.

· Third World Women, in: The Courrier, 91 (1985), blz. 46-79.

· TINKER, I., Women and world development, Washington, 1976.

· ‘Tussen theorie en praktijk zit nog een hele kloof’: twintig jaar Vrouwenberaad Ontwikkelingssamenwerking, in: Op gelijke voet, 19(1998), blz. 11-13.

· VAN DAMME, L., Vrouwen uit het zuiden zien het anders. Interview met M.G. Nyirarukundo en Mwavita, in: Noord-Zuid-Cahier, 20/2 (1995), blz. 69-75.

· VANDAMME, M. ed., Activiteitenverslag 1981-1985. De vrouw in de Belgische ontwikkelingssamenwerking, Brussel, 1985.

· VANTHEMSCHE, G., Historische wortels van de derde wereldproblematiek, Brussel, 1999.

· VISVANATHAN, N., DUGGAN, L. en NISONOFF, L., The Women, Gender and Development Reader, London en New York, 1997.

· Vrouwen en ontwikkeling, in: Vrouwen van Europa, themanummer 17 (1984), blz. 1-139.

· WALLACE, T. en MARCH, C. ed., Changing perceptions. Writings on gender and development, Oxford, 1991.

· YOUNG, K., Planning development with women. Making a world of difference, London, 1993.

· Zusterlijk samenwerken. Solidariteitsactie met de vrouwen in ontwikkelingslanden, (CVP), Brussel, 1997.

Begripsstudie

· BIROU, A., Vocabulaire pratique des sciences sociales, Paris, 1966.

· KOFI BUENOR HADJOR, Dictionary of Third World Terms, London en New York, 1992.

· SACHS, W. ed., The development dictionary. A guide to knowledge as power, London en New Jersey, 1992.

· WELSH, B.W.W. en BUTORIN, P. ed., Dictionary of development. Third World economy, environment, society, New York en London, 1990.