3. NIET-GEVISUALISEERD GRONDBEZIT

3.1. Bazel

3.1.1. Achttiende eeuw

Onderstaande tabel vat de toestand in Bazel op basis van het pachtboek van 1741 samen :

R = oppervlakte in roeden

ha. = oppervlakte in hectare

P = aantal percelen

Het grondbezit van Bazel ligt nog net boven de grens van 10,00 hectare, de minimumgrens die we zelf instelden om een poging te doen het grondbezit te visualiseren. We zijn er echter niet in geslaagd de bezittingen van Boudelo over te brengen op de reconstructiekaart. Een aantal oorzaken zijn daarvoor verantwoordelijk. Een eerste obstakel is het ontbreken van elke cartografische bron. Er zijn geen landboeken met kaarten bewaard in het oud gemeente-archief, noch zijn er kaarten bewaard in het kloosterarchief, noch in de kaartenverzameling van het Rijksarchief. Daarom moeten we beroep doen op de geschreven bronnen en proberen de percelen te visualiseren via de legger van Popp. Om binnen de legger van Popp met enige kans op succes op zoek te gaan naar de correcte percelen hebben we niet genoeg met de naam van de wijk. Zoals de tabel namelijk laat zien, is het beperkte grondbezit van het klooster verspreid over zeven verschillende wijken, zodat het schier onmogelijk is om de juiste percelen te identificeren met enkel de naam van de wijk als informatie. Zeker niet in wijken zoals de drie Brouckwijcken, die zeer grote polder wijken zijn met percelen die veelal een gelijkaardige oppervlakte hebben. Op zoek naar de noodzakelijke bijkomende informatie manifesteert zich echter het tweede obstakel : geen enkele geschreven bron kan op voldoende wijze in onze behoefte voldoen. Het pachtboek van 1741 geeft naast de naam van de wijken geen informatie over de ligging. In geen enkel pachtartikel vinden we verwijzingen terug naar straten, beken,… zoals we dat bij andere parochies wel vonden. Er zijn wel quotenboeken bewaard in het oud gemeente-archief, maar ook deze geven niet meer dan de naam van de wijk en een opsomming van de percelen. En ook van de weinige pachtcontracten die bewaard zijn in het kloosterarchief worden we niets wijzer, want de contracten geven niets meer dan enkel de pachtsom en de pachtduur[2]. Het is dan ook zinloos om binnen de legger van Popp op zoek te gaan naar de percelen in het bezit van Boudelo. Het gevolg is dat we er niet in geslaagd zijn het grondbezit van het klooster in Bazel te visualiseren.

3.1.2.  Zeventiende eeuw

Omdat we er niet in geslaagd zijn het 18^de-eeuwse grondbezit te visualiseren, wordt het een onmogelijke zaak om de bezittingen van de zeventiende weer te geven op kaart. We hebben geen enkele basis waarop we kunnen terugvallen. Bovendien worden we hier geconfronteerd met twee problemen die we in de inleiding al aanhaalden m.b.t. parochies met een kleine concentratie grondbezit. In het pachtboek van 1652 wordt niet altijd de naam aangegeven van de wijk waarin de percelen gegeven zijn en anderzijds ontbreekt meestal de afzonderlijke perceelsoppervlakte. In het geval van Bazel manifesteren beide problemen zich. Als gevolg hiervan kunnen we enkel de totale oppervlakte grond geven in het bezit van Boudelo in de zeventiende eeuw :

R = oppervlakte in roeden

ha. = oppervlakte in hectare

P = aantal percelen

Zoals vermeld, worden de afzonderlijke perceelsoppervlaktes niet gegeven. Per pachtartikel wordt namelijk enkel de oppervlakte vermeld van de verpachte grond. Het is dus ook niet mogelijk te weten om hoeveel percelen het gaat per pachtartikel en in totaal. Op basis van de bevindingen voor de achttiende eeuw, zouden we natuurlijk een schatting kunnen doen. Maar we geven er de voorkeur aan ons te houden aan de feiten en daarom doen we geen gok naar het aantal percelen in de zeventiende eeuw.

3.1.3.  Bodemgebruik

We kunnen natuurlijk de vergelijking met Popp niet maken, maar we kunnen wel het bodemgebruik in Bazel weergeven :

R = oppervlakte in roeden

% = percentage van de totale oppervlakte grondbezit in Bazel (cf. tabel 3.1.2.)

Het pachtboek van 1741 spreekt enkel met betrekking tot Bazel over broekland. Dit broekland is trouwens in de meerderheid. Dat komt natuurlijk omdat het grondbezit van het klooster vooral in de Bazelse polders ligt, in de nabijheid van de Schelde. Akkerland neemt de rest van het grondgebruik in.

3.2. Lokeren

Lokeren is de eerste parochie waarvan de totale oppervlakte grondbezit beneden de minimumgrens van 10,00 hectare ligt. Voor dergelijke parochies geven enkel een overzichtstabel op basis van de pachtboeken van 1652 en 1741 :

R = oppervlakte in roeden

ha. = oppervlakte in hectare

R = aantal percelen

Zoals gewoonlijk worden in het pachtboek van 1652 de afzonderlijke perceeloppervlaktes niet gegeven, zodanig dat we ons moeten beperken tot het geven van de totale oppervlakte van het grondbezit in de zeventiende eeuw. Zoals de tabel laat zien is er niets veranderd. De oppervlakte in de zeventiende en de achttiende eeuw is gelijk.

Ook voor de parochies waarvan het grondbezit beneden de minimumgrens van 10,00 hectare ligt, geven we het grondgebruik weer. Onderstaande tabel geeft de resultaten weer in Lokeren :

R = oppervlakte in roeden

% = percentage van de totale oppervlakte grondbezit in Lokeren (cf. bovenstaande tabel)

In Lokeren gaat het quasi enkel om akkerland. Meersen nemen ook nog een deel voor hun rekening. Bos, dat in bijvoorbeeld Sinaai hoog scoorde, is ondertussen al lang uit het grondbezit verdwenen.

 

home

lijst scripties

inhoud

vorige

volgende